دامنه اختیارات حکومت از جمله موضوعات مطروحه در مباحث فلسفه سیاسی و حقوق اساسی است . این مسأله در نظام جمهوری اسلامی، با طرح مسأله ولایت مطلقه فقیه اهمیت بسیار زیادی یافت است؛ زیرا از این واژه، حکومت های مطلقه به ذهن متبادر می شود. از آن جا که در یک نظام حقوقی، همه رفتارهای حکومتی باید بر اساس هنجارهای حقوقی باشد، می توان فرضی را تصور کرد که با وجود ذکر نشدن چنین صلاحیتی، رهبری نظام به انحلال نه...

در این اثر، مبانی عقلی و نَقلی ولایت فقیه و برخی شبهه ها و ایرادهای نصب یا انتخاب ولّی فقیه در عصر غیبت مطرح و پاسخ داده شده و امکان وقوع ولایت فقیه در عصر حاضر و مراحل و مراتب اثبات ولایت برای فقیه از دیدگاه فقهای امامیّه واکاوی گردیده است. این پژوهش در نه فصل سامان گرفته است. نویسنده در فصّل اول مفهوم لغوی و اصطلاحی ولایت و فقیه را بیان کرده است. در فصل دوم به بحث درباره خلافت الهی، معنای لغوی و ...

امام شهید سید محمدباقر صدر براساس موازین عقلی و واقعگرایی و بررسی مکاتب سیاسی موجود و وضعیت جهان معاصر در پی طرح شالوده فلسفه نوینی در اندیشه سیاسی اسلام است . بزعم او مشکل اساسی اندیشه سیاسی معاصر را بحران نظام جامع اجتماعی - سیاسی تشکیل می دهد،و ریشه این بحران به عدم اتکای نظامهای سیاسی معاصر به تفسیر صحیحی از واقعیات زندگی انسان برمی گردد. لذا جهان نیازمند بینشی است که مبتنی بر تفسیر صحیح و ...

واژة سیاست به معنای اقدام به کاری طبق مصلحت آن است. بر اساس مبانی اسلام می‌توان گفت سیاست، در معنای عام، تجلی ولایت و رهبری خلق برای حرکت به سوی خالق و زمینه‌سازی تحقق هدف خلقت انسان است. تعریف سیاست در معنای خاص آن نیز چنین است؛ تدبیر و ادارة امور جامعه در مسیر تحقق ولایت الهی. نگاه علی (ع) به سیاست نگاهی توحیدی و الهی است. سیاست به دلیل نقش اساسی‌اش در شکل‌گرفتن رفتار و اخلاق جامعه و تأثیر سا...

چکیده احزاب به عنوان نهادی سیاسی و ابزاری برای کسب قدرت در قرن هجده میلادی در اروپا تولد یافتند. تحولات سیاسی و پیدایش بسترهای دموکراتیک در آن مقطع از تاریخ اروپا، در شکل گیری احزاب نقش مهمی داشتند. تحزب را می توان به تعبیر ساده آن، تلاش گروهی و سازمان یافته برای کسب قدرت سیاسی نامید. با این توضیح روشن می شود، احزاب در جوامعی شکل می گیرند که مشارکت مردم در اداره حکومت مورد پذیرش باشد و امکان ف...

پس از استقرار نظام جمهوری اسلامی در ایران، مسأله‌‌ی پذیرش "ولایت عامّه‌‌ی فقیه" در برابر عدم ولایت یا ولایت محدود فقیه از سوی فقها و اندیشمندان، همواره به‌‌عنوان محل بحث و مشاجره در محافل علمی و سیاسی می‌‌باشد. از جمله مهم‌‌ترین آن‌‌ها شیخ مرتضی انصاری و مرتضی مطهری هستند. نوشتار حاضر با نگاهی تطبیقی و رجوع به آرای این دو، با به‌‌کارگیری روش تحلیل محتوای کیفی، به اثبات پذیرش اختیارات حکومتی برای...

هدف پژوهش حاضر تبیین اصول و مبانی سیاسی «مکتب جبل عامل» بوده و بر این فرض استوار است که امامت و ولایت، پارادیم حاکم بر این مکتب فقهی هستند و جبل عامل با اتخاذ رویکرد روش اصول فقه، در دانش فقه ویژگی‌هایی چون نگرش ایجابی به سیاست، توجه به اختیارات سیاسی فقیه و حل معضلات مستحدثه شیعیان را، دارا می‌باشد. در این پژوهش با استفاده از روش و چارچوب نظری زمینه‌گرای «اسکینر»، بسترهای تاریخی پیدایش جبل عام...

هدف پژوهش حاضر مقایسه مواضع سیاسی دو رویکرد اصولگرایی و اصلاح‌طلبی در جمهوری اسلامی ایران بود. در این راستا و با روش توصیفی- تاریخی و با استمداد از نظریه گفتمان لاکلا و موفه به عنوان چارچوب نظری پژوهش، دیدگاه‌های سیاسی دو رویکرد اصولگرایی و اصلاح‌طلبی مورد واکاوی و مقایسه قرار گرفت. نتایج پژوهش حاکی از آنست که هویت‌‌ها، غیریت‌ها و رقابت‌ها در منظومه فکری اصولگرایان، حول مفهوم بنیادینی به نام «و...

مقاله حاضر به بررسی مهم‌ترین تحولات نهضت روحانیت ایران در طول دوره پهلوی می‌پردازد. پرسش مهمی که در اینجا مطرح می‌شود، این است که نهضت روحانیت ایران در اواخر دوره پهلوی به رهبری امام خمینی چگونه متحول شده؟ دیگری اینکه تحول در رویکرد سیاسی چه تأثیری در آینده نهضت داشته است؟ یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد سیر تحولی نهضت روحانیت از سیاست‌گریزی یا عدم دخالت در سیاست با رهبری امام خمینی+ و با طرح دکتری...

توحید به عنوان محور دین و سنگ بنای همه معارف دینی علاوه بر بُعد اعتقادی و نظری ابعاد کاربردی و عملی دارد که یکی از مهمترین آنها انحصار حاکمیت و ولایت به خدای واحد می‏باشد لکن این حاکمیت انحصاری خدا برای اینکه اجرایی شده و در بین مردم و جامعه دینی اعمال شود در لباس امامت و ولایت معصومین علیهم‏السلام تجلی و ظهور پیدا می‏کند و در حقیقت ولایت زمینی کننده و اجرایی کننده ولایت خدا است و این مقاله به د...