ارگ شهرسب در یک کیلومتری ابرکوه، و در روستایی با همین نام ساخته شده است؛ شهرسب یکی از قریه ها و آبادی های دوازده گانه ابرکوه می باشد. اغلب آبادیهای ابرکوه با استفاده از اسامی ماههای خورشیدی نامگذاری شده است که شهرسب، قریه شهرآذر می باشد. قرارگیری ابرکوه در مسیر راه های تجاری و مناطق مهم حکومتی در دوره های مختلف، به خصوص افشار و زند و نا امنیهای این محدوده از دلایل شکل گیری و تعدد قلاع در این نا...

نتیجه دینامیک باد، حمل ذرات خاک یا رسوب و ایجاد و تکامل اشکال ناهمواری­های بیابانی براساس شدت فرسایش یا رسوب‌گذاری است. منطقه خارتوران به­دلیل وضعیت زمین­شناسی، ژئومرفولوژی و اقلیم­شناسی خود، یک منطقه خاص را در نواحی خشک حوزه آبخیز بسته دشت کویر بوجود آورده است. تعادل اکوسیستم منطقه تحت تأثیر بهره­برداری­های انسانی و فعالیت­های باد بوده، بنابراین دارای ساختار ژئواکولوژیک با الگوهای مخصوص به خود...

یاردانگ‌ها و تپه‌های ماسه‌ای مناطق فراخشک از جالب‌ترین زمین‌دیس‌های (لندفرم‌ها) مناطق بیابانی محسوب می‌شوند. ارائۀ روش مطلوب برای شناخت و پهنه‌بندی کمّی زمین ریخت‌شناسی این زمین‌دیس‌ها با توجه به ناممکن‌بودن بازدیدهای میدانی و دسترسی از اهداف این مقاله است. در این مطالعه از داده‌های رادار SRTM/C با قدرت تفکیک زمینی معادل 90 متر که وزارت ملی فضا و هوانوردی امریکا (NASA) در سال 2003 ارائه کرد، است...

فرسایش بادی یکی از بزرگترین بلایای طبیعی است که سالانه خسارات فراوانی به مناطق مسکونی و زراعی وارد می کند. پیشروی تپه های ماسه ای به سمت روستاها، شهرها، شهرک های صنعتی، راه آهن، جاده ها و فرودگاه ها همه ساله موجب خسارات فراوانی می گردد و تاخت و تاز ماسه های روان به جز مشکلات اقتصادی و اجتماعی عدیده ای که به همراه دارد باعث از بین رفتن بخشی از تمدن ملی نیز گردیده است و بسیاری از آداب و سنت های د...

یکی از مهمترین فرآیندهای طبیعی در مناطق نیمه خشک، خشک و فراخشک فرسایش بادی است که در نتیجه وزش بادهای فرساینده به وقوع می­پیوندد. در مطالعات مربوط به فرسایش بادی باید سرعت باد و همچنین فراوانی و تداوم وزش باد در نظر گرفته شود. ارگ کاشان یکی از معدود مجموعه­های متنوع از انواع تپه­های ماسه­ای در ایران به شمار می­آید. به منظور بررسی رابطه بین ویژگی های باد (نسبت یک جهته، شاخص بادناکی، تداوم و فراو...

در تاریخ سرزمین ایران توجه به استحکامات دفاعی، به عنوان یک عامل مؤثر در بقای مراکز سکونتی، مورد اهتمام بوده است. مطالعه ی این ساختارهای دفاعی، اطلاعات مفیدی از این گونه معماری ارائه خواهد داد. پس از رخداد زلزله ی شهر بم در سال 1382 هـ.ش.، توجه به مجموعه ارگ بم که دچار ویرانی گسترده شده بود، جلب گردید و مطالعه و پژوهش های روشمندی در بخش های مختلف این مجموعه ثبت شده در فهرست میراث جهانی آغاز گردی...

گسترش تلماسه ­ها در 15 استان کشور با مساحت حدود 4.4 میلیون هکتار و به صورت 56 ارگ، یکی از سطوح ژئوموفورلویکی مهم در ایران است. مطالعات دفتر فنی تثبیت شن و بیابان زدایی در کشور با توجه به نتایج طرح ­های مطالعاتی، چهار منطقه در استان خوزستان شامل اهواز، دشت آزادگان، شوش و امیدیه را مناطق بحرانی و فعال فرسایش بادی معرفی نموده است که 279505 هکتار از اراضی استان خوزستان را شامل می­ شود. هدف از این ت...

به‌جز شماری معرق و کاشی‌کاری اسلیمی، سه دسته کاشی‌‌کاری برفراز درگاه میانسرای ارگ در ضلع شرقی شامل طاق‌نمای میانی و دو طاق‌نمای شمالی و جنوبی در امتداد محور اصلی ارگ و روبروی ایوان شاه‌نشین قرار داشته که در دهه‌های گذشته و به دلایل نامعلومی از دست ‌رفته است. شناسایی آنها می‌تواند بر درک موجود از معماری ارگ تأثیرگذار بوده و گوشه‌ای از میراث کاشی‌کاری زندیان را نیز آشکار نماید. پژوهش کنونی با هدف...

پژوهش حاضر به بررسی نقش جهات باد بر مورفولوژی تپه­های ماسه­ای ریگ­جن پرداخته است. برای دستیابی به این هدف آمار باد ایستگاه­های سینوپتیک اطراف ریگ بررسی شد و جهت باد غالب و جهت انتقال ماسه تعیین شد. سپس به کمک بررسی عکس­های هوایی، تصاویر ماهواره­ای گوگل ارث و بازدید میدانی ضمن تعیین دقیق مرز جغرافیایی ریگ، انواع تپه­های ماسه­ای موجود در ارگ شناسایی و نقشه مورفولوژی ارگ تهیه شد. نتایج نشان داد که...

دشت بم در حدود 207 کیلومتری جنوب شرقی مرکز استان کرمان و در حاشیه کویر لوت واقع شده که جزء مناطق خشک کشور محسوب می شود. در این تحقیق کلیه متغیرهای هیدرولیکی آبخوان شامل هدایت هیدرولیکی(k)، ضریب آبگذری (t) و ضخامت آبخوان (b) مورد بررسی قرار گرفته شده است. با اجرای آزمایش پمپاژ در چاههای مشاهده ای ضریب قابلیت انتقال آبخوان اندازه گیری شده و ضخامت آبخوان با روش ژئوفیزیک در جهات مختلف دشت تخمین زده...