کهن الگوها از ناخودآگاه جمعیِ افراد در دوره های اوّلیّه نشأت گرفته است. در نظر یونگ (روانکاو سوئیسی) و پیروانش، کهن الگوها قالب ها و ظرف های از پیش تعیین شده ای دارند که در رؤیاها و اسطوره ها نمود می یابند. در پهنه ادبیّات فارسی، شاهنامه فردوسی در بر دارنده بخش عظیمی از این نمادها و کهن الگوهاست که مبتنی بر ناخوداگاه جمعی اقوامی، در طول سالیان متمادی بوده است. مقاله حاضر، کوششی برای یافتن ارتباط بی...

یکی از رویکردهای مهم نقد آثار ادبی، نقد کهن الگویی است که به کشف ماهیّت و ویژگی اسطوره ها در کهن الگوها و نقش آن ها در ادبیات می پردازد. دراین مقاله رمان الطریق الی الشمس (تشریقة آل المر) نوشتة عبدالکریم ناصیف از دیدگاه نقد کهن الگویی بررسی و شخصیت قهرمان بر اساس رویکرد یونگ در تحلیل کهن الگویی شخصیتها نقد وتحلیل شده است. اساس کهن الگویی این رمان بر روی اسطورة «قهرمان» شکل گرفته و بقیة کهن الگوه...

حههدیث معصههومان )علههل( همههواره یکههی از منههابع مهههم در اسههتنباط معههارف دینههی درگستره های مختلفی بوده است. تو ،هه بهه ایهن مقولهه چنهان ذههن و ضهمیر برخهی عالمهانامامیهه، یعنهی محه دثان و ن ص گرایهان را بهه خهویش مشهغول داشهته کهه بهه خهویش ا،هازهنمی دادنههد از حهههدود و ثغهههور ترسهههیم شهههده در روایههات فراتهههر رونهههد. بهههر همهههین اسهههاس، درعرصه های گونه گونی چون کلام، تفسیر، فقه...

بررسی نقش وجایگاه تفکرفلسفی ونگاه عقلانی در موضوعات معرفت شناختی تاریخ گذشته ما یکی از مهم ترین مباحث همیشگی فرهنگ تاریخی ما بوده است که علیرغم مخالفان و موافقان بسیار در باب حیطه کار ومیزان کارایی آن ،هنوز هم به درستی تبیین نگشته و محل چالش بسیار است . اگرچه این مساله از دیرباز مد نظر متفکران مسلمان بوده است ودر باب نقش و جایگاه عقل و تفکر فلسفی نکته های فراوان وبعضا عمیق و قابل تامل گفته اند ...

رازداری یکی از ارکان اجتناب ناپذیر تاریخچه ی روابط پزشک و بیمار است. درک نادرست از این اصل نه تنها می تواند به قداست حرفه ی پزشکی آسیب بزند، بلکه بر کیفیت رابطه ی درمانی و در سطحی وسیع تر، بر سلامت عموم جامعه نیز تأثیر گذار باشد. زیر بنای این تأثیر گذاری نیز آسیبی است که به حس اطمینان و اعتماد بیماران وارد می شود. مکاتب فلسفی غرب اساساً موافق مطلوبیت اصل رازداری هستند. چنان که آموزه های اسلام نی...

نقد کهن الگویی از انواع نقد اسطوره ای است که بیش تر بر نظریات یونگ در مورد ناخودآگاه جمعی و صور ازلی تأکید دارد. در نظر یونگ، کهن الگوها آن دسته از صور ازلی و نوعی اند که در عمق ناخودآگاه جمعی انسان ها، به صورت بالقوه وجود دارند و خفته اند. این صور کهن و اساطیری، می توانند در هنر و ادبیات تجلی یابند. در حکایت «پادشاه و برهمنان» کلیله و دمنه، کهن الگوهای آنیمای مثبت و منفی و پیر خردمند را به ترت...

آنیما و آنیموس دو کهن الگوی بسیار مشهور در ادبیات فارسی هستند که ابتدا توسط روان شناسانی چون یونگ مطرح شدند. این تصویر بارها توسط پژوهشگران در اشعار شاعران مختلف نمود یافته است. کهن الگوی آنیما نیم? زنانه در وجود مردان و آنیموس نیم? مردانه در وجود زنان است. این کهن الگو تحت تأثیر حضور مادر و پدر در وجود هر شخص شکل می گیرد و تحت شرایط اجتماع و زندگی هر شخص می تواند دچار تغییر و تحول شود. یگانگی ...

کهن الگوی ماندالا یکی از دیریاب ترین تصاویر ذهنی و بازماندة اجداد بشری است که دارای مفاهیم مختلف اعم از تکامل و فردانیت است. یونگ روانشناس سوییسی، این کهن الگو را نماد خویشتن می شمارد که ابتدا از دین وارد روانشناسی و سپس به حوزة ادبیات وارد گردید. این صورت ازلی بیشتر در آسیای شرقی و بین هندوها و بوداییان مورد توجه است و شامل دایره-ای محصور در مکعب است. در آثار ادبی و هنری، نمود این کهن الگو در ...

معرفت شناسی (شناخت شناسی) از مباحث مهم هر علمی است که به ماهیت علم و چگونگی حصول شناخت آن می پردازد. شناخت شناسی در جست وجوی دانش یک علم بوده و اعتبار و ارزش آن را بررسی میکند. در شناخت شناسی به شناخت انواع معرفت انسانی و مبادی آن پرداخته می شود و ملاک و معیار هر شناختی مورد بررسی قرار میگیرد. در این مقاله سعی شده است با ارایه تعریفی از شناخت شناسی و بررسی سیر تطور آن در دوره های مختلف تا...

از نظر صورت گرایان روسی و ساختار گرایان فرانسوی موضوع اساسی در شعر ساختار ان است . در نقد ساختاری نیز بیشتر توجه بر رو ساخت اثر است تا بدین وسیله زوایای زبانی کلام بررسی و نولوری های اثر کشف شود بر این اساسیمحور ادبیات . بر شکل زبان استوار وراه ورود زبان شناسی به ساحت ادبیات گشوده می شود. دراین راستا زبان شعر یکی از مولفه های بررسی همزیستی زبان شناسی وادبیات است. دراین میان ساختاراوایی. که شامل...