زبده التواریخ نوشته محمدمحسن بن محمدکریم تاریخی عمومی است که مطالب آن مانند دیگر تاریخهای عمومی از آدم شروع می شود و تا عصر مولف ادامه می یابد. تاریخ نویسان عصر صفوی وقایع تاریخی پیش از اسلام را تا دوره تیموری، معمولا از روی تاریخ روضه الصفای می خواند و نظایر آن می نوشته اند. بنابراین از نظر ارزش تاریخی و سندیت ، هرچه مطالب اینگونه کتابها به عصر نویسنده آن نزدیکتر می شود مهمتر است . تا آنجا که ...

تغییر مذهب غازان خان (حک: 694 - 703 ق)، هفتمین فرمان روای ایلخانی، نقطه عطفی در تاریخ حاکمیت مغول ها در ایران به شمار می رود. غازان با اصلاحات و تغییر در نگاه حاکمیت و دگرگونی در نحوه مدیریت تحولاتی را در ساختار حکومت ایلخانان پدید آورد. عمده این اصلاحات در کتاب مشهور و ارزش مند خواجه رشید الدین فضل الله همدانی به نام جامع التواریخ، به ویژه در بخش «تاریخ مبارک غازانی»، ذکر شده است. از آن جایی ک...

مقدمه ای جامع دربار? زندگانی و آثار و افکار و سبک جام جم اوحدی نوشته شد. جام جم با استفاده از پنج نسخ? خطی و یک نسخ? چاپی به شیو? انتقادی و با اساس قرار دادن اصح نسخ تصحیح شد و از سایر دستنویسها به عنوان نسخه بدل استفاده شد. پس از متن، پیوستی شامل ابیات برافزوده و مشکوک نسخ? اقدم مندرج گردید. تعلیقاتی روشنگر دربار? واژگان و ترکیبات دشوار و اعلام کمتر شناخته شد? متن د ر انتهای رساله آورده شد.

استفاده از نظریه‌های مختلف زبان‌شناسی برای تحلیل کیفیت متون ادبی، در دهه‌های اخیر از مقبولیت فراوانی برخوردار بوده؛ به‌ویژه که با به‌کارگیری این امر، افق‌های نگرش تازه‌ای در نقد متون ادبی به وجود آمده است. یکی از مهم‌ترین حوزه‌های زبان‌شناسی، مبحث «معنی‌شناسی» است که خود شامل مصادیق مختلفی است. از جمله موضوعات مهم معنی‌شناسی، مسئلۀ حوزۀ معنایی و واژگانی است که زبان‌شناسان مختلف، دربارۀ این دو ح...

کتاب خلاصه‌التواریخ نوشتة قاضی احمد قمی، یکی از مهم‌ترین تواریخ اوایل دورة شاه‌عباس است. این کتاب در ابتدا مشتمل بر پنج جلد بوده که امروزه تنها جلد پنجم که وقایع روزگار شیخ صفی‌الدین اردبیلی را تا اوایل سال‌های سلطنت شاه‌عباس اول صفوی روایت می‌کند، باقی‌مانده است. موضوعِ حاضر، علی‌رغمِ قابل‌توجه بودن در این حوزه، در مقایسه با دیگر تواریخ، به‌ویژه تاریخ عالم‌آرای عباسی، کمتر مورد اعتنا قرار گرفته‌...

شمس­الدین کاشانی سراینده شهنامه­چنگیزی یا همان تاریخ منظوم مغول از شعرای قرن هشتم هجری است. اطلاع ما از احوال و آثار احتمالیِ او بسیار اندک است. آنچه روشن است حضور او در دربار غازان­خان ،(694-703ه­.ق) و سلطان­محمد خدابنده، الجایتو، (703-716 ه.ق) است. شمس کاشی شهنامه چنگیزی را که به نظم شده بخشی از جامع­التواریخ است به پیشنهاد غازان­خان و تایید و حمایت خواجه رشید فضل­الله همدانی (645-718 ه.ق) به ...

چکیده کشف تأثیرگذاری رجال تاریخی و چگونگی نقش آنها در ساختن تاریخ هر دوره یکی از راه های مهم مطالعه در تاریخ است. این تحقیق با پیش فرض شناسایی و معرفی رجل تاریخی که در کتاب احسن التواریخ حسن بیگ روملو از آنها نام برده شده شروع می شود. با این پیش فرض و در چهارچوب انتخاب این رجل با عنوان رجال صفوی که حرف اول نام آنها با یکی از حروف الف تا چ آغاز می شود و همچنین رجال غیرصفوی که در آن دوره می زیست...

نظام التواریخ اثر موجز قاضی ­بیضاوی در دورۀ مغولان، با وجود موقعیت مهم زمانی و همچنین مستندات مکرر مورخان بعدی به آن، از سوی مورخان و نویسندگان متأخر چندان مورد توجه نبوده و حتی منجر به ابراز نظرهای دوگانه دربارۀ آن شده است. در این جستار با روشی تحلیلی ـ توصیفی، ویژگی­های معرفت تاریخی قاضی بیضاوی در نظام التواریخ و در عین حال میزان توفیق آن مورد بررسی قرار گرفته است. یافته­های این پژوهش حاکی از...