مهم ترین عامل در تعیین فرآیندهای تاریخی شمال شرق فلات ایران یا خراسان بزرگ، اقلیم و جغرافیا بوده است. توزیع ناهم گون امکانات و منابع طبیعی در این منطقه سبب وقوع مهاجرت های خرد و کلان از بخش های شمالی خراسان به قسمت های جنوبی می شد و جوامع یک جانشین جنوب خراسان برای در امان ماندن از گزند اقوام تازه وارد، یا در پناه حصارهای طبیعی و رودخانه ها سکونت می یافتند یا استحکاماتی احداث می کردند که دیواره...

مطالعه و اندازه­گیری تغییرات سطوح برف به عنوان یکی از منابع مهم تأمین آب، بسیار حائز اهمیت است. با توجه به شرایط سخت فیزیکی محیط های کوهستانی امکان اندازه­گیری دائم زمینی جهت تخمین منابع برفابی و تشکیل پایگاه داده ها وجود ندارد. به همین جهت استفاده از تصاویر ماهواره­ای در شناسایی مناطق برفگیر و ارزیابی تغییرات آن بسیار مهم می باشد. داده های مورد استفاده در این مطالعه، تصاویر ماهواره­ای سنجنده م...

پرداختن به مساله بهره وری عوامل تولید در تولید گندم به علت سطح زیرکشت قابل توجه این محصول در کشور و نقش اساسی در تغذیه مردم از اهمیت ویژه ای برخوردار است. هدف این مطالعه بررسی وضعیت تغییرات بهره وری کل عوامل تولید محصول گندم دیم با استفاده از شاخص مالم کوئیست در یک دوره 10 ساله 1379 تا 1389 در سه استان شمالی و مقایسه آن با متوسط کل کشور است. نتایج این مطالعه نشان می دهد که در استان گلستان تغییر...

موقعیت مناسب دریای خزر محیط مساعدی را برای رشد انواع آبزیان، به ویژه ماهیان خاویاری، فراهم کرده است. این مسئله همواره جلب توجه مستأجران شیلات روس را در پی داشته است. حضور فعال روس ها در شیلات شمال ایران، ناشی از میزان بالای پرداخت اجاره و تجهیز به وسایل صیادی بوده است. علاوه بر این، شرکت های معروف حمل و نقل دریایی به روس ها تعلّق داشت و منبع درآمد خوبی برای صاحبان امتیاز بود؛ اما به دلیل نقش حیا...

در پژوهش حاضر، داده های ماهانة نیازهای سرمایشی و گرمایشی 28 ایستگاه هواشناسی شمال غرب کشور طی دوره آماری 20 ساله از سال 1984 تا 2003 با استفاده از روش های آماری، ابزارهای مشاهداتی نقشه و نمودار، مورد بررسی قرار گرفت و توزیع فضایی و مکانی این مقادیر تحلیل گردید. همچنین با استفاده از سامانة جدید پهنه بندی اقلیمی از دیدگاه نیازهای سرمایشی ـ گرمایشی محیط، منطقة مورد مطالعه پهنه بندی شد و نقشة پهنه ...

وقوع جنبش های اخیر در اکثر کشورهای خاورمیانه ذهن نویسندگان، روزنامه نگاران و    تئوری پردازان در حوزه های سیاسی، اجتماعی، رسانه ای و غیره را به خود مشغول داشته و هر یک از آنان در این روزها از دیدگاهی ویژه به تبیین چرایی و چگونگی این پدیده پرداخته­اند. بسیاری از آنان تا دیروز دگرگونی سیاسی در خاورمیانه و شمال آفریقا را تنها رویایی خوشبینانه برای ملت های آن می دانستند و حتی خود مردمان این منطقه د...

در این مقاله عوامل موثر در تخریب جنگل و تاثیر خروج دام از حوزه 14 جنگل های شمال کشور از دیدگاه جنگلشناسی و اقتصادی مورد بررسی قرار گرفته است. دو گروه مورد نظرسنجی در این مقاله کارشناسان و خانوارهای مشمول طرح جابجایی می باشند. نتایج مطالعه حاضر نشان می دهد که این دو گروه عوامل متفاوتی را در تخریب جنگل موثر دانسته اند 1- رشد جمعیت 2- حضور دام در جنگل ، خسارت ناشی از حضور دام در جنگل را به علت خور...

با توجه به وجود برخی سوالات و ابهامات موجود در گاهنگاری باستان شناختی شمال غرب ایران، این محوطه به عنوان یکی از محوطه های کلیدی پیش از تاریخ این منطقه برای کاوش انتخاب گردید. در این پژوهش سعی بر آن است تا با ارائه گاهنگاری دقیق و لایه نگاری منسجم به ابهامات اساسی از جمله وضعیت فرهنگی منطقه در دوران نوسنگی جدید/مس و سنگ انتقالی، مس و سنگ قدیم (دالما) و نیز مشخص شدن وضعیت منطقه در دوران مس و سنگ ...

گونه atraphaxis binaludensis به عنوان گونه ای جدید از استان خراسان در شمال شرق ایران نامگذاری و معرفی می گردد. گونه جدید از لحاظ ریخت شناسی به گونه a. intricata نزدیک می باشد، اما در داشتن سرشاخه های سفید خارمانند، برگهای واژ تخم مرغی و دمبرگ دار و اندازه گل بزرگتر از آن متمایز می گردد. صفات تاکسونومیکی، تصویر گونه جدید و کلید شناسایی برای گونه های atraphaxis در شمال شرق ایران ارائه می گردد.

دو گونه ریزوم دار a. barsczewskii lipsky وa. tenuicaule regel  به عنوان گونه های جدیدی برای فلور ایران از شمال شرق کشور (خراسان) گزارش می شوند. بر اساس جدیدترین طبقه بندی درون جنس allium، موقعیت تاکسونومیکی تمام گونه های ریزوم دار این جنس در ایران مورد بازنگری قرار گرفته است و نقشه های پراکنش جغرافیایی و کلید شناسایی آنها به کمک اطلاعات تکمیلی از شمال شرق کشور ارائه می گردد.