در این پژوهش که به روش کتابخانه ای اجرا شده است و هدف آن، بررسی اسطوره های آفرینش و چگونگی کیهان زایی از آنها و همچنین بررسی میزان یکسانی عملکرد در این اساطیر و در پی آن تحلیل آفرینش کیهان در باورهای فلسفی کهن و ادیان آسمانی می باشد.به طور کلی اسطوره یک نوع تاریخ مقدس را بازگو می کند که در زمان ازلی و آغازین رخ داده و این اساطیر توضیح می دهند که چگونه به واسطه ی اعمال موجودات فوق طبیعی، واقعیتی...

سهراب از شاعران سوررئال معاصر است که در شعرش شاهد نوعی سیالیت هستیم. در شعر سهراب اساطیر جلوه و شکوه خاصی دارند. او با بیانی کلی و چشمانی دیگر به جهان می­نگرد و از اساطیر مختلف به بیان­های گوناگون یاد می­کند. وی گاهی فقط از اساطیر ملی و یا مذهبی کهن یاد می­کند و گاه نیز به اسطوره­سازی با کمک حوادث و شخصیت­های تاریخی دست می­زند. اساطیر در شعر سهراب بیشتر از طریق روایت یادآوری می­شوند و شاعر کمتر...

مهم‌ترین راز ماندگاریِ بسیاری از چهره‌های اساطیری، دگرگونی‌ها و تحوّلاتی است که هر شخصیّت یا روایت اسطوره‌ای در گذر زمان به خود دیده است. از جمله چهره‌های کهن در متون ادبی و اسطوره‌ای ایرانیان جمشید است که مجموعۀ وسیعی از روایت‌ها و مضامین اساطیری به او اختصاص دارد. در پژوهش حاضر آن‌گونه که از نظر خواهد گذشت، شالودۀ نخستین داستان جم به دوران هندواروپایی بازمی‌گردد و در روند تحول اساطیری به دوران ا...

بررسی و تحلیل جهان اسطوره، پیوسته در میان محققان جایگاهی ویژه داشته و گذشت زمان هرگز از اهمیت و جذابیت آن نکاسته است. یکی از اجزای تشکیل دهنده جذابیت اسطوره، نوع نگاه و باور به خدایان در اقوام و ملت ها است. این پژوهش تنها به بررسی و مقایسة خدایان آب و ویژگی¬های آن در اساطیر ایران و ویتنام می پردازد. در اساطیر ایرانی ـ در مقایسه با اساطیر ویتنام- ایزدان آب بسیار قدرتمند و آرمانی تر و کاملاً مطلق ...

این نوشتار به نقد سه کتاب امیرحسین ذکرگو از مجموعۀ بزرگ «نمادشناسی شرق » منتشره توسط انتشارات فرهنگستان هنر م یپردازد، این سه کتاب عبار تاند از: فیل در شمایل های هندویی و بودایی، مار در هنرهای بودایی و هندویی و پرنده های اساطیری در هنرهای بودایی و هندویی. این کتاب ها درحالی که اطلاعات مناسبی را در اختیار مخاطبان و اسطوره پژوهان قرار م یدهد ولی اشکالاتی چون عدم شناسایی مخاطب، بررسی نمونه های محد...

پژوهش حاضر، با بازنمایی نقش اساطیر و باورهای باستانی و کُهن در هویت قومی- محلی و ذکر مصادیقی از کاربرد آنها در زندگی جاری یک قوم، در صدد پاسخ به این پرسش ها برآمد که اساطیر و باورهای کُهن در دنیای سیال و ماشینی امروز تا چه میزان زنده و پویا هستند؟ و کدام باورها و اعتقادات عامه، ریشه در اساطیر و باورهای دیرین دارند؟ بررسی و تبیین نقش اساطیر و باورهای کُهن در میان یکی از اقوام جامعۀ امروز ایران، نشا...

این رساله از دوبخش نظری و علمی تشکیل شده است که در بخش نخست به شناخت مسئله واژه ی قدرت و میل به قدرت و کشش آن از یک سو و از سوی دیگر کندوکاو قدرت و نمودها و برآیندهای آن در شخصیت هایی چون پرومته، و مده آ در سه نمایشنامه و کنش و واکنش های شان یک نوع نگرش نو ازمنظر گفتمانی و حال برخوردمی شود بطوریکه از این جهت از آنها کاراکترهایی جدید ساخته می شود و آنها خودشان می شوند .دراین بخش نیز به پیدایش و ...

وجود اساطیر در شعر شاعران ایرانی، با توجه به تاریخ و فرهنگ کهن این سرزمین، تازگی ندارد. زبان نمادینِ شعر شاعران معاصر، کارایی اساطیر در غنی‌کردن این زبان، آشنایی شاعران با شعر و اساطیر ملل دیگر، و کارکردهای اجتماعی و سیاسی شعر سبب شد تا اساطیر به‌وفور در اشعار شاعران معاصر به‌کار رود. حمید مصدق نیز با توجه به شرایط روز جامعه و زبان نمادین سروده‌هایش هرچند رویکردی گسترده به اساطیر دارد، اما این ر...

نام و کلام اصالتاً سرشتی نمادین دارند و زمانی پدید آمده اند که پیوند اسطوره و زبان هنوز گسسته نشده بود. با گذشت زمان، پیوند نام و موضوعِ نام گذاری سست و بسیاری از نام ها از خاستگاه های اسطوره ایِ آغازین خود رها شده اند و این نشانه ها، در طی تحول و تکامل، سرشت و خصیصه نمادین خود را، اگرچه نه به تمامی، ازدست داده‏اند. در این پژوهش، با توجه به همسان بودنِ خاستگاهِ اسطوره و زبان، نام و کلام، به مثابۀ نم...

با توجه به شواهد باستان شناختی و زبان شناختی می توان دو سرچشمۀ عمده برای تمدن هند باستان در نظر گرفت: نخست هاراپایی-دراویدی و دوم هندوآریایی. از دوران اوج تمدن هاراپا (2600-1900 ق.م) آثار باستان شناختی متعددی برجای مانده است که بر وجود فرهنگ و تمدنی غنی دلالت دارد. اما از آنجا که خط هاراپایی هنوز رمزگشایی نشده است برای توصیف اندیشه های این قوم باید به حدس و گمان متکی شد. اصطلاح دراویدی بر مجموع...