گفتمان‌های هویتی روسیه (غرب‏گرایی، دولت‏گرایی و اوراسیاگرایی) در دوران پساشوروی با تولید نظام‌های معنایی، شیوۀ تفسیر مادی و انگاره‌ای نظام سیاسی این کشور از اوراسیا و منطقه‎گرایی اوراسیایی را تعیین کرده‏اند. این موضوع، فراتر از روند سازواری بی‎پایان رفتار منطقه‎ای روسیه با نظام‎های معنایی و گزاره‏های هویتی متفاوت، بازبینی و بازچینش مستمر فهرست دوستان/ دشمنان این کشور به‌ویژه در منطقۀ اوراسیا را...

روسیه طی یک دهه گذشته به رغم مواجهه با تنگناهای اقتصادی و مناقشه های متعدد بین المللی از هدف خود مبنی بر ایجاد بازدارندگی راهبردی بایسته در برابر ایالات متحده کوتاه نیامد. در نتیجه این تلاش ها، روسیه امروزه به سلاح ها و پرتابه های راهبردی فوق پیشرفته ای در مقیاس ابر صوت دست یافته است که این کشور را از دیگر قدرت های هسته ای جهان متمایز می سازد . هدف مقاله حاضر، بررسی ابعاد و ویژگیهای راهبرد جدید...

سه جمهوری استونی، لتونی، لیتوانی به عنوان کشورهای حوزه‌ بالتیک به دلیل ژئوپلیتیک خاص خود از  اهمیت قابل توجهی برای روس‌ها برخوردارمی‌باشند. این جمهوری‌ها حداقل در چهار زمینه در سیاست‌های امنیت منطقه‌ای روسیه حائز اهمیت هستند؛ نخست اینکه به دلیل حضور تعداد زیاد روس تباران در این سه جمهوری، این منطقه در مدار سیاست‌های امنیتی خارج نزدیک روسیه قرار گرفته است؛ دوم، منطقه‌ بالتی...

پوتین و تفکرات وی در دوران بعد از جنگ سرد، تاثیرات بسیاری بر سیاست خارجی روسیه داشته است. هر چند پوتین به دنبال افزایش قدرت روسیه به مانند دوران جنگ سرد بوده، اما دریافته است که فضای جنگ سرد و ماهیت نظام بین‌الملل تغییر کرده است. از این رو، مولفه‌های گسترش نفوذ در زیر سیستم‌های مختلف، ارتباط و همکاری با آمریکا، سیاست خارجی «انرژی محور» و واقع‌گرایی در سیاست خارجی روسیه، مورد توجه قرار گرفت....

چکیده جمهوری اسلامی ایران بعد از فروپاشی شوروی، جایگاه متمایزی در گفتمان سیاست خارجی نخبگان روسیه اعم از آتلانتیک‌گرایان، ملی‌گرایان و اوراسیاگرایان دارد. برخی ملی‌گرایان روس موقعیت ایران را از نظر اقتصادی حائز اهمیت می‌دانند و گروه دوم یعنی اوراسیاگرایان برای ایران، اهمیت سیاسی و امنیتی قائل هستند. آتلانتیک‌گرایان روسیه هم بر این اعتقادند که نباید همکاری با غرب را فدای رابطه با ایران کرد. در ...

فروپاشی شوروی پیامدهای مهمی در حوزه‌های مختلف ژئو‌پلیتیکی، ژئواستراتژیکی و ژئواکونومیکی برای روسیه به همراه داشت و موقعیت این کشور در عرصه منطقه‌ای و بین‌المللی را به نحو قابل ‌ملاحظه‌ای تنزل داد. این نزول قدرت در مناطق موردعلاقه روسیه بیش از همه آشکارتر بود؛ به طوری که ایالات ‌متحده از فرصت به دست آمده نهایت استفاده را برد و استراتژی بلندمدتی را برای جلوگیری از «قدرت بزرگ شدن» روسیه با بهره گی...

نوسازی مدت ها است که دغدغه بسیاری از دولت های در حال توسعه می باشد، کشورهایی که تمایل دارند با اقتباس و الگوبرداری از جوامع غربی در مسیر توسعه و نوسازی گام بردارند. در روسیه  نیز این فرآیند از زمان پتر کبیر آغاز شد و تا امروز همچنان به عنوان یکی از مسائل کلیدی در این کشور ادامه دارد. این مقاله یک پژوهش توصیفی– تحلیلی است که با استناد به منابع و داده های روسی  به بررسی سیر تاریخی نوسازی سیاسی و ...

عناصر و مولفه های متعددی در سطوح فردی، ملی و بین المللی بر جهت گیری ها و اهداف فدراسیون روسیه در طراحی و تدوین سند راهبرد امنیت ملی 2020 تاثیر گذار بوده اند. از این رو، یکی از عناصر مهم و تاثیر گذار در این باره، فشارها و اقتضائات ناشی از منابع بین المللی بوده که عوامل و متغیرهای بیرونی و فراسرزمینی را شامل می شود. به گونه ای که شناخت و تامل در این منابع بین المللی می تواند درک بهتری از اهداف و ...

از سال 2007 موضوع قدرت نرم وارد ادبیات سیاست خارجی روسیه گردید. این موضوع که اکنون بسیار مورد توجه کرملین است از منابع مختلف و گاه متضادی نشات گرفته است. برخلاف آنچه جوزف نای- واضع مفهوم قدرت نرم- ارائه کرده استدر روسیهبخش عمده این منابع ماهیت دولتی و رسمی دارد. مولفین در این مقاله سعی کرده اند به بررسیپیشینه ظهور قدرت نرم در روسیه و فرایند اجرای سیاست نرم در این کشور بپردازند. پرسش اصلی مقاله ...

فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، شرایط متفاوتی را پیش روی کشورهای پیشین اتحاد قرار داد که فدراسیون روسیه نیز یکی از این کشورها بود. چالش های فراوانی که روسیه در ابتدای فروپاشی با آنها دست به گریبان بود، بر سیاست خارجی این کشور تاثیر گذاشت و موجب نوعی ابهام و آشفتگی در این سیاست شد. این آشفتگی و سردرگمی، سطوح مختلف سیاست خارجی روسیه و به تبع آن روابط خارجی آن کشور در ابعاد دوجانبه، منطقه ای و بین الم...