قاعده لطف یکی از مسائل مهم در کلام اسلامی به شمار می رود که متکلمان در طول تاریخ به بررسی آن پرداخته اند. گروهی از متکلمان از جمله اشاعره به مخالفت با این قاعده پرداخته اند و لطف را بر خداوند متعال واجب ندانسته اند. اما متکلمان امامیه و اغلب معتزله این قاعده را پذیرفته اند. این پایان نامه به بررسی تطبیقی دیدگاه های برخی از متکلمین متقدم و متاخر امامیه درباره ی قاعده ی لطف می پردازد. از متکلمین ...

قاعده اهم و مهم یا قانون اهمیت، به معنای تقدم حکم مهم تر در جایی است که بین دو حکم (مهم و مهم تر) تزاحم وجود دارد. بنابراین، هرگاه بین دو واجب تزاحم باشد، در مقام رفع تزاحم، در صورتی که یکی اهمیت بیشتری داشته باشد، مقدم می گردد و در صورت تساوی، مکلف در امتثال هر یک از آن دو مخیر است، مثل آن که دو نفر در حال غرق شدن باشند و مکلف فقط قادر به نجات یکی از آنان باشد، حال در صورتی که یکی از دو نفر، پ...

جمهوری فدرال یوگسلاوی سابق از اختلاط جغرافیا، مذاهب ، زبانها و اقتصادهای متناقض حاصل شده بود. این مجموعه را نمی توان بدون در نظرگرفتن اجزای متفاوت فوق درک نود. رساله مزبور تلاش دارد تا مشکلات احاطه کننده به فدراسیون را از ابتدای تاسیس تا زمان فروپاشی آن مورد بررسی قرار دهد. مشکلاتی از قبیل مسئله تپوگرافی، تمرکزگرائی و کثرتگرایی حزب کمونیسم اقتدارگر در قالب جامعه چند قومی بر محور خود مدیریت ، تج...

شبکه های آبیاری و زهکشی در کشور ایران به منظور انتقال آب از منابع آبی به اراضی پایین دست با هدف جلوگیری از هدر رفت آب و مصرف بهینه آن طراحی، احداث و مورد بهره برداری قرار گرفت. این تاسیسات که به صورت کانال های بتنی و روباز طراحی و ساخته شده اند در مرحله احداث با عبوراز اراضی و املاک اشخاص باعث ورود خساراتی به آنها می شوند. در مرحله بهره برداری نیز با توجه به خطرات بالقوه ای که این تأسیسات دارند...

چکیده رابط ه میان شدت جرم و میزان مجازات آن، رابط های مستقیم است؛ به این معنا که هر چه جرمی شدیدتر باشد، ضرورتا مجازات آن نیز سنگی نتر خواهد بود. نظر به اهمیت همین مسئله است که موضوع شدت جرائم بی نالمللی به بح ثهای بسیاری میان نویسندگان حقوقی، به ویژه قضات دادگا ههای بی نالمللی کیفری ، دامن زده است. این مسئله به خصوص در مورد جنایات علیه بشریت و جنایات جنگی بغرن جتر است؛ چون که هم دیدگا ههای دکت...

اصل وجوب خمس همانند زکات از ضروریات دین مبین اسلام است. اما موارد تعلق و مصرف این دو مالیات اسلامی همواره به علل گوناگونی مورد بحث و مناقشه میان فقهای شیعه و سنی بوده و در میان موارد تعلق خمس، مورد تعلق آن به ارباح مکاسب بیش از موارد دیگر توجه فقهای فریقین را به خود جلب کرده است. در مورد وجوب خمس بر غنائم جنگی هیچ گونه اختلافی بین فقهای شیعه و سنی وجود ندارد. اما در غیر غنائم جنگی اختلاف دیدگاه...

ارسطو در منطق خود وجوب و امکان را به عنوان جهات قضایا مطرح می سازد؛ و در فلسفه وی مقصود از امکان نوعی استعداد و قوّه است که برای خروج از حالت بالقوه به بالفعل نیاز به واجبی دارد که مسبوق به امکان نیست یعنی فعلیّت محض است.تمایز میان وجود و ماهیّت نزد ارسطو در قلمرو منطق مطرح است و به حوزه متافیزیک او وارد نمی شود و در نتیجه در نظام هستی شناسی وی هیچگونه تأثیری ندارد. فارابی مانند ارسطو، وجوب و امک...

نوشتار حاضر با بیان هدف و نحوه خلقت عالم و اینکه خداوند خالق عالم است نه فاعل عالم، توحید افعالی خداوند که به معنای نفی فاعلیت تام از ماسوی‌الله است را مورد بررسی قرار می‌دهد و بعد از تشریح این مسئله که تنها مؤثر حقیقی در عالم خداوند است، به تبیین معنای قضاء و قَدَر و نقش انسان در رخدادها و رویدادهای حادث در زندگی او می‌پردازد.  در پایان نیز این نتیجه را به دست می‌دهد که حوادث عالم وجوب و حتمیت خ...

تفکر شیعه و معتزله با تکیه بر حسن و قبح عقلی می ‏توانند در یک جامعه سیاسی دینی، منجر به آزادی سیاسی معنوی شهروندان گردند. برخلاف اندیشه اشاعره، اخباریه و همه جبرگرایان بالطبع باید احکام صادره از حاکمان جامعه را به عنوان اخلاق اجتماعی لازم الاتباع بپذیرند. در اندیشه عقل گرای شیعه، حاکمان نیز مجبورند آنچه را که انسان‏های عاقل بدان حکم کرده‏ اند، گردن نهند. بالاخص با لحاظ اندیشه اعتزالی جباری، شهر...

به‌دلیل اطلاق حق حاکمیت به خداوند متعال در تفکر شیعی، نظام سیاسی در اسلام توحیدی است. چون اصل و پایه حفظ اسلام است و در‌واقع تمایزی بین اسلام و حکومت اسلامی نیست، پس حکومت اسلامی جزء جدایی‌ناپذیر اسلام است. تشکیل حکومت در اندیشه سیاسی امام خمینی (ره) موضوعی فرعی و عرضی نیست، بلکه تجلی ذات و ماهیت اسلام است که حفظ آن به‌مثابه حفظ اسلام قلمداد شده است. بنابراین ایشان نظام اسلامی را در عصر حاضر ام...