احکام نقدی توحیدی در میان کتاب­ها و رسائل وی پراکنده شده است. وی این احکام را با هدف توضیح یک نظریه نقدی مشخّص، بیان نکرده است. چارچوب این پژوهش بر استخراج متون و دیدگاههای نقدی از کتاب­های ابوحیان توحیدی، به ویژه کتاب «الإمتاع و المؤانسه» و دسته بندی و بررسی تحلیلی آن مبتنی است و اگر تلاش­های توحیدی را در عرصه نقد تطبیقی و کاربردی مورد بررسی قرار دهیم، درخواهیم یافت که این احکام و دیدگاهها در ص...

دانشمندان علوم قرآن ـ به ویژه برخی از مفسران ـ از دیر باز به علم تناسب، توجه خاصی داشته اند. ایشان براین باور بوده اند که ترتیب سوره ها و پی در پی آمدنشان، باید از روی حکمتی صورت پذیرفته باشد؛ باوری که عمدتاً به پذیرش توقیفی بودن ترتیب سوره ها و دلایل مربوط به آن می انجامد که باعث می شود دنبال ربط بین آیات در مجموع، سوره ها بگردند و قرآن را مانند حلقه ای به هم متصل، بدانند. با این همه، مفسران زی...

چکیده: تحقیق حاضر، شرح یکصد و پنج (105) بیت از شواهد شعری به کار رفته در تفسیر البحر المحیط اثر ابو حیان اندلسی و از صفحه «297» تا صفح? «385» می باشد. اشعار استناد شده به آنها در این تفسیر، بیشتر مربوط به سه دور? جاهلی، اموی و عباسی هستند، اما این اشعار از سوی مولف شرح و توضیحی داده نشده اند. در این تحقیق ابتدا نام سرایند? هر بیت ـ پس از مراجعه به کتابها و دواوین مختلف- به همراه وزن عر...

چکیده تفسیر بحرالمحیط در سال 710 قمری توسط ابوحیان اندلسی نوشته شده است. مولف در تفسیر آیات نخست معانی مخنلف هر واژه را با ذکر شواهد مختلف ذکر کرده است. سپس باتوجه به آرای نحویان کهن به ویژه سیبویه احکام نحوی هر آیه را به تفصیل بیان داشته است. پس از آن مولف به شأن نزول هر آیه و مناسبت و ارتباط آن با آیات قبل و بعد و نیز قرائت های مختلف پرداخته است. این پایان نامه به شرح و تحلیل شواهد شعری تف...

هویت نویسندگان رسائل اخوان الصفا تاکنوندر پردۀ ابهام مانده و میان محققان، بحث و گمان‌هایی در باب انتساب آنان به فرق و مذاهب، به ویژه اسماعیلیه جریان داشته است. از دیرباز اسماعیلیه بر این باور بوده‌اند که رسائل نوشتۀ یکی از پیشوایان این گروه به نام احمد بن عبدالله بن محمد بن اسماعیل است. همچنین در دوران معاصر، برخی خاورشناسان و نیز محققان اسماعیلی مذهب، اخوان و رسائل را به اسماعیلیه منسوب کرده‌ا...

رودکی نظر به جایگاه رفیعش در ادب پارسی همواره مورد توجه شاعران، نویسندگان و مورخان عرب بوده است و به فراخور آثار و اشعارشان از جلالت قدر و علوّ مقام وی سخن گفته اند. از مهم ترین این شعرا و نویسندگان می توان به ابراهیم بن یحیی بن عثمان غزی، احمد بن عمر منیفی، نجاتی نیشابوری، ابوحیان توحیدی، عز الدین بن اثیر جرد جزری و یاقوت حموی اشاره کرد که در آثارشان دربارۀ رودکی سخن گفته اند. در بحث از جایگاه ...

قرآن،کتابی انسان سازوپرمحتوا است که خداوند عزوجل برای بشریت نازل کرده،تاهمگان ازآن استفاده کنندو سعادتمند شوند.این کتاب مقدس،باحضورمقتدرانه درعرصه های علمی، اقیانوسی بی کرانه از علوم رادراختیار بشر می نهد تا انسان ها برحسب توانایی وتلاش خویش از ذخایر بی پایان آن بهره گیرند.یکی ازاین عرصه ها،علم ادبیات عرب است که باتوجه به نزول قرآن به زبان عربی وبرخورداری آن ازاعجاز بیانی وادبی،وخضوع ادیبان وسخ...

"مکتب اد بی در تفس یر" از جمله روش های تفسیری در دوره ی معاصر است که ر یشه در سنت کهن تفس یردارد. برخی از مفسران ادبی قرون دوم و سوم هجری چون ابن قتیبه ، ابوعبیده ، ابوعبید ، کسائی و فرّاء بیش ترینتلاش خود را در تبیین وجوه صرفی ، نحوی و گاه بلاغی آیات قرآن به کار برده اند . در قرون بعدی ، تکیه برجنبه های ادبی و بلاغی در آثار زمخشری ، شریف رضی ، شریف مرتضی ، و شیخ طوسی بیشتر شده و گاه درتفاسیری چ...

تفسیربحرالمحیط در سال 710 قمری توسط ابوحیان اندلسی نوشته شده است و یکی از ارزشمندترین تفاسیرقرآن کریم است . شیوه او دراین تفسیربه این صورت است که درابتدا معانی کلمه های دشوارآیات را بیان می کند و سپس براساس آراء نحویان به نکات نحوی می پردازد و شان نزول آیات و قرائت های مختلف را بررسی می کند . او درهمه این موارد برای روشن ترشدن معانی و مفاهیم ازشواهد شعری استفاده می کند. وی درباره ابیاتی که ذکر...

رودکی نظر به جایگاه رفیعش در ادب پارسی همواره مورد توجه شاعران، نویسندگان و مورخان عرب بوده است و به‌فراخور آثار و اشعارشان از جلالت قدر و علوّ مقام وی سخن گفته‌اند. از مهم‌ترین این شعرا و نویسندگان می‌توان به ابراهیم‌بن یحیی‌بن عثمان غزی، احمد‌بن عمر منیفی، نجاتی نیشابوری، ابوحیان توحیدی، عز‌الدین‌بن اثیر جرد جزری و یاقوت حموی اشاره کرد که در آثارشان دربارۀ رودکی سخن گفته‌اند. در بحث از جایگاه ...