در مقالۀ حاضر علم بلاغت از آغاز تا امروز در ادب عربی و فارسی به صورت تطبیقی، بررسی و سیر آن با توجه به خصوصیات زمانی و شیوه نگرش و توجه دانشمندان به مسائل بلاغی به طور مستقل مطرح شده است. همچنین، آثار و نظر های دانشمندانی که صاحب تفکر و اندیشه های والا در علم بلاغت بوده اند، بیان و در پایان نتیجه گرفته شده است که بلاغیون فارسی زبان در طرح صناعات عربی بیشتر تحت تأثیر بلاغیون عربی زبان بوده اند.

تحلیل عناصر داستانی و روایی بر اساس نظریه های ادبی از چند جهت لازم است، نقد ادبی را روش مند می کند، امکان باز یابی و ارزشیابی متون ادبی کهن ادب فارسی فراهم می شود؛ دیگر این که صحنه­ی نقد و نظر از شوائب پاک شده و معیارهای علمی هدایت گر فرضیه ها و ادعاها خواهد شد. بر این اساس متنی از داستان پرداز بزرگ ادب داستانی، نظامی گنجوی، انتخاب شد تا بر اساس روش های موجود در نظریه­ی ادبی بویژه نظریه ی ساختا...

ازقدیم،نقدمنبعوسرچشمه هایی-کهیکاثرادبیدربدوپیدایش،بدان-هاگرایشداشته،موضوعتحقیقبسیاریازمحققانگشتهاست. درکتببلاغتونقد- ابتدادرادبیاتعربوسپسباتقلیدبی-چونوچرادرایران- برپایه یسرقاتادبی،گونه-اینقدتطبیقیومقایسه ایشکلگرفت،کهبرمنابعالهامشاعرانونویسندگان،ومیزاناقتباس هاوعاریت گرفتن هایآنان،باتأکیدبرتأثیروتأثراتمی-پرداخت.محققاندرذیلقضیه-یسرقاتبهانواعتشابهاتواشتراکاتوتقلید-هایادبیپرداختند کهازسرقتبسیاردور...

ادب فارسی که بر دو سبک خراسانی ( شرقی ) و عراقی ( غربی ) یا جبالی منقسم است ، اشکال یا انواع آنها صبغه اقلیمی دارد ، که از جمله طرز یا شیوه «مناظره » متعلق به ادب مادستانی یا غربی است . منظومه پهلوی اشکانی درخت آسوریک که یک مناظره ادبی است ، خود متأثر از شیوه ها یا طرز و سبک «مناظره »های ادبی سومری باستان و بابلی است؛ قومی که از نواحی شمالی ایران زمین به جنوب میانرودان (عراق کنونی ) کوچیدند ، و...

این مقاله کاوشی در شعر معاصر عربی از دیدگاه نقد ادبی است . د رمقدمه نگارنده به معرفی شعر بر مبنای تاریخی‘فلسفی‘ادبی پرداخته و تصویری کلی از عشر معاصر عربی ترسیم نموده و سپس به بررسی مفهوم و هدف شعر از دید ناقدان بزرگ معاصر عرب وارد گردیده و مجملی از آراء آنان را ذکر نموده است. بخش بعدی مقاله به موسیقی شعر‘ انواع گوناگون شعر از نظر وزن و قافیه و بیان آراء ناقدان معاصر در خصوص موسیقی شعر و اهمیت ...

محمد الماغوط، نویسنده، شاعر، نمایشنامه نویس، روزنامه نگار، هنرمند تئاتر و تلویزیون، یکی از مطرح ترین شخصیت های فرهنگی معاصر ادبیات عربی است که تأثیر قابل توجّه و شگرفی در دنیای ادب و فرهنگ معاصر عربی به جای نهاده است. این شخصیت برخلاف دیگر نامداران ادبیات معاصر عربی هم چون نزار قبانی، بدر شاکر السیاب، البیاتی، ادونیس، محمود درویش و … و با وجود هم عصر بودن با آنان و نوآور بودن در شعر سپید عرب و ...

چکیده: در قرن نوزدهم با وقوع جنگ جهانی و تأثیر آن بر وضعیت سیاسی و اجتماعی کشورهای عربی و هم چنین ورود اشغال گران اروپایی به این کشورها، تغییرات زیادی در عرصه ی ادبیات عربی نیز ایجاد گشت. با ورود اشغال گران، درهای فرهنگ و ادب این کشورها به روی اعراب گشوده شد و تأثیر زیادی را بر فرهنگ، ادب، اخلاق و موقعیت اجتماعی آنان نهاد. هم زمان با این تحولات، نقد اجتماعی هم که وسیله ای برای اصلاح جامعه به...

شاعران نِؤُکلاسیک مصر نخستین شاعرانی بودند که توانستند در دوره نهضت ادب عربی شعر را از آفاتی که در عصر انحطاط گریبان­گیر آن بود رهایی بخشیده و آن را در مسیر اصلی حرکت خود قرار دهند. در این مقاله سعی برآن شده است تا سه شاعر مشهور نؤُکلاسیک (بارودی و شوقی و حافظ ابراهیم) که نشانه­های نوگرایی و تجدید در شعر ایشان بیش از دیگر شاعرانِ این مکتب نمود پیدا کرده است مورد بررسی و ارزیابی قرار گیرند. این شاعر...

در حوزة زبان شناسی و نظریه های ادبی، زبان فارسی و عربی معاصر سخت متأثر از ترجمه است. با مقایسة کتاب ها و مقالات فارسی و عربی در حوزة نقد ادبی در می یابیم که مترجمان عرب زبان به رغم ترجمه های متعدد برای هر اصطلاح، عملکرد مقبول تری دارند. شاید از دلایل این موفقیت قابلیّت اشتقاقی زبان عربی باشد. اصطلاح «intertextuality» در زبان عربی به «التّناصّ»، «تداخل النّصوص»، «التفاعل النّصی» و معادل های دیگری ترج...