پایان نامه مزبور با موضوع در تجلیات الحلاج فی مأساه صلاح عبدالصبور که به پیگیری شخصیت حلاج در نمایشنامه صلاح عبدالصبور پرداخته حلّاج متولد سال 244 هـ در بیضاء بوده و دلایل نامیدن او به حلاج که او از اسرار مردم و آنچه در قلب هایشان می گذشته خبر داشته و حلاج مولفاتی نیز داشته که به 45 رسید که مشهورترینش کتاب الطواسین بوده و خود صلاح نیز در سال 1931 م در شهر زقاریق مصر بدنیا آمد و صلاح رابطه حلّاج ر...

زندگینامه ژانری است که در حد فاصل بین امر واقع و امر مخیل، بین تاریخ و ادبیات، در نوسان مداوم است و بنابر دلمشغولی‌های نویسندگانش به این سو یا آن سو متمایل می‌شود. در دو زندگینامه از منصور حلاج، یکی زندگی حلاج (جلد اول مجموعۀ مصائب حلاج) نوشتۀ لویی ماسسینون و دیگری شعلۀ طور نوشتۀ عبدالحسین زرین‌کوب، می‌بینیم که نویسندۀ فرانسوی خود را مقید به نگارش عینیت‌گرا و علمی کرده است و در مقابل نویسندۀ ای...

در این پایان نامه ضمن بررسی شطح، انواع و ویژگی ها، مضامین و کارکردهای آن به بررسی ساختار و محتوای چهار اثر مهم عرفانی یعنی طواسین، تمهیدات، شرح شطحیات و عبهرالعاشقین پرداخته شده است.

چکیده تذکر هالاولیاء، تنها اثر عطار نیشابوری است که به نثر نوشته شده است و عطار در آن به شرح احوال و کرامات هفتاد و دوتن از بزرگان دین و مشایخ صوفیه پرداخته است. بازتاب شرایط سیاسی، اجتماعی و ادبی دوران زندگی عطار را در آثار وی م یتوان به خوبی مشاهده کرد. علاوه بر این، تصوف و تأثیر آن بر ادبیات فارسی در نوشته های عطار به زیبایی، ژرف نگری و رسایی انعکاس یافته است. اما برای یافتن جنبه های نمایشی ...

ابلیس در مثنوی معنوی دو سیمای متفاوت دارد. از سویی شخصیتی شرور و شوم است که کمر به ویرانی آرمان الهی بسته است. در مواردی برابر با نفس اماره شمرده می­شود و کار او وسوسه است و تنها با هدایت پیر راه­دان می­توان از وسوسه­های او در امان ماند. نگاه دیگر به ابلیس در مثنوی بسیار شگفتی آفرین است و با آنچه در آثار عارفانی چون عین­القضات و حلاج آمده است شباهت دارد. تصویر این چهره در داستان معاویه و ابلیس...

امروزه‌ ادبیّات ارتباط تنگاتنگی با علوم مختلف ازجمله روان‌شناسی دارد و نقش روان‌شناسی در آن از جنبه‌های مختلف قابل بررسی است‌که یکی از آن‌ها شخصیّت‌ و شخصیّت‌پردازی است.شخصیّت‌پردازی از عناصر بسیار پراهمیت‌ هر اثر ادبی به ‌خصوص نمایشنامه‌ است؛ چراکه نویسنده با قدرت و توانایی خود، شخصیّت‌های اثرش را درنظر خواننده کاملاً واقعی جلوه می‌دهد. این جستار برآن است‌ تا با روش تحلیل محتوا، به شخصیّت‌پردازی در ی...

معرفت از کلیدی ترین موضوعاتی است که با تفاوتی بنیادین با علم، مقام عارف بالله را از عالم علم متمایز می-سازد. با تأمل در سخنان حلاج و ابوالحسن خرقانی و تحلیل دیدگاه نظری ایشان می توان به نوعی پیوند میان جهان بینی عرفانی این دو عارف بزرگ از طریق اظهار نظرات مشابه آنها در باب معرفت الهی اشاره کرد. حلاج با قایل شدن به دو ویژگی خاص برای معرفت حق تعالی، حقیقت اصلی آن را طبق جهان بینی الهی خویش با دو ...

همواره در میان فلاسفه و عرفای اسلامی، دیدگاه های مختلفی در مورد خدا مطرح بوده است. فلاسفه ی قبل از سهروردی با استفاده از دلایل فلسفی صرف، و عرفا با استفاده از شهود باطنی خویش ، به اثبات وجود خداوند می پرداختند. یکی از فیلسوفانی که با استفاده از افکار مختلف فلاسفه و عرفا و ادیان الهی نظامی نوین ابداع کرده سهروردی است. وی فلسفه ی خویش را بر پایه ی افکار مختلف این افراد و تلفیق آن ها، و هم چنین ...