پژوهش حاضر تحقیقی است پیرامون پدیده «عقلای مجانین» در آثار شیخ فریدالدین محمد بن ابراهیم نیشابوری. ما در این پژوهش بر آنیم که جایگاه خاص این شخصیت ها را در آثار عطار تبیین نمائیم و تأثیر حضور آنها را در شکل گیری این آثار نشان دهیم و نقش این شخصیت ها را در انتقال و القای پیغام های عطار در مثنوی های وی نشان دهیم و تا آنجا که ممکن است به تبیین دلایل فرهنگی و اجتماعی ظهور و حضور این شخصیت ها در آثا...

این پایان نامه به نقد و بررسی تحلیلی خواب و رویا در منظومه های شیخ عطار نیشابوری می پردازد. وی در منظومه های خویش به بیان ارتباط این مسئله با پاره ای از مسائل عرفانی پرداخته و سابقه آن را در متون عرفانی پیش از خود نشان داده و از آن میراث گرانبها بهره برده است. عطار از خواب و رویا برای تبیین مفاهیم متعددی استفاده نموده و از افقی کلی تر به این مسئله نگریسته است. وی از رویا به عنوان ابزاری برای ان...

تمثیل یکی از صور خیال است و یکی از انواع تشبیه به شمار می آید. از آنجا که مشبهٌ به در تمثیل معمولاً حسی و ملموس است، می توان از ظاهر آن پی به واقعیت های اجتماعی برد. ادبیات عرفانی ما قسمت عمده ای از گنجینه ادبی ما را شامل می شود و عطار و مولانا کوه موج این دریای عظیم ادب عارفانه هستند. با نگاهی به تمثیل های این دو شاعر بزرگ می توان از ورای آموزه های عرفانی و با دقت در ظاهر داستان های آنان، به واق...

عطار و سعدی در آثار خود از حیوانات به طور فراوان و متفاوتی استفاده کرده اند. در این آثار، حیوانات نیز مانند برخی عناصر شعری ناخود آگاه و غیرعمد به کار رفته و اغلب در راه ابلاغ بهتر پیام شاعر مورد استفاده قرار گرفته است. پژوهش حاضر ضمن پرداختن به موضوع تصویر حیوانات در آثار عطار و سعدی بر اساس پنج صنعت تصویرساز تشبیه، استعاره، کنایه، تمثیل و انسان وارگی، به بررسی کاربرد حقیقی حیوانات در آثار ا...

منطق الطیر عطار، یکی از معروف ترین آثار کلاسیک فارسی است که در کارنامه ی آثار وی، خوش درخشیده و بسیار مورد توجه می باشد. سیر پرندگان برای دستیابی به عنقایا سیمرغ، ابتکار عطار نیست و در آثار پیش از او نیز به کرّات می توان این موضوع را ملاحظه کرد. توجه عطار به روح انسان و استفاده از این داستان، به گونه ای سمبولیک، برای دعوت انسان گم شده در دنیای دام و دانه، به کمال و خودشکوفایی، نکته ای است که اثر...

در این مقاله با توجه به نقشی که عطار و باخ در بازآفرینی مفاهیم عمیق عرفانی در قالب داستانی سمبلیک، در ادبیات جهان ایفا کرده اند، سعی شده است تا نوع قرائت آن دو دربارة جست وجوی کمال انسانی، با بررسی نمادهای به کار رفته در دو اثر رمزگونه شان، بیان، و شباهت ها و تفاوت های آنها در هنگام خوانش وقایع (متن) نشان داده شود. مهم ترین وجه اشتراک عطار و باخ در زمینه گذر از سطوح ظاهری واقعه در رسیدن به حقیق...

سرزمین ایران جایگاه تجلی اساطیر بسیاری است که ظهورشان در دامان هنر و ادبیات حضورشان را تداوم و رونق بخشیده است. اسطوره­هایی که بارها مورد تحلیل واقع شده­اند اما باز هم این گنجایش را دارند که از منظری تازه مورد نگرش و بررسی قرار گیرند. آثار بزرگانی چون عطار، سهروردی، حافظ و سعدی که علی رغم تحقیقات بسیار هنوز هم افق­های نویی را در اختیار ما قرار می دهند. یکی از این آثار ارزنده منطق الطیر عطار است...

اسراء سفر زمینی و معراج سفر آسمانی پیامبر (ص) است که هر دو در یک شب صورت پذیرفته است. پیامبر (ص) از طرف خداوند دعوت می‌شود تا همراه با حضرت جبرئیل از مسجد­الحرام به مسجدالاقصی و از آن جا نیز به آسمان‌ها برود و از سدرۀالمنتهی گذر کرده و در آسمان هفتم به لقای پروردگار برسد. این داستان یکی از مهم­ترین حوادث زندگی پیامبر (ص) به حساب می‌آید که  قرآن کریم در سوره‌های «اسراء» و «نجم» به آن اشاره کرده ...

مکتب انسان‌‌گرایی در قرن بیستم با دیدگاه‌‌های راجرز و مزلو به روان‌شناسان معرفی شد. این مکتب به بررسی نیازهای آدمی و گرایش‌‌های فطری او پرداخته است. آرمان شهر، تجربیات اوج و والا، تجربیات دینی، انگیزه‌های متعالی و طبیعت انسان از جمله نظریات مزلو و راجرز است. عطار یکی ازبزرگ‌ترین عرفای مسلمان قرن 6 و 7 نیز در غزلیات خود بر اساس آموزه‌‌های اسلام به بررسی این امور پرداخته و ضمن بیان آنها به تحلیل ...

منطق‌الطیر عطار شاهکاری بی‌نظیر در ادبیات عرفانی است که با طرح اساسی‌ترین موضوعات هستی‌شناسانه، بشر را به تأمل فرامی‌خواند.این پژوهش بینارشته‌ای بر آن است تا با تحلیل سفر در جهان‌های موازی در منطق‌الطیر براساس اصولی که در فیزیک کوانتوم مطرح است، به طرحی عقلانی برای پاسخ به پارادوکس‌های موجود در این اثر دست یابد؛ زیرا در مکانیک کوانتوم، به­ فعلیت­ رسیدن همۀ احتمالات و پارادوکس‌...