در آغاز قرن 10 ق/16م، سرزمین ایران تغییرات گوناگونی را در عرصه سیاست و اجتماع و اقتصاد تجربه کرد. تغییراتی که با روی کار آمدن سلسله صفویه و بر تخت نشستن شاه اسماعیل اول در سال 907 ق/1051 م، به تدریج رخ داد و سلسله صفوی را طلایه دار ورود ایران به دوره مدرن کرد. در بررسی تاریخ عصر صفوی، فرهنگ و هنر از جمله عرصه هایی است که شایسته توجه و امعان نظر فراوان است. شاهان و شاهزادگان سلسله صفوی برای هنر ...

ساقی نامه یکی از زیباترین و دلنشین ترین انواع شعر فارسی و گنجینه ی گرانقدری است از آن جهت که در بردارنده ی تعبیرات و توصیفاتی در مورد ساقی، باده، میخانه، مطرب، آلات و نغمات موسیقی و همچنین مضامین دلچسب و شیرین عرفانی است؛ این پایان نامه در چهار فصل گردآوری شده است فصل اول شامل کلیّاتی درباره ساقی نامه ها، هدف و ضرورت تحقیق، پیشینه تحقیق و روش اجرای طرح است. فصل دوم به بررسی تعاریف مختلف ساقی نام...

همزمان با روزگار صفویان، اروپا در حالی که عصر رنسانس را از سر میگذراند پا به قرون جدید گذارد. عصری که کشورهای این حوزه در حال پیشروی به سوی صنعتی شدن بودند و دیر یا زود به دنبال بازارهای فروش کالا و تهیه مواد خام مورد نیاز کارخانههایشان به شرق روی میآوردند. در این بین ایران که با وجود مسدود گردیدن راه سنتی تجاری عمده عثمانی هنوز نقش ترانزیتی خود را حفظ کرده بود مکان خوبی برای رسیدن به اهدافشان ...

شرف الدین حسن حکیم شفائی اصفهانی،(956-1037ﮬ ) طبیب، عارف و شاعرپراقتدارعهد صفوی است. وی طبیب مخصوص، ندیم و شاعر مورد احترام شاه عباس اول بود که به خاطر شوخ طبعی، شیرین سخنی، دانش و مجلس آرایی اش از طرف این پادشاه به القاب ملک الشعرا و ممتاز ایران مفتخرشد. وی استاد شاعران عهد خود بویژه صائب تبریزی بوده و درآوردن اصطلاحات طبی بیشتر به خاقانی نظرداشته است: کف به لب آورده مصروعیست پنداری محیط آبنوس...

بابا فغانی شیرازی (م.925ق) از شاعران دوران ساز ادبیات فارسی است. طرز تازه او 200 سال شعر فارسی را به انحای گوناگون تحت ﺗﺄثیر خود قرار داده است. شاعران بسیاری در عصر صفوی دیوان او را تتبّع کرده و در زمین غزل های او غزل سروده اند. بررسی دواوین تنها هفت تن از شاعران عصر صفوی؛ یعنی عرفی، نظیری، شانی تکلو، شاپور تهرانی، شفایی، طالب آملی و صاﺋﺐ حاکی از آن است که این شعرا حدود هزار غزل در جواب اشعار با...

فرآیند توسعه قبل از این که پیشرفت تکنولوژیکی و الگوهای فنی¬-اقتصادی باشد، ریشه در ساختار نهادی جوامع و الگوهای ذهنی بازیگران آن دارد. برای فهم عملکرد متفاوت جوامع در پیمودن مسیر توسعه، مطالعه تاریخ آن جامعه اجتناب¬ناپذیر است تا بتوان به نحوه شکل¬گیری و دوام نهادهای آن جامعه پی برد. در این پژوهش با مطالعه¬ای تاریخی از ایران عصر صفوی تحت سطوح تحلیل نهادی، به بررسی تاثیر نهادها (محدودیت¬ها و قوانی...

شکوفایی ورونق اقتصادی جامعه نقش عمده ای در تعیین مسیر تحولات تاریخی و حرکت جامعه به سوی پیش رفت ایفا می کند. پیوند ناگسستنی اقتصاد با دیگر مسائل، عامل تأثیر گذار بر این حرکت بوده است. رویکرد این پژوهش بیش از هر چیزی توصیف و بررسی تعامل نهادحاکمیت بااقتصادجامعه درعصرصفویه است. اهمیّت این موضوع وقتی آشکار می گردد که وضعیّت اقتصادی دوره صفوی به صورت سلسله حوادث سیاسی زمان هر کدام از پادشاهان صفوی دق...

ایرانیان و عبریان، نخستین بار در شاهراه کلده و آشور یکدیگر را یافتند و به‌تدریج در کاشان، یکی از طولانی‌ترین هم‌زیستی‌های بشری را آغاز کردند. از ورود اسلام به ایران تا دورۀ صفوی، از یهودیان کاشان اطلاعی در دست نیست؛ اما با ورود به عصر صفوی، به‌مدد دو وقایع‌نامۀ داخلی و گفتار سیاحان غربی، به رشد و پویایی فرهنگی واجتماعی و اقتصادی این جامعه پی می‌بریم. این جستار به گزارش و تحلیل حیات اجتماعی و فر...

چکیده ندارد.

انتشار و آمیختگیِ اندیش? ایرانی در علوم و هنرهای مختلف نظیر معماری در گذشته، از شاخصه های اصلی آن به شمار می رود. برخورداری هنر ایرانی از پشتوانه های فکری، حِکمی و اعتقادی در سیر تکاملی آن، به گونه ای آن را بالنده ساخته است که خود، نقش و حضوری چشمگیر در معرفی و بیان این نوع نگاه و اندیش? متعالی دارد. مع الوصف همانند آنچه در حوز? اندیشه رخ می دهد، سیرِ تکاملیِ هنر نیز بنا بر مقتضیات زمانی، در درون خ...