در این مقاله به بعضی از اصطلاحات کاربردشناسی که خاص زبان انگلیسی محاوره ای هستند، معادل های آن ها در زبان- های دیگر و استفاده ی آن ها در زبان دوم اشاره شده است. در این مقاله خواهیم دید که این اصطلاحات یا به عبارت دیگر بسط دهنده های زبانی (مانند چیزی) با بیان گرهای کلامی تفاوت دارند. این تفاوت در شکل، عملکرد و تقسیم این بسط-دهنده ها در انواع انگلیسی ها و زبان های دیگر نیز مشهود است. در بافت زبان...

کتاب ذخیره خوارزمشاهی از امهات و مطلوبترین و مشروحترین کتب طبی پارسی است که جرجانی پس از قریب پنج قرن که بیشتر مولفات طبی به تازی بوده به پارسی تالیف کرده است و بهترین و مهمترین کتاب پزشکی پارسی است که از ابتدای خط فارسی کنونی تا عصر حاضر نگاشته شده است و شامل همه بخش های علم طب قدیم است. در این پژوهش تحلیل محتوایی و واژگانی نسخه خطی ذخیره خوارزمشاهی (5کتاب اول) تالیف سید اسماعیل جرجانی برای ت...

زبان نوشته های صادق هدایت، زبانی است ساده، گیرا، دلنشین و عاری از هرگونه تصنع و مغلق گویی. اما توجه فراوان او به امثال و اصطلاحات عامیانه و نیز گستردگی حوزه مطالعه وی، موجب شده است تا آثارش گنجینه ای باشد از لغات، تعبیرات، امثال و کنایات زنده فارسی. با گذر زمان و بروز برخی تحولات فکری، اجتماعی و سیاسی در کشورمان، برخی از این مطالب در حال فراموشی است و فهم بعضی دیگر، دشوار شده است؛ به گونه ای ک...

در حوزه زبان شناسی و نظریه های ادبی، زبان فارسی و عربی معاصر سخت متأثر از ترجمه است. با مقایسه کتاب ها و مقالات فارسی و عربی در حوزه نقد ادبی در می یابیم که مترجمان عرب زبان به رغم ترجمه های متعدد برای هر اصطلاح، عملکرد مقبول تری دارند. شاید از دلایل این موفقیت قابلیّت اشتقاقی زبان عربی باشد. اصطلاح «intertextuality» در زبان عربی به «التّناصّ»، «تداخل النّصوص»، «التفاعل النّصی» و معادل های دیگری ترج...

اصطلاحات خویشاوندی اصطلاحاتی هستند که مردم در خطاب یا در غیاب خویشاوندی در ضمن صحبت و در اشاره به آنها به کار می برند. واژه ها و اصطلاحات خویشاوندی علاوه بر اینکه شاخص مناسبی در مطالعات جامعه شناختی به حساب می آیند، به لحاظ ساختار واژگانی و معنایی نیز مورد توجه زبان شناسان می باشند. در این پژوهش اصطلاحات و واژگان خویشاوندی بیش از پنجاه گویش از سراسر ایران مورد بررسی قرار گرفته است. ابتدا ساختار...

در نیمه های قرن هفتم هجری، غلامان مملوک که از اقوام مختلف برخاسته بودند، درسرزمین مصر و شام حکومتی به نام ممالیک تشکیل دادند که به غلبه بر دو قدرت بزرگ معارض صلیبی و مغول، در جهان اسلام شهره اند. نخستین دولتی که توسط این گروه شکل گرفت، دولت ممالیک بحری نام داشت. این سلسله نیز مانند همه حکومتها نیازمند سازماندهی امور حکومت و مملکت، در قالب تشکیلات دیوانی بود و بر این اساس، شاهد پیدایش تشکیلات دی...

رساله هایسوانح العشاق احمد غزّالی و عبهرالعاشقین روزبهان بقلی شیرازی از جمله رساله هایی هستند که به لحاظ موضوع، شیوه بیان، چگونگی به کارگیری زبان، و محتوا مشترکات زیادی دارند. خوانش همزمان و مطالعه بینامتنی این دو رساله می تواند شناخت ما را از قابلیّت های این آثار دگرگون سازد و با ویژگی های مشترک یا منفرد آنها آشنا نماید. بعد از مطالعه بینامتنیِ این دو رساله طبق نظریه ژرار ژنت، معلوم شد که عبهرالع...

فرهنگ ایرانی، از دیرباز تاکنون، یکی از پربارترین فرهنگ های بشری به شمار آمده و همواره مورد توجّه شاعران قرار گرفته است. مهیار دیلمی، از شاعران ایرانی­تباری است که فرهنگ و تمدّن خویش را به ادبیّات عرب معرّفی نموده است. نوشتار حاضر، پژوهشی توصیفی - تحلیلی با هدف شناسایی زوایای گوناگون فرهنگ و تمدّن اصیل ایرانی در اشعار مهیار دیلمی است که به شیوه ای نظام مند به بررسی جشن ها، آداب و رسوم ایرانی، الفاظ و...

مادیان هزار دادستان یا مجموعه هزار داوری، متنی حقوقی است. این متن در اواخر دورۀ ساسانی یعنی اوایل قرن 7 میلادی گردآوری شده است. موضوعات و اصطلاحات بسیاری در این متن مطرح است که می‌تواند ما را در آشنایی با قوانین حقوقی دورۀ پیش از اسلام و همچنین اصطلاحات آن، یاری کند. از جمله مسائل حقوقی این متن، برده‌داری، قیمومت، ضمانت، شراکت، ازدواج، طلاق و ... است. اصطلاحات مطرح‌شده در این متن گاه بسیار تخصص...