کاربندی یکی از الگوهای اصیل و کهن در معماری ایرانی و حاصل شناخت معماران ایرانی نسبت به علم هندسه و ریاضیات پیشرفته است. باززنده سازی این الگو مستلزم شناخت کافی نسبت به تمامی ابعاد موضوع نظیر، گونه شناسی، شناخت ویژگی های هندسی، ساختاری و اجرایی آن است. در این راستا در این مقاله سعی شده است به گونه شناسی کاربندی پرداخته شود و در ضمن این گونه‏شناسی نیز به تدوین ساختار هندسی کاربندی رسمی در قالب جد...

سدهای قوسی بتنی که با الگوی هندسه‏ی بهینه‏ای طرح می‏شوند، حجم بتن مصرفی کمتری دارند. این گونه از سازه‏ها به دلیل سبک بودن در برابر زمین لرزه‏ها بهتر مقاومت می‏کنند و ارزان‏تر ساخته می‏شوند. الگوی بهینه‏ی سد باید کلیه‏ی ویژگی‏های فیزیکی، مکانیکی و هندسه‏ی سازه را وارد تحلیل کند. دراین پژوهش، نویسندگان چندین الگوهای هندسی برای بهینه‏سازی شکل سدهای قوسی را به کار می برند و کاراترین آن‏ها را انتخاب...

امروزه به واسطه توسعه فناوری، استفاده از سیستم‌های تعیین موقعیت افزایش چشمگیری داشته است. این ابزار داده‌های موقعیت را به صورت رشته‌ای از نقاط مکانی-زمانی به نام خط سیر تولید می‌کنند. در سال‌های اخیر تحقیقات مربوط به مدیریت داده‌های خط سیر، اغلب با تمرکز بر تکنیک‌های ذخیره‌سازی/بازیابی، مدلسازی، داده کاوی و کشف دانش از داده‌های خط سیر بوده است. این مطالعات عمدتاً بر جنبه‌های هندسی داده‌های خام ت...

حیاط مرکزی بسیاری از ابنیه­ی تاریخی کشورمان در حال حاضر به­دلیل اعطای عملکردهای نوین و یا گسترش فضاهای جمعی در حیاط نمونه­های باززنده­سازی شده، با سقف­هایی سبک پوشیده شده­اند که اغلب دارای جزییاتی ضعیف، اجرایی نامناسب و منظری نازیبا هستند و به دلیل عدم امکان برچیده­شدن آسان و سریع، جایگاه و مفهوم معماری درونگرا با حیاط­های باز مرکزی را از بین برده­اند. این مقاله در ابتدا به­شکلی اجمالی سابقه­ی ...

محاسبات و ترسیم و ایجاد الگوهای نقوش هندسی در گذشته از سوی استادکاران انجام می­شده و از نسلی به نسلی سینه به سینه منتقل و گاهی مفقود و یا  به دست فراموشی سپرده شده است. به­ طوری­که بعضاً طراحی گره های جدید و یا مرمت گره های آسیب دیدۀ تاریخی برای اکثر دست اندرکاران کنونی ساخت و مرمت گره چه در کاشی کاری و چه نجاری و صنایع دیگر کاری دشوار است. برای رفع این مشکل نگارندگان با مطالعۀ نقوش هندسی و تدقی...

مقاله حاضر با هدف ارتقاء توامانِ عملکرد اقلیمی آرایه ای پوسته های خارجی ساختمان، به معرفی یک روش ترکیبی در سازماندهی عناصر تشکیل دهنده نما می پردازد. روش مذکور، معاصرسازی تکنیک های معماری بومی ایران در بهره گیری و کنترل نور روز، از طریقِ رویکرد طراحی الگوریتمیک و در یک فرآیند تکاملی را پیشنهاد می نماید، روشی که به ضرورتِ وحدت هنر و فنآوری در طراحی معماری پایدار اشاره دارد. الگوهای هندسی ایرانی اسل...

در حرکات ترسیمی، خواص هندسی مسیر و ویژگی های حرکتی تحت قیودی خاص قرار دارند که با دو قانون توان دو- سوم و اصل شیب یکسان شناخته می شوند. در این مقاله با طراحی آزمون هایی درباره افراد 16-18 سال، به بررسی نوع ارتباط این دو قانون تجربی در حرکات مستقیم و منحنی شکل پرداخته می شود. با ارائه دو مدل توانی نشان داده می شود در الگوهای ترسیمی ویژگی های تغییرناپذیر قابل تعریف بوده که مستق...

چگونگی شکل گیری برخی صورت های هندسی (شکل ها و حجم ها) به عنوان نشانه های آیینی مهم یا نماد و بازتاب آنها در فضاهای معماری و شهری موضوع مورد بررسی این پژوهش است. هدف از انجام این پژوهش نخست توجه به علل شکل گیری شکل های مربع، دایره، مثلث، مکعب، کره و هرم به عنوان صورت های مهم هندسی و نمادین و سپس بررسی بعضی از بازتاب های آنها در فضاهای معماری و شهری است. پرسش های تحقیق این است که چرا این ترکیب ها...

 گره چینی، هنر ایرانی در رده تزئینات هندسی قرار دارد. نظم ساختارهای هندسی­ای که با نظام مشخصی تکرار می­شوند؛ بازآفرینی مداومِ متشابه، ولی نه همسانِ الگوهای خاصِ تزییناتی در هنر گره چینی، چشم را می­نوازند. پژوهش حاضر با هدف مطالعه تزئینات گره چینی به کار رفته در محله خانه بر ماسوله تدوین گشته است. طرح گره چینی مشتمل بر کتیبه­ها و حاشیه­های آن در محله خانه­بر ماسوله، مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته اس...

در دوره کارشناسی دانشجویان مباحث شکافتگی اوربیتالهای d را بر اساس دافعه لیگاند با اوربیتالها در میدانهای متنوع مورد بررسی قرار می دهند و تعداد محدودی از دانشجویان در دوره کارشناسی و کارشناسی ارشد اصول شکافتگی اوربیتالها را بر اساس نظریه گروه و تقارن مطالعه می کنند. در این مقاله برای تعیین الگوهای شکافتگی میدان بلور در مدل یونی بدون استفاده از فرمولهای نظریه گروه روشی بنیادیی را معرفی می کنیم. ف...