یکی از افسانه‏هایی که پیشینۀ تاریخی و فرهنگی کهنی در میان قوم کرد، و نیز اقوام دیگر دارد، افسانۀ ملک جمشید است. در این مقاله به بررسی کارکردهای نمادین شخصیت‏ها و قهرمانان این افسانه و نیز باورها، اعتقادات و آداب زندگی ­مردمان کرد پرداخته شده است. افزون براین، تلاش شده است که با بهره‏گیری از چارچوب های ادبیات تطبیقی، تفاوت‏ها و شباهت­های روایت افسانه در ادبیات شفاهی ­و مکتوب- براساس روایت علی اش...

خانواده نهادی زیستی- اجتماعی و یکی از بنیادی ترین نهادهای اجتماع است و در این نوشتار در نظر است با بررسی اجمالی ساختار نهاد خانواده در ایران در دوره ی تاریخی طاهریان تا مغول، تأثیر کنیزان بر کارکردهای سه گانه ی خانواده، (تامین نیازمندی های عاطفی ـ جنسی، تامین موقعیت اجتماعی ـ فرهنگی برای تولید مثل و تربیت فرزندان) و نیز مقایسه ی اجمالی نقش کنیزان و آزادزنان نسبت به این کارکردها و اشاراتی مختصر ...

مجموعه فرهنگی مذهبی مجموعه ای است که به فعالیتهای فرهنگی مرتبط با معنویت یک جامعه، منطبق با عقاید و باورهای مذهبی افراد آن می پردازد.چنین مجموعه ای علاوه بر دارا بودن پتانسیل های بسیار قوی مذهبی، کارکردهای فرهنگی فراوانی را نیز ارائه خواهد داد تا درحقیقت بتوان نیاز جامعه صنعتی به تصفیه روحی و معنوی را در قالب این کارکردها پاسخ داد. باید گفت مجموعه فرهنگی و مذهبی در شکل صحیح خود در حقیقت چیزی جز...

هدف: کشورهای عضو اکو آثار و گنجینه های ادبی و فرهنگی مشترکی دارند. در کنار هم قرار گرفتن این اشترا ک ها و تقویت روزافزون آنها، به واسطه همکاری کتابخانه های ملی به عنوان حافظه علمی و فرهنگی ملت ها هدفی متعالی است. این کار در سایه راه اندازی یک مرکز اطلاع رسانی می تواند محقق شود. هدف مقاله حاضر شناخت دیدگاه مسئولان و صاحبنظران فرهنگی ایران درباره راه اندازی مرکز اطلاع رسانی اکو است. روش پژوهش: ای...

آیین‎های سوگواری ماه محرم در شهر اردبیل پدیدۀ مذهبی ساده ای نیست، بلکه چنان کیفیتی را داراست که خصایص یک نمود زنده و فعال فرهنگی و اجتماعی را آشکار می‎سازد. هدف این مقاله درک و توصیف دقیق مراسم عاشورا در جامعۀ اردبیل به عنوان میراثی فرهنگی در زمان کنونی و تحلیل مردم‏شناختیکارکردهای اجتماعی این مراسم در جامعۀ مورد بررسی است. مقالۀ حاضر می‎کوشد با تکیه به روش مردم‎نگاری، توصیفی جامع، عینی و بدون ...

چکیده در عصر کنونی رسانه­ها به عنوان عاملان تغییر و تحول در ارزش­ها و هنجار­ها و نقش­های سازگار فرهنگی – محیطی مطرح هستند. همین امر می­تواند منجر به بحران هویت جوانان و متعاقب آن سبب دگرگونی نقش­های سازگار فرهنگی و محیطی،  به انفعال کشاندن جوانان و بسیاری از مسائل دیگر در جغرافیای زیست اجتماعی روستاشود. پژوهش حاضر به بررسی و تحلیل آثار و پیامدهای به کارگیری فناوری­های نوین ارتباطی بر هویت دینی ...

ادبیات فارسی افزون بر زیبایی، فصاحت، و بلاغت، منبع مهم اطلاعاتی ای برای درک سیر تحول فرهنگی و ساختارهای اجتماعی است. ادبیات شفاهی شاخه ای از ادبیات است که کارکردهای مهمی در حوزۀ اجتماعی و فرهنگی دارد. لالایی ها نیز در واقع بخش مهمی از همین ادبیات شفاهی اند. مطالعۀ اجتماعی لالایی ها از چند جهت اهمیت دارد؛ از یک سو وسیله ای برای شناسایی فرهنگ و شناخت متقابل فرهنگ های دیگر محسوب می شود و از سویی د...

گردشگری مذهبی به عنوان یکی از اشکال گردشگری، از جمله پررونق­ترین گردشگری­ها در زمان حاضر است. بررسی پیشینه­ی مطالعات در این زمینه نشان می­دهد که گردشگری مذهبی پیامدهای متنوعی دارد. به همین منظور در این مقاله با استفاده از روش فراتحلیل و با تأکید بر نظریه ی کارکردگرایی پارسونز به بررسی گردشگری مذهبی و کارکردهای مثبت و منفی آن در جامعه ی ایرانی پرداخته شد. با توجه به نظریه ی پارسونز، اثرات گردشگر...

در سال­های اخیر، کشاورزی چندکارکَردی به منزلۀ پارادایم نوین توسعۀ­ کشاورزی و روستایی به جهانیان معرفی شده است. چندکارکَردی­ بودن کشاورزی مبین آن است که کشاورزی واجد کارکَردهای تولیدی (تولید غذا، تولید الیاف) و کارکَردهای غیرتولیدی (عرصۀ­ ایجاد اشتغال و کسب درآمد، تقویت سرمایۀ­ اجتماعی، حفاظت از تنوع زیستی و ژنتیکی، تقویت صنایع روستایی، مظهر مناظر و چشم­اندازهای زیبا) است. هدف کشاورزی چندکارکردی، به...

در طی قرن هفتم هجری، مغولان بخش بزرگی از سرزمین های شرق اسلامی را تحت سیطره خودگرفته در صحنه سیاسی و اجتماعی این سرزمین ها حضوری مسلط یافتند. آنان اقوامی بودند با زبان،فرهنگ، تعلقات آب وهوایی، سنت های کو چرویی و ذهنیت های معماری متفاوت؛ از این رو درشهرک هایی که در کنار شهر پایتخت های خود بنا کردند، پرده منقوش فرهنگی خود را بر روی آنکشیدند، ولی باز اقلیت های قومی کوچکی بودند. اما این تمایز قومی ...