نقد لغوی یکی از مهم ترین انواع نقد و تحلیل متن است. شبهه افکنی پیرامون فصاحت و صحت لفظی و معنایی واژگان نهج البلاغه و دقت امام(ع) در واژه گزینی از مواردی است که در نقدهای موجود کمتر به آن توجه شده است. ابن ابی الحدید معتزلی (م 656) در شرح خود به واژگان اهمیت داده و شاید از معدود شارحانی است که در شرح خود به دفاع لغوی از متن برآمده است. اشکالات مطرح شده در شرح ابن ابی الحدید نسبت به الفاظ نهج ال...

ابن ابی ‏الحدید از شخصیت‏های درخشان علمی قرن هفتم‏هجری است، مهم‏ترین اثر او شرح نهج‏البلاغه است که یکی از شرح‏ها ی عالی بر این کتاب شریف محسوب می‏گردد.دانش گسترده، تساهل و تسامح فوق‏العاده و استفاده مؤلف از منابع پیشین و کتاب‏های ارزش‏مندی که بسیاری از آنها اندکی پس از نگارش آن شرح، در هجوم مغولان نابود گردید، به ارزش این اثر افزوده است. در این مقاله، سیر زندگانی، فعالیت‏های علمی، گرایش‏های مذه...

ابن ابی ‏الحدید از شخصیت‏های درخشان علمی قرن هفتم‏هجری است، مهم‏ترین اثر او شرح نهج‏البلاغه است که یکی از شرح‏ها ی عالی بر این کتاب شریف محسوب می‏گردد.دانش گسترده، تساهل و تسامح فوق‏العاده و استفاده مؤلف از منابع پیشین و کتاب‏های ارزش‏مندی که بسیاری از آنها اندکی پس از نگارش آن شرح، در هجوم مغولان نابود گردید، به ارزش این اثر افزوده است. در این مقاله، سیر زندگانی، فعالیت‏های علمی، گرایش‏های مذه...

چکیده ندارد.

حیات سیاسی امام حسن(ع)، به ویژه مصالحه آن حضرت با معاویه که بر اساس اندیشه اعتقادی شیعه از مشروعیت سیاسی بی بهره بود، از دیرباز مایه گفت و گوهای بسیاری چه از جهت چرایی شکل گیری و چه از حیث چگونگی آن بوده است. در این نوشتار، این مقوله بر اساس دیدگاه ابن ابی الحدید در کتاب شرح نهج البلاغه، پی گرفته و نشان داده شده که از منظر او، به عنوان نویسنده ای با گرایشات سنی معتزلی، جریان مصالحه آن حضرت، تاب...

رویداد صفین به مثابه یکی از عمده ترین چالش های فرا روی حکومت امام علی، از دیر باز موضوع تأملات مورخان و تاریخ پژوهان بوده است. این واقعه که در زمره «فتن» شمرده شده، در تاریخ نگاری اسلامی- بویژه مکتب شام و عراق- بازتاب های متفاوت یافته است.این که ابن ابی الحدید چگونه به این حادثه پرداخته و زمینه ها و فرایند آن را چگونه مورد کاوش قرار داده، عمده ترین پرسشی است که این مقاله می کوشد با تکیه بر شرح ...

فی هذا المقال بعد بیان موجز من حیاه وآثار النحویین الثلاث -محمد ابن مالک مصنف الألفیه، وبهاءالدین عبد الله بن عقیل، وجلال الدین عبد الرحمن بن أبی بکر السیوطی شارحی الألفیه- قد أخذ المؤلِّفان بمقارنه شرحی ابن عقیل والسیوطی فی شتی المجالات ذاکرَین أمثله من الشرحین کی یتّضحَ للمخاطب مواضع الاختلاف والاشتراک فیهما. ومن أهمّ الأهداف التی یرمی إلیها البحث هو التعرف علی منهج کلّ من الشارحین فی شرحیهما علی ال...

ازتعمق دانشمندان، سخن پردازان و شارحان بزرگ دنیا، در اقیانوس بیکران نهج البلاغه قرن ها می گذرد، اما هنوز جان کلام مولا امیرالمومنین امام علی(ع) به کمال، توصیف و تبیین نشده است، چراکه نهج البلاغه ، دانشنامه الهی، درون کلام خالق و والاتر از کلام مخلوق است و دوامتیاز ویژه دارد: یک فصاحت و بلاغت و دیگری چند بعدی بودن آن؛ گنجینه ای بی پایان که از امیر بی بدیل ملک سخن علی بن ابی طالب(ع)سرزده است؛همو ...

ابن ابی الحدید یکی از بزرگ ترین و مهم ترین شروح نهج البلاغه را نگاشته است. این شرح که حاوی اطلاعات مهم تاریخی است از جمله دربارۀ امام حسین(ع) است شایستۀ بررسی و نقد از زوایای مختلف است. مقالۀ حاضر پس از مروری کوتاه بر روش تاریخی شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید و ویژگی های آن روایت های تاریخی این کتاب دربارۀ امام حسین(ع) را در محورهای زیر مورد بررسی قرار داده و حسب نیاز به بررسی تطبیقی آن با دیگر...