حریم کلمه ای عربی و به معنای منع است. و در فرهنگ لغات فارسی نیز به همین معنا آمده است. در قوانین مختلف برای انواع املاک و تأسیسات، حریم در نظر گرفته شده که هدف از این کار، دفع ضرر و کمال انتفاع از ملک و تأسیسات است. در فقه گفته می شود که حریم مخصوص اراضی موات است که ظاهراً ماده ی 136 قانون مدنی هم از این نظر پیروی کرده زیرا در این ماده آمده است: «حریم مقداری از اراضی اطراف ملک و قنات و... برای ک...

نگرش به مدیریت کاربری زمین و به ویژه واگذاری اراضی مسکونی روستایی از دیدگاه سنتی و قدیمی توسعه، به بروز بسیاری از پیامدهای نامطلوب انجامیده است؛ بنابراین، امروزه مسئلۀ واگذاری اراضی مسکونی روستایی از دیدگاه پایداری بررسی می شود. در ایران نیز از 1358، دولت به تملک اراضی موات و ملی، و واگذاری آن ها در قالب اراضی مسکونی به روستاییان مبادرت کرده است. در این زمینه، تاکنون ارزیابی علمی برای رتبه بندی...

قوانین و مقررات مرتبط با جنگل ها و مراتع ارائه شده در این مقاله با جستجو و بررسی مصوبات مجلس شورای ملی و اسلامی، هیات وزیران،شورای عالی اداری و شورای عالی شهرسازی و معماری ایران از تاریخ ملی شدن جنگل ها و مراتع در سال 1341 گردآوری و بررسی شده­اند.موضوعات مرتبط با جنگل و مرتع در قوانین تعیین شده و این موضوعات درباره ملی شدن جنگل­ها، بیشه های طبیعی و مراتع، نحوه ملی شدن این اراضی، حفاظت و احیاء ج...

در نظام‌های حقوقی مختلف برای اسباب تملک مواردی شمرده شده است که این موارد در نگاهی کل‌گرا به یک‌دیگر بسیار شبیه است. یکی از این اسباب تملک، چنان‌که در نظام حقوقی ایران در بند اول مادة 140 قانون مدنی آمده است، حیازت مباحات و احیای اراضی موات است، که در تطبیق با نظام حقوق عرفی ایالات متحدة امریکا با‌‌ قاعدة تصرف بسیار شبیه است. در این پژوهش، ضمن بررسی قاعدة تصرف در نظام کامن لا و حیازت در نظام حق...

در باب مالکیت معادن بین فقهای امامیه اختلاف نظر وجود دارد؛ گروهی گفته‌اند که معادن مطلقاً، جزئی از انفال محسوب می‌شوند. مهمترین دلیل مورد استناد آنها روایات می‌باشد. گروهی از فقها که به نقل از صاحب جواهر مشهور فقها هستند، معادن را از مباحات عامه می‌دانند؛ که این دسته از فقها به عمومات قرآن، روایات خمس، سیره و اصل تمسک کرده‌اند. برخی از فقها قائل به‌تفصیل و تبعیت معادن از اراضی شده‌اند، که مهمتری...

یکی از مالیات هایی که سابقه ای به قدمت تاریخ اجتماعی بشر دارد، مالیات بر زمین یا همان «خراج» است. خراج مالیاتی است که حکومت ها و دولت ها از زارعین می گرفته اند و در ادوار مختلف تاریخ بشری و در نزد اقوام و ملت های گوناگون دارای انواع، شکل های مختلف و شرایط متفاوت بوده است. در اسلام نیز چون قسمت اعظم درآمدهای بیت المال و خزانه دولت های اسلامی به وسیله خراج تأمین می شده، این مقوله از اهمیت بسزایی ...

این تحقیق به بررسی مبانی و مصادیق حریم املاک خصوصی از نظر فقهی و حقوق می پردازد که از پیشینه ای تاریخی طولانی از اول خلقت بشر تا زمان حاضر برخوردار است که اسلام تاکید ویژه ای به آن نموده است حریم خصوصی ترسیم خط و مرزی است که قلمروی زندگی شخصی است که انسان نوعی و متعارف با درک نیازهای جامعه در هیچ وضعیتی تجاوز به آن را مجاز نمی داند مالکیت افراد به شرافت و حیثیت خود مهمترین هدف حریم خصوصی محسوب ...

انفال، اصطلاح عام وفراگیری است که شامل طیف وسیعی از اموال با ویژگی‌هایی متفاوت می‌شود. کوه‌ها، دره‌ها، جنگل‌ها ومراتع، اراضی موات، دریاها و دریاچه‌ها، معادن، نفت وگاز، صیدوشکار، اموال مجهول‌المالک، ارث بلاوارث، غنایم جنگی و. . . . سؤالی که مقاله حاضر در صدد یافتن پاسخی متقن برای آن است، این است که ویژگی خاص انفال چیست که آنها را از سایر اموال متمایز ساخته است؟معیار تمییز انفال چیست؟ پاسخ‌گویی...