بهرام بیضایی را می‏توان از دهۀ چهل تاکنون در زمرۀ معدود نویسندگان صاحب سبکی منحصر به خود دانست که نامش بیش از هر چیز با نمایشنامه و فیلمنامه پیوند خورده است. این پژوهش در چارچوب نظری «الگوی سفر قهرمان مؤنث» مورین مرداک به بررسی سه فیلمنامۀ سگ‏کشی، اشغالل، و حقایق یرباره لیلا یختر ایریس می پردازد. نظریۀ مرداک نگاهی نو به مدل جوزف کمبل برای سفر اسطوره‏ای قهرمان به شمار می‏آید که در آن سفر قهرمان ...

از سوی دیگر بسیاری از واژگان فیلمنامه هنوز کاربرد خود را در زبان گفتاری و نوشتاری فیلمنامه در ایران پیدا نکرده اند. واژگانی مثل بحران، زمینه چینی/ نتیجه گیری، حلال مشکلات، فرشته ی نجات، پیش فرض، دوراهی و ... در مباحث مرتبط با فیلمنامه مورد استفاده قرار نمی گیرند که نشان از عدم شناخت عمومی از مفاهیمی است که این واژگان بر آنها دلالت دارند. برای اینکه فیلمنامه های بهتری بنویسیم باید شناخت بیشتری ا...

چکیده: پیدایش شیوه های تازه ی روایت در دو قرن گذشته، موجب پیشرفت روزافزون علم روایت شناسی در دهه های اخیر شده است. از جمله این مباحث، مقوله ی زمان در روایت است. از آن جایی که روایت، زیرساخت داستان گویی در سینماست، و مبحث زمان و کارکرد آن یکی از سه اصل بنیادین شکل گیری پیرنگ های روایی است، مطالعه ی حاضر به بررسی مفهوم زمان در الگوی فیلمنامه نویسی مدرن پرداخته است. سپس چگونگی ساز و کار زمان در شک...

در این پژوهش سعی شده تا با بررسی فیلمنامه های داستانی دو دهه اخیر سینمای ایران به مطالع? آسیب شناسان? ساختار نمایشی آن ها پرداخته شود. مسئله اصلی این تحقیق ردیابی و دسته بندی مهم ترین عارضه های نمایشی مشترک در این فیلمنامه هاست. با تعریف چارچوب مفهومی تازه ای مرکب از آرای رابرت مک کی، مارگارت مرینگ و مانفرد فیستر تلاش شده تا در سه رد? آسیب های اصلی، فرعی و موارد خاص، ارزیابی جامعی از کیفیت نمای...

هر اثر هنری برای جذابیت و تاثیرگذاری بیشتر، سعی دارد مخاطب را وارد فضای اثر هنری کند. این فضا در ابتدا شکلی مجازی دارد و ناشی از ذهن هنرمند است؛ سپس شکل عینی یافته و در قالب اثر هنری بروز می کند. فیلمساز نیز فضای مجازی فیلم را که درون ذهن وی و نویسنده فیلمنامه نهفته است با واسطه تصویر، در قالب توالی نماها آشکار می کند. قبل از قرارگیری پلان ها، صحنه ها و سکانس ها در کنار هم، برای تحقق تصور مجازی...

هر اثر هنری برای جذابیت و تاثیرگذاری بیشتر، سعی دارد مخاطب را وارد فضای اثر هنری کند. این فضا در ابتدا شکلی مجازی دارد و ناشی از ذهن هنرمند است؛ سپس شکل عینی یافته و در قالب اثر هنری بروز می کند. فیلمساز نیز فضای مجازی فیلم را که درون ذهن وی و نویسنده فیلمنامه نهفته است با واسطه تصویر، در قالب توالی نماها آشکار می کند. قبل از قرارگیری پلان ها، صحنه ها و سکانس ها در کنار هم، برای تحقق تصور مجازی...

به رغم اهمیت فیلمنامه داستانی و توجه پژوهشگران ادبی بر اولویت آن و خواندن آن همچون گونه ای از داستان روایی، این عرصه کمتر مورد نقد و تحلیل علمی قرار گرفته است. این مقاله بر آن است تا با توجه به جنبه های کاربردی نظریات گردآوری شده کر الام در نشانه شناسی متن با تمرکز بر عنصر گفتگو و عوامل بافتی بیش از عرصه های دیگر در آن و بررسی اصولی چون؛ نظام نشانه ای فرا زبان (رمزگان مشترک، لهجه فردی، محدودیت ...

طی سال های اخیر، فیلم مستند داستانی(docufiction) به عنوان یکی از شیوه های مستند سازی، مورد توجه تولیدکنندگان و مخاطبان سینما و تلویزیون قرار گرفته است. شاید بتوان دلیل اصلی این گرایش را، حس واقعی بودن فیلم مستند و توجه به تاثیرگذاری بیشتر بر بیننده، از طریق بازسازی مجدد اتفاقات دانست. اما لازمه تولید یک فیلم مستند داستانی خوب، علاوه بر شناخت قراردادها و شیوه های مستندسازی، تسلط بر قواعد داستا...

بخش پایانی هر روایتی از نقطه نظر ساختاری، تأثیرگذاری و عقیدتی اهمیتی ویژه دارد. پایان یک فیلم جایی است که مضمون مورد نظر به کنش نهایی می رسد و به آن معنا می دهد. ساختار یک روایت را به طور کلی به سه قسمت «آغاز، میان و پایان» تقسیم کرده اند و بر اساس آرای ساختارگرایان، همه ی اجزای روایت از قطعیتی غایت شناختی برخوردارند و برای رسیدن به پایان اثر طراحی می شوند. لذا باتوجه به این جایگاه، این رساله ب...

بررسی انتقادی نجوم ابن سینا در حوزه نظری و نیز کوشش های عملی و رصدی و لو اندک وی در حیطه اخترشناسی  بر عهده این مقاله است؛ در جنبه نخست، الگوی حرکات اولیّه و ثانوی افلاک قرار دارد که در دانشنامه علایی و النّجاة مطرح شده است. وی در این الگو نحوه ارتباط بین محرّک اوّل با فلک الأعلی و افلاک کوچکتر سیّارات را به صورت هندسی و با تأکید بر آموزه ارسطویی پیکربندی حرکات افلاک سیّارات (یعنی فقط کاربرد حرکات مس...