خلاصه ایران سرزمینی است که هیچگاه در طی تاریخ طولا نی اش دارای یک زبان و یک فر هنگ نبوده است. با توجّه به موقعیت استرا تژیک ایران که در جایکاه حساس و بی ثبات منطقه ای در دنیا وا قع شده است،، تنوع فرهنگ ها و زبان ها علی رغم انتظارات عمومی، موجب مستحکم تر حفظ تمامیت ارضی و وحدت ملی کشور شده است. مردم ایران از قوم ها و گروه هائی تشکیل شده اند، که با زبان ها، گویش ها و لهجه های مختلف که گاهی غریبه ب...

گویش های بازمانده در گوشه و کنار ایران حاوی جنبه هایی از فرهنگ کهن این مرزوبوم هستند که پرداختن به آنها مطالعه فرهنگ بومی آن مناطق را تسهیل می کند. گویش خلاری یکی از گویش های استان فارس است که در روستای خلار از توابع شهرستان سپیدان به آن تکلم می شود. تحقیق حاضر که با هدف به دست دادن توصیفی علمی و زبانشناختی از ساختار صرفی- نحوی گویش مردم این منطقه انجام شده است، اولین تحقیق علمی و نظام مند در م...

این مقاله کشش جبرانی واکه را در گویش کردی سورانی بررسی می کند. در نظریه مورایی، این فرایند به دلیل حذف واحدی از لایه واجی و آزاد ماندن مورای آن در لایه مورایی صورت می گیرد. دو نوع کشش جبرانی در این گویش تشخیص داده شده است: اول کشش جبرانی واکه ناشی از حذف همخوان و دیگری کشش جبرانی ناشی از حذف واکه. در این گویش، چهار همخوان مورایی / ö /،/ h /،/ ð / و/ x / تشخیص داده شده است. این مقاله نشان می دهد...

ساخت ارگتیو و فروپاشی آن در گویش کرمانجی خراسان   علی علیزاده[1] محمد تقوی گلیان[2] تاریخ دریافت: 7/11/91                                                                           تاریخ تصویب: 26/9/92       چکیده گویش کرمانجی که دربخش هایی از خراسان نیز به آن تکلم می شود در واقع یکی از گویش های ایرانی شمال غربی است که به رغم هم جواری با بسیاری از زبان ها مانند فارسی، ترکی، عربی، روسی، و ارمنی و...

تالشی از زبان های ایرانی شمال غربی است که در کرانه های جنوب غربی دریای خزر، از سفیدرود در جنوب تا لنکران جمهوری آذربایجان در شمال، متداول است و به سه گویش شمالی، مرکزی و جنوبی طبقه بندی می شود. از منظر ریشه شناسی، زبان های ایرانی به ویژه تالشی کمتر مورد مطالعه قرار گرفته اند. ارتباط تاریخی زبان ها از طریق پژوهش های ریشه شناسی بیشتر و بهتر درک می شود. در این مقاله تعدادی از واژه های تالشی ریشه ش...

رودباری از گویش های ایرانی جنوب غربی است که در جنوب استان کرمان در شهرستان های رودبار، کهنوج، منوجان، قلعه گنج، جیرفت، عنبرآباد و همچنین برخی از مناطق استان هرمزگان رایج است و گونه های مختلفی دارد. در این مقاله به معرفی وندهای فعال گونة کهنوجی و توصیف و طبقه بندی آنها در دو زیرگروه اشتقاقی و تصریفی، به مقایسة آنها با زبان فارسی معیار پرداخته ایم. براساس داده های این پژوهش، هرچند بسیاری از وندها...

این مقاله با مقایسة نحوة به کارگیریِ راهبردهای فراگفتمان در مقالات علمی ـ پژوهشی زبان فارسی و انگلیسی به بررسی این موضوع می­پردازد که آیا نویسندگان بومی زبان فارسی در نگارش مقالة علمی به زبان خود از نظر به کارگیری فراگفتمان مشابه هنجارهای جامعة گفتمانی علمی عمل می­کنند یا خیر. بررسی و مقایسة 36 مقالة علمی فارسی از گویش وران بومی زبان فارسی و 36 مقالة علمی انگلیسی از گویش وران بومی زبان انگلیسی (...

هورامی از گویشهای گورانی و زیر مجموعة شاخة زبانی گورانی- زازا است و یکی از گویشهای ایرانی شمال غربی به شمار میآید. هورامی گویشی محافظه کار است و ویژگیهای آوایی و صرفی کهنی را حفظ کرده است؛ از اینرو بررسی ریشه شناختی این گویش ما را به نکات جالبی در شناخت دقیقتر زبانهای ایرانی رهنمون میسازد. در این مقاله به بررسی ریشه شناختی برخی فعلهای گویش هورامی پرداخته شده و صورت فرضی دورة میانة گویش و نیز صو...

چکیده گویش سنگسری از دسته گویش های سمنانی متعلق به گویش های حاشیه دریای خزر از شاخه غربی زبان های ایرانی نو است. این گویش هم اکنون بین اهالی مهدی شهر، درجزین و حومه متداول است. این گویش نیز مانند بسیاری از گویش های دیگر مورد بررسی دقیق زبان شناختی قرار نگرفته است؛ این در حالی است که جنبه های مختلف آن مانند ساخت صرفی و نحوی و دستگاه آوایی آن دارای ویژگی های منحصر به فرد است که با زبان فارسی معی...

هدف از نگارش این مقاله، بررسی و توصیف دستگاه فعل در گویش اشُمی است. این گویش در شمال استان هرمزگان، در شهرستان حاجی‌آباد و توابع آن یعنی فارغان، طارم، هاشم‌آباد، جائین و روستاهای اطراف آن تکلم می‌شود و جزء شاخه­ی جنوب غربی زبان‌های ایران است. در مطالعات گویش‌شناسی، فعل از اهمیّت ویژه‌ای برخوردار است؛ زیرا از ستون‌های اصلی هر زبان و گویش به شمار می­رود و در برابر دگرگونی‌های زبانی، همواره بیشترین ...