سابقة ترجمه در ایران، به روزگار هخامنشیان می رسد که کتیبه ها را به زبان های دیگر می نوشتند. در ایران، سه دوره به داشتن نهضت ترجمه شهرت دارد: نخستین نهضت ترجمه در روزگار ساسانیان، به ویژه با تأسیس جندی شاپور، شکل گرفت. طبق منابع موجود، ترجمه های این دوره، کتب تاریخی را شامل نمی شده است. دومین نهضت، در اواخر سدة دوم، با تأسیس بیت الحکمه، به نهایت شکوفایی خود رسید.[1] در این دوره نیز با تأسی از حک...

برای تألیف مطالب کتاب های درسی نیاز به تغییر و تحول است و از نظر علمی برخی از این کتاب ها به روز نیست. به روز نبودن موضوعات علمی در بلند مدت به معلومات دانش آموزان ضربه های اساسی وارد می کند. در سال های برقراری استقلال در آذربایجان، امور مربوط به تالیف کتب درسی مورد بازنگری قرار گرفت و مجدد سازماندهی شد و «خط مشی تالیف کتاب درسی» در دولت جمهوری آذربایجان مشخص شد. در بین سال های 2005-2003 کتب در...

در این پژوهش یکی از بنیادی ترین ابعاد احساسات در درون انسان، یعنی احساس غربت بررسی شده و کوشیده شده است که نگرش های متفاوت نسبت به این مسئله در ادیان و هستی شناسی های گوناگون بیان شود و نوع نگرش بزرگان صوفیه و عارفان این طریق با تأکید بر آراء و دیدگاه های سه تن از بزرگان ادب فارسی مورد بحث قرار گیرد. در زمین? احساس غربت آراء پراکنده ای در کتب عرفانی اعم از شعر و نثر می توان استخراج کرد اما در...

This article discusses Hojviri’s problems in classifying Sufis and compares his work with other texts. Hojvivi is ap parantly the first person to classify Sufis in to twelve groups in kash-al-Mahjoub. Before him, the common method of classification has been Tabaqat based on chronology, a method which has been in use since Rejal Hadith bools. Hojviri’s classification is seemingly based on his pe...

The first book among early mystical fexts to discuss mystical sects is Hojviri's kashf Al-Mahjub. This work was created in the fifth century (A.H). Hojviri (b. Circa 470) classifies sufis into twelve sects in one part of his work and explains their basic belliefs. The question raised by some readers of this text is whether these sect existed at all at that time. The present paper attempts to ex...

یکی از شخصیت‌های برجستۀ ادبیات عرفانی تاجیک، میرسیدعلی همدانی است که در رشد ادب و عرفان تاجیک نقشی نظرررس داشته است. میرسیدعلی از مکتب تصوف، به‌خصوص طریقت کبرویه، مهم‌ترین مسائل علاقه‌مند به تصوف را آموخته و با اثرپذیری از مکتب عرفانی و ادبی سنایی غزنوی، عطار نیشابوری و مولانا جلال‌الدین رومی در پیشرفت ادبیات عرفانی سهمی بزرگ داشته است. چهل اسرار که مجموعۀ ۴۱ غزل است، مثنوی هفت</em...

طرح مقوله جمع اضداد در عالم محسوس و تقارن حوادث و زمان‌های متوالی و پیاپی درآن‌واحد و به‌طور یکجا محال و غیرممکن است و لذا به نظر می‌رسد که نمایش هم‌زمان مراتب پیوسته و ویژگی ساختاری منحصربه‌فرد در نگاره‌های ایرانی و به‌طور اخص نگاره خسرو و شیرین آشکارا بر وجود زمان و مکان دیگری دلالت دارد؛ چنانچه این بار شاهد نمایش هم‌زمان دو فضای مجزا، دو زمان (دو آسمان شب و روز) درآن‌واحد در یک تصویر هستند. ...

بخش اعظم کتاب های صوفیه به شرح احوال و اقوال آنان اختصاص دارد و در این پژوهش، این موارد را «سرگذشت نامه» نامیده ایم. نخـــستین سرگذشت نامه ی عرفانی در زبان فارسی بخشی از کتاب «کشف المحجوب» هجویری است، امّا در طول زمان، نگارش این دست سرگذشت نامه ها، کتاب های دیگری را با عناوین تذکره، طبقات، مقامات و... به خود اختصاص داده است و در این باره کتاب های مهمّی مانند تذکر?الاولیا و نفحات الانس به زبان فار...

«خوف و رجا» ریشه در قرآن دارد. آیات راجع به خوف و عذاب آخرت که دلبستگی به لذت های این جهانی را در نفوس مسلمین ضعیف می کرد و بستر مناسبی را برای زهدورزی در صدر اسلام فراهم کرد از مبانی اصلی زهد اسلامی به شمار می رود. در دوره زهد نخستین در اثر تحذیر و تبشیرهای قرآنی مبنی بر ناچیز شماری متاع دنیا و بیم دادن از عقاب الهی، خوف از خداوند و عذاب قیامت بر اندیشه زهادحاکم بوده است اما با ورود به بحث مح...