مسئلۀ انسجام در شاهنامۀ فردوسی، مسئلۀ اصلی این پژوهش است. در حقیقت، بهره‌یابی فردوسی از شیوه‌های بیان اصیل متناسب با ژانر و درونمایۀ حماسه تا حدی است که گویی تقابل دوگانۀ شعرـ اسطورۀ ساختارگرایان را برهم زده‌است. این شیوه در یکی از نظریه‌های وحدت‌نگر فلسفۀ هنر مدرن، یعنی فلسفۀ هنر بندتو کروچه، در مؤلفه‌های بنیادینی همچون «این‌همانیِ شهود‌ـ بیان»، «جدایی‌ناپذیری بیان عاری و آراسته» یا اص...

تردید نیست که بخش قابل توجهی از آثار عرفانی با اهداف تعلیمی شکل گرفته­اند و پدیدآورندگان این آثار، هریک از منظری خاص به عرفان و مباحث پیرامون آن نگریسته­اند. بعضی با به کاربستن زبانی دشوار تنها خواص را مخاطب خویش قرار داده­اند و برخی دیگر با به کارگیری زبانی ساده و روشن، گسترۀ مخاطبان خویش را وسعت داده اند. عطار نیشابوری در زمرۀ شاعران و نویسندگانی قرار دارد که روش دوم را برای انتقال اندیشه­های...

پژوهش پیش رو با هدف بررسی مقولۀ نحوی خرده‌جمله و شیوۀ اعطای حالت به گروه‌های اسمی درون آن در زبان کردی، گونۀ موکریانی، در چارچوب برنامۀ کمینه‌گرا صورت گرفته‌ است. در این مقاله، به بررسی سه فرضیه در باب مقولۀ نحوی خرده‌جمله پرداخته‌ایم که مطابق آن‌ها سازۀ مذکور فرافکنی واژگانی از محمول آن، گروه تصریف و گروه زمان در نظر گرفته شده ‌است. تحلیل‌های ارائه‌شده در این مقاله نشان می‌دهند که فرضیۀ اول سب...

گلستانِ سعدی همواره از قلل رفیع نثر پارسی به شمار‏ آمده ‏است. از مسائلی که کمتر بدان پرداخته‏ شده، شگردهای هنری گزینش فعل و تأثیر آن بر کیفیت شیوۀ تعلیم در گلستان است. در دستور نقش گرای هَلیدی مقولۀ فعل با نام فرایند، از رهگذر نظام گذرایی (قابلیت دستوری بازنمایی تجربه در زبان) و فرانقش اندیشگانی و تجربی بررسی ‏می‏شود؛ با بررسی انواع و بسامد فرایندهای اثر، می‏توان به دنیای ذهن نویسنده و درنهایت سب...

تردید نیست که بخش قابل توجهی از آثار عرفانی با اهداف تعلیمی شکل گرفته­اند و پدیدآورندگان این آثار، هریک از منظری خاص به عرفان و مباحث پیرامون آن نگریسته­اند. بعضی با به کاربستن زبانی دشوار تنها خواص را مخاطب خویش قرار داده­اند و برخی دیگر با به کارگیری زبانی ساده و روشن، گسترۀ مخاطبان خویش را وسعت داده اند. عطار نیشابوری در زمرۀ شاعران و نویسندگانی قرار دارد که روش دوم را برای انتقال اندیشه­های...

کارکرد اصلی رسانه‌ها، متقاعدسازی و اقناع است. در عین حال دشواری اقناع و تأثیرگذاری بر دیگران، بر کسی پوشیده نیست. در این پژوهش گزیده‌ای از روش‌ها و اصول اقناع از متون اسلامی و همچنین متون ادبیات پایداری به شیوۀ توصیفی ـ تحلیلی استخراج گردیده است؛ اصل زمینه‌یابی یا توجه به گفتمان، اصل بی‌طرفی، اصل تدرج و اصل همگامی به عنوان چهار اصل مهم اقناع ذکر گردیده‌اند. روش‌های استدلالی، مقایسه‌ای، سؤالی، ت...

دموکراسی، بی تردید، عرصۀ عمومی فعالیت های انسانی است؛ چراکه انسان ها در این حوزه به تعامل با یکدیگر می پردازند و درخواست ها و علاقه مندی های خود را بیان می کنند. جنبش های اجتماعی که بیان کنندۀ تقاضاهای مردمی هستند، در همین عرصۀ عمومی شکل می گیرند و به فعالیت می پردازند. این پژوهش به دنبال بررسی و ارزیابی میزان تأثیراتی است که عقلانیت ارتباطی نظریۀ هابرماس، بر شیوۀ فعالیت و سازماندهی جنبش های اج...

حرمت ربا یکی از مهم‌ترین اصول حاکم در حقوق اسلامی است. مبنای حرمت ربا در حقوق اسلامی بر ممنوعیت ظلم و استثمار دیگران استوار است. از این رو، مقابله با دریافت مازاد بر اصل مال، هم در گذشته و هم امروز، محل بحث و نظر بوده و تلاش شده است تا در قالب‌های گوناگون، ازجمله انعقاد قراردادهای مبادلاتی و مشارکتی، از این ممنوع شرعی پرهیز شود. قراردادهای مبادلاتی و مشارکتی از قراردادهای سودآورند که در سه گروه...

سیمین دانشور و احمد محمود دو تن از نویسندگان نامی معاصرند که در آثارشان به عناصر فرهنگ مردم ایران و ادبیات شفاهی بسیار توجه کرده اند؛ به گونه ای که حتی نام برخی از آثار دانشور مثل سووشون و بخت گشایی برگرفته از مضامین فرهنگ مردم است. البته در آثار هر دو نویسنده مضامین مشترک فرهنگی فراوانی وجود دارد که با روشی متفاوت بیان شده­اند. دقت در شیوۀ زندگی، جنسیت، تحصیلات و آگاهی و به طورکلی، شخصیت های م...