استدلال قضایی استنتاجی است که دادگاه از وقایع موضوع مورد رسیدگی و از خلال دلایل ابراز شده توسط طرفین دادگاه به عمل می آورد. از این تعریف چند نتیجه به دست می آید: نخست این که، این شیوه شباهت تامی با روشی منطقی دارد که در آن با موضوع و محمول که مقدمات قضیه هستند، استنتاج حاصل می شود؛ ثانیاً، استدلال قضایی دارای مبانی انکارناپذیری است که تمام مراحل دادرسی را معطوف به خود می داند و هر گزاره ای بدون ...

یکی از مسائل مهم و اساسی حقوق جزای عمومی که از گذشته تا به حال در نظام های کیفری دنیا مطرح بوده است، بحث معاونت در جرم می باشد. از آنجا که موضع کیفری نظام اسلامی و نظام حقوق کامن لا (common law)، در برخورد با اعمال مجرمانه معاون و نیز مسئولیت کیفری وی متفاوت می باشد، در این تحقیق به مطالعه تطبیقی وجوه اشتراک و افتراق سه نظام کیفری ایران، لبنان و انگلستان در این زمینه پرداخته شده است. در هر س...

مطابق نظریۀ مشهور فقهی، اکراه در قتل، مجوز قتل محسوب نمی‌شود، بلکه مباشر به قصاص و اکراه‌کننده به حبس ابد محکوم می‌شود. این نظریه مبنای قانونگذار در وضع مقررات راجع به اکراه در قتل در قانون مجازات اسلامی مصوب 1370 و 1392 بوده و بر پایۀ برخی از دلایل، نظیر روایات عدم جواز تقیه در دماء، روایت دستور به قتل دیگری، دلیل منع دفع ضرر از خود به شیوۀ اضرار به دیگری، امتنانی بودن حدیث رفع و اجماع فقها اس...

یکی از شرایط تحقق مسؤولیت کیفری، احراز رابطه علیّت بین فعل مرتکب و نتیجه مجرمانه است. سوالی که مطرح می شود این است که رابطه علّیّت در حالت اجتماع عوامل متعدد در جنایت علیه نفس (قتل) به‌صورت اجتماع مباشرین متعدد ویا اجتماع اسباب متعدد و یا به‌صورت اجتماع سبب و مباشر چگونه احراز می شود؟به منظورپاسخ به این سوال باید گفت که گاهی این عوامل متعدد درعرض یکدیگر قرار دارندیعنی تأثیر عوامل در تحقق نتی...

حکیم میرداماد در تبیین فاعلیت الهی و چگونگی انتساب فعل به انسان میان فاعل مختار و جاعل  که به فاعل و فعل، وجود بخشیده، تمایز قائل می شود و فاعل را در طول جاعل تام فعل می داند. درواقع اختیار فاعل مباشر فعل، موجب  تمام شدن سلسلۀ علل می شود و درنتیجه از نظر عرفی، لغوی و اصطلاحی، فعل بدو استناد می یابد؛ با وجود این، فاعل مباشر، جاعل فعل خود نیست؛ همان گونه که جاعل خودش نیست. قدرت، شوق، اراده و تمام...

این پایان نامه به مساله توزیع مسئولیت در حقوق ایران می پردازد.مساله ای که در قانون مجازات اسلامی دارای ابهامات زیادی بوده است و بین قانون و رویه قضایی درمورد توزیع مسئولیت تعارض وجود داشت. این مقاله نیز پس از ذکر نظرات مختلف نظر نزدیکتر به عدالت را برگزیده است.

تقسیم مسؤلیت مدنی وقتی مطرح می‏گردد که دو یا چند شخص در حادثه زیانبار دخیل باشند. با توجه به اینکه مسؤلیت در هر حادثه بر اساس قواعد مسؤلیتی تعیین می‏گردد؛ بنابراین, در کلیه حوادث زیانبار از جمله حوادثی که ناشی از اجتماع اسباب است و تقسیم مسئولیت در آن مطرح است, باید قواعد مذکور شناسایی شود. قواعد مذکور در حقوق ایران در این مورد ممکن است تحت یکی از این عناوین مطرح شود: اجتماع دو سبب در عرض یکدیگ...

چکیده در مباحث حقوق کیفری مربوط به جرائم بخشی مقید به نتیجه اند و قسمی دیگر اینگونه نیستند قتل عمد از قبیل قسم اول می باشد که دارای عناصر و ارکان پیچیده مادی و غیرمادی است. مخصوصاً رکن مادی قتل رفتار سالب حیات که عنوان و موضوع رساله حاضر می باشد. به همین جهت سوالاتی قابل طرح می باشد که اولاً قتل عمد همانطوری که بصورت فعل قاتل و جانی در خارج تحقق می یابد می تواند بصورت ترک فعل هم محقق گردد یا نه؟...

تصادم به دلیل ماهیت خاص آن که عملی دو سویه و دو جانبه است، دارای ویژگی‌های خاصی است، هم از جنبه نحوه مداخله عوامل و هم از جنبه تقسیم مسؤولیت. نحوه مداخله عوامل در تصادم به گونه‌ای است که هریک از تصادم‌کنندگان، در جنایت یا خسارتی که بر خودش و دیگری وارد می‌کند، مباشر است؛ اما در جنایت یا خسارتی که دیگری بر خودش و او وارد می‌کند، نقش سبب را بازی می‌کند. چنین تمایزی بین نقش‌هایی که هر یک از تصادم‌...

در این مقاله تلاش‌هایی در جهت معرفی اراده واقعی قانونگذار نسبت به مفاد ماده 526 قانون مجازات اسلامی مصوب سال 1392 صورت گرفته است. در واقع هرچند قانونگذار به موجب ماده 332 قانون مدنی در صورت اجتماع مسئولیت مباشر و مسبب در یک واقعه، مسئولیت را متوجه مباشر می‌داند مگر اینکه سبب اقوی از مباشر باشد و همین موضع را در ماده 363 قانون مجازات اسلامی سال 1370 نیز ...