هرچند گوته و حافظ شعـرایی هستند که دردوره های متفاوت و با فرهنگ های مختلف، یکی در غـرب و دیگری در شرق می زیسته اند، ولی به واسطۀ تشابهاتی در اوضاع زندگی خصوصی و اجتماعی روحیه ای چنان نزدیک به هم پیدا کردند که پس از گذشت سده ها، ازورای ترجمه ای نارسا و گاه غـلط، گوته به کمک نبوغ خود، باز به کنه کلام لسان الغیب، حافـظ، بهتر از همۀ هم عـصران خود وبهتراز بسیاری از هـم میهنان و هـمزبانان او پی برد و...

عهد و پیمان یکی از عناصر مذهبی و اجتماعی و اساس انضباط در جوامع ابتدایی است که مراعات آن سبب هم‌بستگی اقوام اولیه می‌شود و به عقیدۀ آنان پیمان‌شکنی گناهی نابخشودنی و برهم ‌زنندۀ نظم اخلاقی بوده است. «میترا» از ایزدان بزرگ اقوام هند و اروپایی است که هم‌راه با «ورونه» کار حفاظت از پیمان‌ها را بر عهده دارد. این ایزد وارد هر سرزمینی که می‌شود با خدایان آن سرزمین امتزاج می‌یابد و تقدس خود را حفظ می‌...

مدح یکی از مهم‌ترین درون‌مایه‌های شعری در ادبیات عربی است. فنّ پیامبرستایی که در ادب عربی به مدایح نبویة مشهور است، به خاطر مضامین والای اخلاقی ادبی که در مدح پیامبر مکرم اسلام (ص) دارد، از جایگاه والایی برخوردار است. این فنّ در دوره‌های مختلف شعر عربی وجود داشته امّا در دورۀ مملوکی توانست به اوج ادبی-هنری خود برسد. این مقاله با تکیه بر شیوۀ وصفی تحلیلی تلاش دارد با واکاوی اسباب شکل‌گیری و شاعران ...

مطالعه در ساختار روایت های عاشقانه در ادبیات فارسی نشان می دهد که در سازه های ساختار این نوع ادبی یک دستور زبان روایی متشکل از سه عنصر: عشق، معشوق و عاشق وجود دارد. بر همین اساس یکی از عناصر ابراز عشق در متون غنایی«تمسک به توصیف و تصویر» است. اما تعمق در متون غنایی ادب پارسی نشان می دهد که تصویر سازی و توصیف بسته به روایی یا غیر روایی بودن اثر و همچنین دیدگاه و نگرش شاعر متمایز است. مقایسۀ توصی...

موسیقی یکی از عناصر تحلیل ساختاری آثار ادبی است که نقش بسزایی در بیان و انتقال مفاهیم ایفا می‌کند و به سخن تعالی می‌بخشد. ادعیه و مناجات‌های ائمه(ع) بیانگر توحید و توجه انسان‌ها به ساحت مقدس ربوبی است که لحن زیبا و موسیقی دلنشین آن‌ها، از مهم‌ترین عوامل القاء و انتقال این مفاهیم در خوانندگان آن است. یکی از این آثار پرمایه، مناجات امام علی(ع) در مسجد کوفه است که لحن عارفانه و زبان شیوای آن با مض...

    پژوهش پیش رو، که به روش تحلیلی- توصیفی انجام شده است، به زن به مثابه ابژه، موضوع و عنصر مهم درون آثار هنری می­پردازد. تمرکز پژوهش حاضر بر چگونگی سیر تحول مفهوم زن در قلمروِ هنر عکاسی و به دنبال آن، موج عظیم جنبش پاپ­آرت در عصر تولید و مصرف­گرایی است؛ و به منظور نشان دادنِ تغییر معنای هویت زن در این دوره، از نظریه «شکست هاله» والتر بنیامین در بیان مفهوم بازتولیدپذیری در دوران پست­مدرن استفاده ...

دعا یکی از مقوله­های بسیار زیبا و جذّابی است که همواره در زندگی بشر دارای جایگاهی بس والا و مقدّس بوده است. دعا، معمولاً به پیوندی ماورائی اطلاق می شده که با کسب انرژی از عوامل ِعالم بالا و بازنمود آن در اوامرِ عالم ِسفلی، مطالبات و انتظاراتِ خاصّی را پاسخ می­داده است. این­که تأثیر دعا، حاصل ِفرآیند تلقیناتِ درونی است یا تمهیداتِ بیرونی، جای بحث و گفت­وگو دارد. باید گفت آن­چه در دل این پدیدۀ انسانی نهفته ...

 استاد در این گفتمان به مزایاى شخصیتى علامه و روش تفسیرى ایشان و کاستى‌هاى روش تفسیر قرآن به قرآن اشاره دارد.  از نظر استاد ویژگى‌ها و مزایاى المیزان از شخصیت نویسنده و سبک به کار رفته در آن ریشه مى‌گیرد. تبحر علامه در علوم عقلى و نقلى و توجه جدى ایشان به واژه‌شناسى، زمینه‌هاى تاریخى، مباحث اجتماعى، اخلاقى، اعتقادى، و...، تفکیک مباحث تفسیرى از مباحث موضوعى، طرح مباحث عقلى و بررسى مسایل روایى، ...

فقر وغنا در ادبیات ایران و به خصوص در آثار عرفانی، سابقه‌ای کهن و جایگاهی والا دارد. «فقر» در لغت به معنای درویشی و نداری و «غنا»، نقطه مقابل آن و به معنی توانگری، بی‌نیازی و دولتمندی است.از دیدگاه هجویری و خواجه عبدالله انصاری، غنا در معنی توانگری و دولتمندی حقیقی، خاصّ حق است و غنای خاصّ خلق، غنای دل، در معنای توانگری قلب است. توانگری قلب مقامی است که بنده در آن، خود را از همة جهان و جهانیان بی...

عـلم نحـو، قـرائت، معـانی و تفسیر ازجمله علـوم ادبی پایه به شمار می­رود که برای شنـاخت زوایای گونـاگون کلام خدا به دست دانشمنـدان مسلمان تـدوین شده و مجموعه­ای مشتمل بر سی رشتة علمی، موسوم به ادبیّات قرآنی شکل گرفته است. در رأس این علوم، علم اعراب قرآن قرار دارد که از اهمیّتی بسزا و جایگاهی والا برخوردار است و بسیاری از رجال علم و ادب به پـژوهش در این باب همّـت گمارده و آثـاری گرانقـدر و مانـدگار ...