چکیده در عرصه علم اقتصاد همواره شاهد هماوردی میان دو سنت فکری مهم، یعنی اقتصاد نئوکلاسیک و اقتصاد نهادگرا بوده ایم. این جدال فکری در سطوح مختلفی صورت گرفته است. از بنیادی ترین سطوح، یعنی مبانی هستی شناختی و معرفت شناختی گرفته تا سطوحی همچون دلالت های سیاستی. این مقاله قصد دارد به برخی از ابعاد و چالش های به وجود آمده در این چالش های فکری بپردازد. یکی از اتهامات مهم نئوکلاسیک ها در برابر نهادگر...

این تحقیق با استفاده از منابع و آموزه های اسلامی به ارائه ی مهم ترین ویژگی های نظام تجارت خارجی اسلامی ـ ایرانی پرداخته و چگونگی دستیابی وضعیت فعلی تجارت خارجی ایران به نظام تجارت خارجی مطلوب را با کمک آموزه های اقتصاد نهادگرا، مورد بررسی قرار می دهد.

درک صحیح از مفاهیم قدرت و هژمونی امری ضروری است. این درک و فهم به‌ویژه در ارتباط با ایالات متحده امریکا اهمیت بیشتری دارد زیرا این کشور تأثیرات بسیار مهمی بر روند تحولات نظام اقتصاد سیاسی جهانی برجای گذارده و همچنان تأثیرگذارترین کشور است. فرضیه‌های متعددی در پی شناخت و معرفی هژمون جدید، یعنی هژمونی فراملیتی جهانی سرمایه و یا بازگشت به هژمونی امریکا برآمده‌اند؛ بازگشتی که تحت عناوینی همچون هژمو...

این مقاله به دنبال تبیین تطور برنامه پژوهشی داگلاس نورث است. مطالعه آثار وی نشان می دهد: برنامه پژوهشی وی با این سوال هدایت می شود که عوامل موثر بر موفقیت و شکست اقتصادها چیست و چرا عملکرد آنها تا این حد متفاوت است. نورث با این درک که نهادها اثری نیرومند بر عملکرد اقتصادی دارند طی دهه 1970 چندین مطالعه را در حوزه نهادها، رشد و تغییر اقتصادی سامان داد اما نتوانست توضیح دهد که چرا برخلاف پیش بینی...

در مواجهه و احتمالاً، پیروی و متابعت از آموزه های مکتب یا مکاتب بدیل اقتصادی همواره این پرسش مطرح است که در حضور مکتب مرسوم، اساساً چه نیازی به مطالعه‎ی این مکاتب فکری وجود دارد، آن هم در حالی که مکتب مرسوم جریان اصلی علم را به خود اختصاص داده است و در بیش‎تر دانشگاه ها و محافل علمی، تدریس و در نهادهای تصمیم گیری بیش‎تر تصمیمات سیاسی و اقتصادی بر اساس آموزه های آن انجام می شود. پس، چرا مکاتب بدیل...

به اعتقاد نگارنده، بررسی ارتباط مابین تحول مفهوم "طبیعت انسان" و تکامل نظریه های اقتصادی گاهی مفید و لازم در جهت برخورد جامع تر و مبتنی بر مجموعه ای از علوم، در تجزیه و تحلیل اقتصادی می باشد. برای این منظور ارتباط بین مفاهیم فطرات انسان و جامعه و تئوریهای اقتصادی در سه دوره متمایز مورد بررسی قرار گرفته اند. در رابطه با هر دوره عقاید و روشهای سه نفر بعنوان نماینده طرز تفکر در مورد فطرت انسان و ا...

مطالعه معرفت­شناسی در مکتب­های اقتصادی علاوه بر آشکار نمودن نقاط تفاوت و اشتراک آن­ها، می­تواند به شناخت اهداف، راهبردها و سیاست­گذاری­ها و نوع مواجهه با چالش­های اقتصادی هر یک کمک نماید. پژوهش حاضر به مطالعه معرفت­شناسی در اقتصاد اسلامی و اقتصاد نهادگرایی جدید با رویکردی تطبیقی پرداخته است. یافته­های پژوهش نشان می­دهد که عقل بعنوان یکی از ابزارهای حصول معرفت هم اقتصاد نهادگرا و هم اقتصاد اسلام...

وظیفه اساسی توسعه عبارتست از بررسی امکان رهایی اقتصادهای رو به توسعه از فقر و به منظور دستیابی به این هدف، در ک ساختار و سازوکار اقتصادهای کم درآمد ضرورت دارد. اسلام به عنوان دین کامل به مقوله توسعه و بهبود زندگی مردم توجه ویژه ای نشان داده که دستورات اقتصادی اسلام را با توجه به آیات و روایات می توان استخراج کرد. در این تحقیق سعی شده است ضمن بررسی الگوهای اقتصاد متعارف- کلاسیکها، نئوکلاسیکها، ...

مصرف از جمله مهم‌ترین موضوعات علم اقتصاد است. به همین خاطر، مقاله حاضر به این موضوع اختصاص یافته است. در واقع، پرسشی که این مقاله قصد دارد به آن بپردازد این است که نظریه مصرف متعارف چه ابعادی از واقعیات مصرفی را می‌تواند پوشش دهد؟ این نظریه مبتنی بر چه پیش‌فرض‌هایی است؟ و تا چه اندازه با واقعیت انطباق دارد؟ آیا نهادگرایی جایگزین بهتری برای آن ارائه کرده است؟ به عبارت دیگر، آیا نظریه مصرف اقتصاد...

طرح سازۀ چندبُعدی سرمایۀ اجتماعی بیانگر توجه فزاینده به عوامل اجتماعی و نهادی در دهه های اخیر در مطالعات میان رشته ای بوده و مصداق تحول پارادایمیک از متغیرهای سخت به متغیرهای نرم در نظریات اجتماعی است.  چارچوب نظری مقاله، رویکردی تلفیقی مشتمل بر نظریۀ فرهنگ گرایی و رویکردهای اقتصاد نهادگرا و نهادگرایی اجتماعی است که پارادایم های مهم در رابطه با سرمایۀ اجتماعی، فرهنگ، نهادها و توسعه هستند و مشتمل...