چکیده یکی از مباحث مهم فقه اللغه که در طول تاریخ اندیشمندان و پژوهشگران را به خود مشغول کرده است فروق اللغه می باشد. علما در ذیل این مفهوم در صدد یافتن معانی دقیق و ظریف میان کلماتی هستند که تا حدودی از نظر معنایی به هم نزدیک اند و این تقارب باعث شده بسیاری از سخنوران آن ها را مترادف همدیگر تلقی کنند و از تفاوت های ظریف میان آن ها غافل شوند. اما قرآن کریم که معجزه جاوید الهی می باشد، به این...

نوشته ی حاضر تلاش می کند تا کلیدواژه های اجتماعی قرآن کریم را که به واژه «ألْمجتمع»، یعنی«جامعه» نزدیک است و ارتباط تنگاتنگی با آن دارد، مفهوم شناسی نماید و دلالت آن واژگان را بر حیات اجتماعی انسان و ارتباط های اجتماعی میان فردی و جمعی تبیین نموده و آیات شریفه مرتبط با آن واژه ها را مطرح نماید و اقوال مختلف دانشمندان علم لغت را در این باره ارائه کند.

فصلنامه علمی ـ پژوهشی «تحقیقات علوم قرآن و حدیث» دانشگاه الزهرا(س) سال دوازدهم، شماره1، بهار1394، پیاپی25 مفهوم ملکوت خدا در عهدین و قرآن کریم تاریخ دریافت:08/10/92 تاریخ تصویب:20/02/93 چکیده بشارت به وقوع ملکوت که ریشه در آموزه های یهودیت دارد، از تعالیم حضرت عیسی (ع) و مرکز رسالت او قرار گرفته است، زیرا نجات و رستگاری تنها در ملکوت خدا محقق می شود. ملکوت که در عهد جدید...

قرآن کریم و تورات به خودی خود فاقد سامانۀ زیستی »هستند و قصد و غایتی برای ارائۀ طبقهبندیای کامل  و منطقی از موجودات، همانند یک متن زیستشناختی یا جهانشناختی ندارند و آیاتی که در آنها درج شده،انعکاسی از دانش مخاطبانشان به موجودات است. شباهتهایی میان جهانشناسی قرآن کریم و تورات درپیدایش و نوع نگاه به موجودات، به ویژه در زمینۀ رُستنیها دیده میشود که میتواند ناشی از منشأ واحدوحیانی، و فرهنگ و دانش مش...

این مقاله بر آن است که به معنا شناسی سیاحت و گردشگری در قرآن کریم بپردازد تا با کشف معارف جدید از قرآن اندیشه نظام دار بودن آن معارف روشن شود. زیرا واژگان مترادف با گردشگری گاهی در بافت زبانی آیات ذکر شده است و گاهی براساس سیاق آیات و تفاسیر مربوط به آن، روشن می شود. این مقاله به شرح و تبیین واژه سیاحت و سپس واژگان دیگری که به این مهم در ارتباط است در حوزه های لغت، تفسیر و سیاق آیات  می پردازد....

چکیده مبانی امنیت اجتماعی در قرآن کریم عنوان رساله فراروی می باشد که در آن مبانی به اصول وقواعدی تعریف شده که بنای معرفتی امنیت اجتماعی بر آن اصول استوار است. این اصول عبارتند از: پایه های نظری و فکری، ارزشهای روحی و اخلاقی، روابط اجتماعی و در نهایت عدالت اجتماعی و ارتباط آنها با موضوع امنیت اجتماعی. امنیت اجتماعی در واقع آرامشی است که ترس و نگرانی را از فرد و جامعه در زندگی دنیوی و اخروی بردا...

یکی از مهم ترین وجوه اعجاز قرآن کریم، فصاحت و بلاغت این کتاب آسمانی است که از زمان نزول آیات الهی تا کنون به شیوه های مختلف مورد بحث قرار گرفته است.    یکی از ابعاد بلاغت قرآنی، وسعت و تنوع کاربرد کلمات و اصطلاحات، متناسب با مقتضای حال است. حرف «لَو» یکی از حروف پر کاربرد قرآن کریم است که در ساختارها و قالب های گوناگون، معانی عمیق و متعددی را در بر دارد. حرف «لَو»در قرآن کریم در بیش از ده ساختار...

چکیده معنا شناسی به بررسی معنا و مفهوم نشانه های مختلف می پردازد. یکی از انواع مختلف معنا شناسی که در تحلیل آیات قرآن می توان به کار گرفت، معنا شناسی شناختی است. معنا شناسی شناختی به شاخه های متعدد تقسیم شده که یکی از آن ها را می توان طرح های تصوری نام برد که باعث فهم بهتر قرآن می گردد. مقاله ی حاضر به روش توصیفی- تحلیلی و با رویکرد قرآنی، به بررسی طرح های تصوری معنا شناسی شناختی در واژگان قرآن...

بررسی تاریخ واژه شناسی قرآن، ما را از اهمیت موضوع نزد دانشمندان اسلامی ، آگاه می گرداند. در این بررسی، سیر تطور واژه شناسی قرآن و اسباب آن، معلوم می گردد. تقدس کلام الهی؛ دور شدن از دانش لغت عربی؛ بروز تخصص های لغوی؛ و رقابت بین علمای لغت، از مهم ترین اسباب تطور دانش مفردات قرآن است. فهم صحیح قرآن به فهم دقیق واژگان آن وابسته است. این پژوهش در پی نشان دادن میزان تأثیر واژه شناسی بر فهم و تفسیر...

چکیده قرآن کریم به عنوان کتاب زندگی ، علاوه بر حقایق ، مراتب نزول و معانی باطنی اش، دارای ظاهری با درجات طولی متناسب با ظرفیتهای مختلف افراد می باشد. لذا بدیهی است که بعنوان کاملترین کلام الهی در عین عمق و جامعیت، سادگی عموم مخاطبین و طراوت همه زمانها را در نظر گرفته باشد. بنحوی که الفاظ آیات، بطور مطابقى بر آن معانی دلالت بکند، به شکلی که هر معنایى مخصوص به افق و مرتبه اى از فهم و درک باشد. هد...