زوال اندیشه سیاسی در ایران وتاثیر غیرقابل انکار عدم تطبیق مبانی فکری وفرهنگی جنبش های اصلاحی باواقعیت های سیاسی واجتماعی جامعه ایران برشکست هرگونه حرکت تجدد طلبانه ،این شبهه را در ذهن ایجاد می کند که ایرانیان زمینه ی مساعدی برای پذیرش مبانی فکری مدرنیته وجلوه های فرهنگی – سیاسی مدرنیزاسیون را ندارند .تجربه ی تلخ مشروطیت وانحراف این خیزش مردمی ، از جنبشی مترقیانه به حرکتی قهقرائی وبرآمدن دیکتاتو...

فاصله گرفتن از تاریخ و پرسش از آن یا به‌عبارتی، معرفت سوژه به سوژه را می‌توان، ویژگی برجستۀ مورخان عصر جدید دانست و سرچشمۀ این تحول را آگاهی از فردیت و التفات به شأن تاریخیت انسان قلمداد کرد. انتقال شمه‌ای از این تحول فکری به ایران، برای نخستین بار در دورۀ ناصری ذیل نهضت ترجمه صورت گرفت و باعث آشنایی با آثار فلسفی و علمی دانشمندان و فلاسفه اروپایی شد. تحول تفکر و اندیشه و تحول ذهنی و عقلی در می...

یکی از رویدادهای مهم یک صد ساله ی اخیر، نهضت مشروطه می باشد که تحولی عمیق در ادبیات معاصر ایران ایجاد کرده و شاعران متعهد، آثار ارزشمندی را با بن مایه های پایداری علیه استبداد داخلی، ستمگری استعمارگران خارجی و تجاوزگری آنان آفریده اند. محمدتقی بهار از شاعران متعهد و ملتزم خراسان است که علیه حاکمیت استبدادی و استعماری عصر مشروطه، شعر سروده و جلوه های مقاومت با رویکردی آگاهی بخش و ملی گرایانه و ب...

تحولات سیاسی اجتماعی ایران در دهه 40 شمسی در تاریخ معاصر کشورمان نقط? عطف به حساب می آید. برای تسریع روند نوسازی، محمدرضاشاه با تکیه بر ارتش و ساواک تمام مخالفان این روند را سرکوب کرد. با کنار رفتن این مخالفان که عمدتاً معتقد به عمل سیاسی در چارچوب قانون اساسی مشروطه بودند، مخالفان جدید به صحنه آمدند که متناسب با فضای سرکوب و خفقان، استراتژی مقاومت مسلحانه انقلابی را برگزیدند و به مقاومت علیه دو...

مقاله حاضر با استفاده از رویکرد تفسیری و روش‌شناسی نظریه داده بنیاد(grounded theory) به بازسازی معنایی انقلاب اسلامی بر اساس بیانات مقام معظم رهبری می‌پردازد. مهم‌ترین پرسش‌های تحقیق حاضر این خواهد بود که «چه مدل نظری انقلاب اسلامی را از دیدگاه مقام معظم رهبری تبیین می‌کند؟ چه تغییراتی در ایران رخ داد که انقلاب اسلامی صورت گرفت؟ راهبردهای کنشی آن چیست؟ و پیامدهای این راهبردها چه خواهد بود؟» متع...

تبریز یکی از کانون‌‌های مهم انقلاب مشروطیت بود. با پیروزی مشروطیت و تشکیل انجمن ایالتی، نقش گروه‌های مختلف محلات تبریز از قشر کارگر تهی‌دست شهر گرفته تا مجاهدان، واعظان، روشنفکران، و تجار بسیار مؤثر و چشم‌گیر شد. به خواست انجمن ایالتی، در محلات تبریز انجمن‌های فرعی شکل گرفتند. از آن پس اعضای انجمن‌های ‌‌محلات که نمایندۀ انجمن مرکزی در محلۀ خود به‌شمار می‌آمدند، به فعالیت‌های ‌‌سیاسی و فرهنگی پر...

چکیده در عصر قاجار و آستانه انقلاب مشروطه، کرمان شاهد ظهور جریانی ملقّب به شیخیه شد که علی رغم آنکه خاستگاه اندیشه هایش شیعی (اثنی عشریه) بود اما تفاوت های ملموسی نیز با آن داشت؛ این جریان خیلی زود پیروانی را در کرمان و توابعش بر گرد خود جمع کرد و وارد عرصه رقابت با سایر جریان های موجود جامعه آن روز کرمان از جمله قدیمی ترین و با نفوذ ترین آنها یعنی متشرّعه گردید. رویارویی و مصاف بزرگ دو جریان فک...

جنبش مشروطه از چه زمانى آغاز شد؟ آیا مى‌توان یک آغازگاه براى جنبش مشروطه تعیین کرد؟ کدام یک از نیروهاى اجتماعى فعال در بستر اجتماعى ایران جرقه این جنبش را زدند؟ این‌ها پرسش‌هایى است که در این مقاله به آن‌ها پرداخته مى‌شود. در این راه، ضمن مرور مواضع متفاوت روایى، پیوست انگار، گسست انگار، و بسگانه انگار به مقوله تاریخ‌پژوهى و نقد دیدگاه‌هاى برگسون و برودل و گورویچ، با تکیه بر رویکرد تبارشناختى ف...