مفهوم مهاجرت به عنوان پدیده ای سیاسی ، اجتماعی در پدیدار های فرهنگی مهاجرانی نمود می یابد که بنا بر دلایلی اجباراً یا به اختیار ترک وطن گفته اند. بازتاب شرایط حاشیه ای و گسیختگی جغرافیایی و تداخل فرهنگی در جامعه میزبان در رمان های ادبیات مهاجرت به عنوان گونه ای ادبی با صدایی حاشیه ای و معترض به وضعیت موجود کشور و متن واقعیت های مسلط بازنمون انتقادی اوضاع سیاسی ، اجتماعی و فرهنگی کشور خواهد بود. ...

آثار عین القضات همدانی مشحون دیدگاه های ادبی است که بسیاری از آن ها بسیار بدیع و مبتکرانه است. برخی از این دیدگاه ها، شامل در باطن معنا، بی خویشتن نویسی، جدال با خاموشی نوشتار و نیز حقیقت معنای معنا یا شعر و آیینه است. نگارنده ی متن، سعی در تبیین این دیدگاه ها داشته و به این نتیجه رسیده است که دیدگاه های ادبی قاضی همدان، در بسیاری از مواقع، قابل تطبیق با آراء و دیدگاه های ادبی مدرن است؛ ازجمله ...

جلوه گاه حقیقی خداوند از دیدگاه عرفا ‘ دل انسان است که با تکیه به تعالیم آسمانی و قرآنی می کوشند با مصقل ذکر و فکر ‘ زنگار ظلام از چهره آینه دل بزدایند تا محل تجلی و ظهور گوهری باشد که آسمانها و زمین و کوهها تحمل آن را نداشت . مولانا نیز درآثار ارزشمند خود ‘ جلوه ها و نمودهای گوناگون دل را که شرق آفتاب حق است ‘ مورد بررسی قرار داده و اهمیت فراوان برای آن قائل شده است . او دل را عرش و فرش و تکیه...

جام در ادبیات فارسی با تعابیری متنوّع مانند جام جم، جام جهان بین، جام جهان نما، جام گیتی نما و مانند آن، مفاهیم خاصی یافته است که از یک سو با اساطیر ایرانی و از سوی دیگر با عرفان ایرانی- اسلامی و ادبیات مزدیسنا در هم آمیخته و در پیوند است. در این آمیختگی «فرّ» و «جام» در اساطیر ایرانی، نمودهایی چون مرغ وارغن، آب، سنگ، مهره، پیاله و مانند آن را به خود می گیرد و سرانجام با تطوّر و تحوّل معنایی خود تب...

این اثر عرفانی و ادبی مربوط به اواخر سده هفتم و اوایل سده هشتم هجری است که دارای نثری مرسل و متوسط است و با زبانی سلیسی و روان که درنوع خود شیوایی دارد و گاهی نیز به صورت شعر ناب منثرو در می آید نثر کتاب شبیه به مرصاد العباد شیخ نجم الدین رازی است که در آن از آثار سنایی عطار نیشابوری شیخ نجم الدین رازی و شهاب الدین سهروردی مقتول است به اضافه قطعات و فردها و غزلیاتی بدون نام گوینده آن ها ذکر شده...

در گذشته، رابطۀ بین نظریه های سنتی یادگیری در روان شناسی و نظریه های نوروفیزیولوژی رابطۀ نزدیکی نبود. اما به تازگی یافته های نو در علوم عصب شناسی برای پدیده های یادگیریِ گاه پیچیده، مانند یادگیری مشاهده ای، مکانیسم های عصبی نسبتاً ساده ای کشف کرده اند که یکی از آنها نورون های آیینه ای است. این نورون ها نشان می دهند که مغز چگونه فعالیتی را که ما انسان ها مشاهده می کنیم در خود ثبت می نماید و انجام ...

شبه جزیره مسندم نزدیکترین سرزمین عربی در همسایگی ایران و در عین حال ناشناخته­ ترین همسایه عربی در آنسوی خلیج فاری است. شمالی­ترین نقطه مسندم از جنوبی­ ترین پاره خاک ایران در تنگه هرمز (جزیره خارک) تنها 39 کیلومتر فاصله دارد و دست کم نیمی از مردم مسندم در اصل ایرانی­ اند. با این حال آشنایی ما ایرانیان با این مردم و سرزمین آنان بسیار اندک است.

اصطلاح «پست مدرنیسم» اگر چه امروز در ایران از طرف نویسندگان و حتی منتقدان بارها و بارها بکاربرده می شود، اما به علّت عدم آشنایی با خاست گاه ها، اصول و مؤلفه های این نوع ادبی، قائل بودن به چنین جریانی را در ادبیات داستانی ایران همواره با تردید هم راه می سازد. این که چه خصایصی را می توان به عنوان مبنا جهت قیاس مؤلفه ها مدّنظر قرار داد و آیا آن ویژگی ها تنها به جهت اقتباس از شیوه های جهانی صورت یافت...

در غزلی از دیوان حافظ به مطلعِ دلم جز مهر مهرویان طریقی برنمی گیرد   ز هر در می دهم پندش ولیکن درنمی گیرد   بیتی در همه نسخه ها به جز نسخه ایاصوفیه به صورت زیر آمده است: من آن آیینه را روزی به دست آرم سکندروار   اگر می گیرد این آتش زمانی ور نمی گیرد   اما در نسخه ایاصوفیه، مصراع دوم این بیت به شکل زیر آمده است: من آن آیینه را روزی به دست آرم سکندروار   اگر می گیرد این آتش زبانی ور نمی گیرد   بات...

محمودخواجه بهبودی سرور جدیدان آسیای مرکزی و یکی از روشنفکران آگاه از وضع معنوی جامعه و علم و معارف است. این مقاله با هدف بررسی نقد ادبی در نشریه های بهبودی، یعنی سمرقند و آیینه، به نگارش درآمده است. یکی از تألیفات بهبودی که رگه هایی از نقد ادبی در آن به چشم می خورد، مقاله ای با نام «مناظره حقیده (دربارۀ مناظره)» است که در آن راجع به مناظره نوشتۀ عبدالرئوف فطرت بحث کرده است. بهبودی مناظره فطرت ر...