. اخلاق و کارکرد آن، یکی از مهم‌ترین بن مایه‌های متون گوناگون زبان و ادب فارسی است و موضوعات مختلف اخلاقی و پند و اندرزهای فراوان در بیشتر این آثار دیده می‌شود. یکی از مهم‌ترین و مؤثرترین موضوعات اخلاقی و تعلیمی «زبان و سخن» و کارکرد مثبت و منفی آن است. در بیشتر متن‌های ادبی، عرفانی و تاریخی ما در باره اهمیت زبان، ویژگی‌های آن، مخاطب، ویژگی‌های سخن و ... نکته‌هایی درخور تأمل و به شیوه‌ای مؤثر، ...

شعر فارسی در عهد صفوی با نام سبک هندی یا سبک اصفهانی شناخته می‌شود. شعری که در فاصله‌ی این صد و پنجاه سال در ایران و هند متداول بود با شعر فارسی دوره‌های قبل، چه از جهت فکر و چه از جهت زبان و شیوه‌ی بیان، تفاوت‌های آشکاری داشت. ویژگی‌های مهم شعر این دوره چنین­اند؛ فکری: حرمان، جستجوی معنی بیگانه، تناقض، انعکاس اندیشه‌های عرفانی، مخالف خوانی.  ادبی: اغراق، ابهام، حس­آمیزی، تشخیص، تکرار (تکرارِ مض...

چکیده مدح و ستایش از قدیمی ترین اغراض شعر فارسی است؛ این گونه ادبیات غنایی در مسیر تکامل خود تا امروز، تأثیری پر رنگ بر صفحه شعر شاعران داشته است؛ مدح، شعری است که در آن گوینده به توصیف، تحسین و تمجید از کسی بپردازد. موضوع این رساله اشعار مدحی سخنوران اواسط قرن سوم تا پایان قرن پنجم هجری است که بدان سبک خراسانی اطلاق می شود و ایّام حکومت طاهریان، صفاریان، سامانیان، آل بویه، آل زیار، غزنویان ...

صاحب بن عبّاد، وزیر ایرانی و ادیب نامبردار عصر عباسی، از جمله افرادیست که تصویرش به عنوان شخصیّتی بیگانه، در شعر ابن نباتهسعدی و شریف رضی (شاعران عراقی دوره عباسی) انعکاس یافته است. در این مقاله تصویر شخصیّت صاحب، بر اساس مبانی مهم تصویرشناسی، در شعر این دو شاعر مورد بررسی قرارگرفته است. نتیجه تحقیق بیانگرآن است که تصویرسازی، به روش غیرمستقیم بینامتنی(از طریق نامه نگاری صاحب با ابن نباته و شریف) ص...

شعرمعین بسیسو و قیصر امین پور، تصویرگر چهره­ی خونین ویران شهرهای میهن این دو شاعر در بحبوحه­ی جنگ و هجوم متجاوزان است؛ نگارندگان در این جستار کوشیده اند تا با بکارگیری روشی توصیفی- تطبیقی، به بررسی و واکاوی دو چکامه ی «الصوت مایزال» از معین بسیسو و «شعری برای جنگ» از قیصر امین پور بپردازند؛ در این دو شعر، شاعران به توصیف شهرهای خود در زمان جنگ پرداخته و دو تصویر متفاوت از مردم میهن خویش را در ر...

شعر مقاومت علاوه بر اینکه سلاحی مبارز است، گاهی رنگ نجوا یی به خود می گیرد که در قالب تأمّلات شعری به تعالی انسانی می اندیشد؛ این ژرف اندیشی ها در شعر مقاومت عربی و فارسی به خوبی جلوه گر است. با توجه به تأثیر و تأثرمتقابل دو ادبیات مقاومت فلسطین و انقلاب اسلامی ایران، مضامین تأملی همسانی را در شعر شاعرانی همچون؛ محمود درویش -  شاعر مقاومت فلسطینی -  و قیصر امین پور - شاعر انقلابی ایرانی -  مشاهد...

مقالة پیش رو،نخست به رهگیری وردیابی آن دسته ازواژگان پارسی می پردازدکه تاقرن چهاردهم به طورمستقیم واردزبان ایتالیایی شده اند،مقصودمادراین مقاله ازایتالیا،کشوری ست که بیش ازاستقلال1861،فاقدانسجام ملی وموضوعیت زبانشناختی وتاریخی بودو«ولگار» خوانده می شود؛همان لهجة فلورانسی وتوسکانی است به علاوة آنچه ازشعرای سیسیل دردست است ودربرخی مناطق جنوب ایتالیا،چون ناپل مشاهده می شودوبازة زمانی آن اغلب ازقرن...

فرضیات بی شماری که در رابطه با طبیعت و ساختار زبان به خصوص چگونگی تعامل میان واژگان و نحو پیشنهاد شده اند، فرد را با مسئله بظاهر غیر قابل حلی مواجه می سازند. فرضیات متنوع ساختارگرایانه وضعیت دوگانه ای را به وجود آورده است: از یکسو میتوان شاهد فرضیاتی از جمله: فرضیه صرفاً ساختاری هریس بود که نقش بسیار حساس واژگان را به عنوان عنصر کلیدی فراگیری زبان نادیده انگاشته دانش مقولات ذهنی واژگانی را مجزا ...

آموزه‌های اخلاقی و تعلیمی یکی از گسترده‌ترین مفاهیم و مقاصد شعر فارسی است و شاعران برای تأیید، تثبیت و پروراندن این آموزه‌ها از پشتوانه‌های مختلفی بهره برده‌اند. هدف این مقاله بررسی کارکردهای تعلیمی باورهای اسطوره‌ای در مثنوی معنوی است که در دو حوزه باورها و موجودات اسطوره‌ای، چگونگی بهره‌گیری مولوی از آن‌ها و ویژگی‌ها و نحوه کاربردشان در راستای ادبیات تعلیمی بررسی شده است. در مثنوی مولوی، عرصه...

نظر به امکان ارسال پیامک‌های متنوعِ وابسته به ادبیات به‌وسیلۀ تلفن همراه و به جهت وجود طیف گستردۀ آثار ادبی در انواع غنایی و تعلیمی، مقالۀ حاضر می‌کوشد با هدف بررسی چگونگی شکل‌گیری انواع مذکور در پیامک‌های ارسالی، با روش تحلیل محتوا، به این پرسش پاسخ گوید که کمّیت و کیفیت پیامک‌ها در انواع غنایی و تعلیمی چگونه است؟ جامعۀ آماری 16 هزار و 327 پیامک است که در آن، نوع غنایی به هفت زیرمقوله تقسیم ...