علامه شوشتری در قاموس الرجال روش نسبتاً نو و متفاوت برای رفع ابهام های رجالی بکار گرفته است. وی درکشف و تصحیح تحریفات و تصحیفات، توحید مختلفات و تمییز مشترکات از روش مقابله و مقایسه نسخه ها وکتاب های متعدد رجالی و غیر رجالی، بهره برده است. وی همچنین پیوندی متقابل بین این سه مبحث برقرار کرده، به گونه ای که گاه توحید عناوین مختلف را عاملی جهت کشف تحریف قرار می دهد، گاه پس از اصلاح تحریفات و تصحیفا...

مطهری در بحث از رابطه ی خداوند با جهان، با توجه به ضرورت هایی که خود او به عنوان مبنا قلمداد نموده است؛ سعی در نزدیکتر شدن هر چه بیشتر دیدگاهش به دیدگاه قرآن داشته است. لذا در جای جای مباحث خود کوشیده تا گفتار خود را علاوه بر صورت منطقی با آیات قرآن نیز مستند کند. در این رساله کوشش شده تا با بررسی مراتب و مبناهای مورد توجه در بحث رابطه ی خداوند با جهان (علیت، توحید افعالی، آفرینش و مشیّت و تقدی...

چکیده حقیقت و گوهر دینداری چیست؟ چه نحوه ای از سلوک در مسیر دین لازم است تا هدف از ابلاغ دین تأمین گردد؟ این پرسش یکی از مهم ترین و کاربردی ترین سوالات پیش روی انسان است. در پاسخ به این سوال و نحوه مواجهه با حقیقت قدسی دین، شیوه های مختلفی اتخاذ شده است: برخی، صرفِ دلِ پاک را (و لو بدون عمل نیک) برای دیندار شدن انسان کافی دانسته اند. برخی تکیه افراطی بر عقل انسانی کرده و گوهر وجود انسان را در تع...

توحید به ویژه مرتب? عالیِ آن (توحید وجودی) همواره از مباحثِ اصلی و دشوار در میان عارفان مسلمان بوده است. اهمیّتِ سنایی در این مبحث، از آنجاست که وی در زمره ی عارفانی است که در شعر فارسی با توسّل به آیات و احادیث، توانست این اندیشه ی اتهام برانگیز صوفیّه را از شائبه ی کفر و الحاد، پاک و مبرّا سازد. آموزه ی سنایی، این پرسش را پیش می آورد که کدام مدلِ اندیش? دینی و توحیدی با انگاره ی وحدتِ وجود مناسب و ساز...

توحید، یگانه دانستن خداست­و از مهم‎ترین محورهای تعالیم پیامبران الهی از منظر قرآن کریم به شمار می رود و یکتا پرستی از اهداف بعثت پیامبران می باشد. صفات او عین ذات اوست. هیچ صفت کمالی بیرون ذات او وجود ندارد و هرچه هست در ذات او جمع است وقابل قیاس با صفات مخلوقات او نیست. نظریه عینیت صفات با ذات، در دو مکتب کلامی اشاعره و معتزله، بر اساس قدیم بودن ذات و صفات خداوند استوار است. امام رضا(ع) خداوند...

چکیده در مجموعه ایزدان اساطیری جهان باستان، ایزد-بانو به عنوان نماینده ی بُعد تأنیثی خداوند، چهره ای شناخته شده است. ایزد بانوان با دارا بودن ویژگی ها و کارکرد هایی نظیر باروری و تولد بخشی، حمایت از مادران و کودکان، شفا بخشی و شفاعت میان خدایان و انسان ها با دارا بودن قدرت خلاقه ی خود در جهان، زهدان ازلی خلقت نام داشتند و بخشی از تدبیر جهان در نظم الهی و در جوامع سنتی وابسته به اقتصاد کشاورزی د...

محسن حیدری* ترجمه و نگارش: طاهره بهشتی**      این نوشتار به چند ادعا پاسخ می‌دهد: 1. شیعه و قرامطه یکی است. تنها اینان بودند که وحدت مسلمانان را خدشه‌دار کردند و حرمت حج و خانه خدا را شکستند. پاسخ این که اولاً شیعه از قرامطه اعلام برائت می‌کند. ثانیاً امویان برای سرکو...