در مقالۀ حاضر سامانه ای هوشمند جهت ویرایش و خطایابی املایی متون فارسی معرفی شده است. هدف از طراحی و ایجاد این سامانه، ویرایش متون فارسی برای کاربردهای پردازش زبان طبیعی است. این سامانه بر مبنای یک رویکرد مهندسی قابل توسعه، از سه زیرسامانه تشکیل شده است: ویرایش گر متن فارسی معیار، خطایاب املایی خودکار زبان فارسی و ستاک یاب واژگان زبان فارسی. این سه بخش با یکدیگر در تعاملند؛ بدین شکل که ابتدا ستا...

زبان، تجلیگاه فرهنگ و اندیشه است. شکلی از زبان که توسط اهل یک فن یا تخصصی بهکار میرود، زبان تخصصی است. زبان فارسی تخصصی در حال حاضر بریده از زبان مردم، و متأثر از زبانهای بیگانه است. فرهنگ ها و واژهنامه های تخصصی نیز منفعل از واژهنامه هایبیگانه تهیه می شود و بسیاری از آنان فاقد معادل های در خور زبان فاخر فارسی اند و از این روگویشوران و دانشوران ایرانی را در بیان اندیشه ناتوان جلوه می دهند. از س...

زبان همچون دیگر پدیده های اجتماعی و طبیعی پیوسته در تغییر و دگرگونی است؛ این تغییر در ابعاد مختلف زبان صورت می گیرد؛ یکی از مباحث زبانی در حوزه تحوّل های واژگان و واک هاست؛ گاهی در معنا و گاهی در تغییر مقوله ها و زمانی نیز در ابدال و قلب و تخفیف و دیگر گونه های آن؛ این مقاله می کوشد فقط مبحث کاهش تک واژهای اشتقاقی و صرفی در واژگان زبان فارسی را بررسی نماید و سهم تخفیف این تک واژها در میان تخفیف ...

    آموزش واژگان هم­آوا- هم­نویسه از طریق داستان     محمدرضا پهلوان­نژاد [1]   زهرا سادات حسینی [2]     تاریخ دریافت: 28/4/90   تاریخ تصویب: 18/6/91     چکیده   یادگیری زبان عموماً با چهار مهارت زبانی در ارتباط است: شنیدن، صحبت کردن، خواندن و نوشتن. هر یک از این چهار مهارت نقش بسزا و ویژه­ای در امر یادگیری دارد. اما پرورش این مهارت نیازمند عواملی چند ازجمله مطالب آموزشی مناسب، معلم آگاه به اصول ...

آموزش واژگان هم­آوا- هم­نویسه از طریق داستان     محمدرضا پهلوان­نژاد [1]   زهرا سادات حسینی [2]     تاریخ دریافت: 28/4/90   تاریخ تصویب: 18/6/91     چکیده   یادگیری زبان عموماً با چهار مهارت زبانی در ارتباط است: شنیدن، صحبت کردن، خواندن و نوشتن. هر یک از این چهار مهارت نقش بسزا و ویژه­ای در امر یادگیری دارد. اما پرورش این مهارت نیازمند عواملی چند ازجمله مطالب آموزشی مناسب، معلم آگاه به اصول آموز...

مصدر یکی از عناصر تشکیل دهندهء واژگان زبان و شکل بنیادین فعل در زبان های مختلف است. از آن جاکه این فریم کلمه در ساختارهای نحوی، در گفتار و نوشتار، دیده می شود، لذا پرداختن به آن از جنبه های ساختار واژگانی، ویژگی های دستوری، و خصوصیات نحوی جالب تو جه می نماید. این تحقیق به بررسی ویژگی های دستوری- نحوی مصدر زبان روسی و مقایسهء آن با زبان فارسی و یافتن وجوه تشابه و تفاوت آنها پرداخته است. بررسی ها...

این تحقیق در راستای توجه به فرهنگ و ادب محلّی در شهر یاسوج و با هدف بررسی چگونگی کاربرد و استفاده از واژگان اصیل و قدیمی زبان لُری به منظور حفظ منابع ادبی و گفتمانی انجام شده است. میزان کاربرد واژگان قدیمی و اصیل لُری در منطقة بویراحمد و در شهر یاسوج  بر اساس دو متغیّر سنّ و جنسیت نشان داد که هرچه سنّ افراد کمتر شود، کاربرد واژگان مذکور در گفتار آنان کمتر می شود و به غیر از گروه زنانِ  بیش از پنجاه سا...

چکیده یکی از مشکلاتی که مترجم طی فرایند ترجمه با آن مواجه می‌شود، ترجمه واژگان فرهنگی و انتقال تأثیر مطلوب این واژگان به زبان مقصد است. این مسئله در متون دینی از جمله قرآن که واژگان فرهنگی بخش قابل توجهی از آیات قرآن را شامل می‌شود، نمود بیشتری پیدا می‌کند. در این پژوهش کیفیت ترجمه آربری و یوسف‌علی از جنبه معادل‌گزینی واژگان فرهنگی و میزان انتقال مفاهیم به زبان انگلیسی ارزیابی شده است. ازاین‌...

یکی از صناعات ادبی در زبان هنری فارسی که بیشتر مربوط به شعر می‌شود ایهام (توریه) است. ایهام به جهت داشتن دو معنی دور و نزدیک و اراده شدن معنی دور و گاه هر دو معنی دور و نزدیک از طرف گوینده در خواننده گمان‌افکنی می‌کند و او را وامی‌دارد که درنگ بیشتری بر واژگان داشته باشد. ایهام به گونه‌های متفاوت تقسیم می‌شود. یکی از انواع ایهامات، ایهام ترادف است. ایهام ترادف شگرد هنری زبان حافظ در غزل‌هایش می...

مقالۀ حاضر کوششی است برای توصیف گفتار کودکان شش‏ساله، فارسی‏زبان و تهرانی در‏قالب نظریۀ نقش‏گرای نظام‏‏مند هلیدی و متیسن (2004) که از‏منظر فرانقش متنی این نظریه انجام شده است. ضرورت و اهمیت چنین پژوهشی از آن جهت است که با‏وجود اهمیت مطالعۀ گونه گفتاری در بررسی‏های زبانی، پژوهش‏های توصیفی دربارۀ زبان فارسی و به‏ویژه گونه گفتاری این زبان و در‏حوزۀ گفتار کودکان، بسیار اندک اند. داده‏‏ ‏های مطالعه‏...