بحران‌ها در بی‌خانمانی مردمان نقش عمده‌‌ای دارند؛ به‌طوری‌که بعضی صاحب‌نظران بحران را کاتالیزور وقوع «بی‌مکانی» یا از دست دادن حس مکان می‌شناسند. علاوه بر حجم تخریب مکان در جریان وقوع بحران، عامل دیگری که بر سرعت فرایند بی‌مکانی می‌افزاید، ساخت و سازهای همانند و یکسان شدن مکان‌ها در جریان بازسازی است. افزون براینکه عمده فعالیت‌های بازسازی نیز به ساخت مسکن با دیدگاه کالبدی صرف و بدون توجه به باز...

در مقالۀ حاضر، موضوع پر اهمیت «خانه» ، نه صرفاً بر اساس دیدگاه های کالبدی مرسوم، بلکه به مثابه یک مکان، از دریچۀ نگاه پدیدار شناسی مورد نقد و بررسی قرار گرفته است. در این نوشتار، به طرح دیدگاه های پروفسور «دیوید سیمون» اندیشمند مطرح قرن حاضر در حوزه پدیدار شناسی مکان، پرداخته شده و ویژگی ها و نیز رویکردهای موجود به این حوزۀ فلسفی از دریچه نگاه ایشان بیان گردیده است. در ادامه، کلید واژه های پدیدا...

پژوهش حاضر بر مبنای بررسی نقش مولفه معنا در شکل گیری حس مکان در فضای شهری و در راستای پاسخگویی به سوالاتی مبنی بر اینکه مولفه معنا در هر یک از گونه های خود ( شامل معانی موجود در ذهن انسان و معانی موجود در مکان )، چه سطحی از معنا را می سازد و چگونه در فرایند شکل گیری حس مکان تأثیر می گذارند ؟ و اینکه معانی موجود در ذهن انسان، بر اساس مرتبه ای که از سطوح گوناگون معنا منتقل می کنند، چه سطحی از مفه...

چکیده فضاهای جمعی شهری و آنچه در آن ها اتفاق می افتد آیینه ی تمام نمای فرهنگ شهروندی محسوب می شود. فضاهای جمعی شهری کارآمد و یا به عبارتی دیگر موفق، فضاهایی هستند که افراد با ویژگی های مختلف سنی، جنسی و فرهنگی می توانند با حضور در این فضاها خواسته های خود را محقق ساخته و فعالیت های متنوع مورد نیازشان را برآورده نمایند. از این رو برای ایجاد جامعه ای سرزنده تر و فعال تر، باید فضاهای جمعی به گونه...

با توجه به اینکه حس تعلق به مکان عامل اساسی در جهت ایجاد فضاهای ماندگار شهری، ایجاد هویت و معنادار شدن محیط زندگی انسان و افزایش مشارکت و تعامل اجتماعی در فضاهای عمومی شهری می باشد؛ انگیزه ای مضاعف در جهت توجه به این کیفیت در فضاهای شهری را باعث می گردد. بنابراین نیاز به تقویت حس تعلق به مکان شهروندان به فضاهای عمومی شهری در عصر حاضر احساس می گردد. در این پژوهش سعی بر آن شده است با در نظر گرفتن...

تغییر یک فضا به مکان، هدف وجودی معماری است. یکی از گرایشات موجود در مطالعات مکانی، تحقیق بر روی مفهومی وابسته بدان تحت عنوان تعلق خاطر مکانی در زمینه های محیطی مختلف است. در دهه های اخیر علاقه مندی محققان به سوی مکان هایی که کاربری های متفاوت از سکونت گاه های دائمی دارند، سوق یافته است. گونه ای از این گرایشات به سوی فضاهای آموزشی دانشگاهی، مدارس و فضاهای پیرامونی وابسته بدان ها است که قابلیت تب...

امروزه بحران مکان به مفهوم فقدان معنی اجتماعی در فضا و زمان یکی از دلایل اصلی عدم توانایی فضاهای زیستی در فراهم آوردن محتوای لازم برای "باشیدن" انسان ها و در پی آن بحران هویتی جوامع معرفی می گردد. چرا که هویت بشری مستلزم هویت مکان است و مکان بدون در اختیار نهادن امکانات غنی در تعیین هویت انسان ها نمی تواند کارکردی هویت پرداز ایفا نماید. دربسیاری از کلانشهرهای دنیا رقابت ویژه ای درجهت ارتقای کیف...

حس مکان بر ارزش ها، نگرش ها و به ویژه رفتار اجتماعی افراد در مکان تاثیر می گذارد و عاملی برای احساس امنیت، لذت و ادراک عاطفی و هویتمندی افراد می­­باشد. المان­های شهری به­عنوان یکی از اصلی­ترین اجزای شهر، می­توانند نقش بسزایی در ایجاد روابط عاطفی افراد با فضاهای شهری و به تبع آن ارتقای سرزندگی و پویایی این گونه فضاها ایفا نمایند، بنابراین بررسی نقش المان­های شهری در ایجاد حس تعلق و وابستگی به مک...

یکی از مهم‌ترین شاخصه‌های ارتباط انسان با محیط، حس تعلق به مکان است که در راستای تداوم حضور انسان در مکان نقش تعیین‌کننده‌ای دارد. احساس تعلق خاطر به مکان در بین ساکنین بافت‌های کهن سبب پایداری آن، در ابعاد مختلف می‌گردد. محله نوغان در بافت پیرامون حرم حضرت امام رضا (ع) در شهر مشهد واقع شده که در محدوده طرح بهسازی و نوسازی قرار گرفته است. با توجه به اهمیت حس تعلق به محله به عنوان یکی از مهمترین...

با توجه به نیازهای اساسی انسان در ابعاد مختلف اجتماعی ، عاطفی ، هوشی و جسمی، اما محیط یادگیری امروزی از دستیابی به فضای زنده و فعال ، مکان برای مواجهه ، تجربه کردن و ... دور است. مطالعات مختلف نشان می دهد حس جمعی، بیشترین میزان تاثیر را در مشارکت افراد در عملکرد محیط دارد. حس جمعی امری چند بعدی است که مکان باید بستری برای حس جمعی بین کاربران باشد. بر اساس ادبیات موجود، الگوی پنج بعدی غنای مکان،...