چکیده اسامی مرکب بخش مهمی از دایرة واژگان سخن گویان هر زبان هستند و همواره در حوزه های مختلف زبان شناسی مورد مطالعه قرار گرفته اند. ساخت اسامی مرکب حاصل تعامل حوزه های نحو و صرف است و، در این میان، حوزة معناشناسی اسامی مرکب زبان فارسی کم تر مورد توجه قرار گرفته است. در این مقاله، با رویکردی معنایی ـ شناختی، انواع و چگونگی روابط معنایی اسامی مرکب برون مرکز را بررسی می کنیم. از منظر زبان شناسی ش...

تفکر اصلی عطار در الهی نامه در قالب پیرنگی منعکس شده است که در آن روح به عنوان پدر همراه با اطوارش به صورت شش پسر، در قالب بیست و دو مقاله و صد و هشتاد و دو حکایت، هفت شهر عشق را می پیماید و مراحل تکامل را پشت سر می گذارد. این پژوهش تلاش دارد تا الگوهای مورد نظر عطار را در شیوة ساختارمند اثر در ارتباط دقیق لفظ و معنا، با به دست دادن شواهدی از متن ذکر کند؛ قوانینی که در چهار سطح کلی به صورت یک ش...

قرآن کریم معجزه پاینده رسول اکرم صلی الله علیه و آله است و برجسته ترین وجه اعجاز آن، اعجار بیانی و فصاحت و بلاغت بی نظیر آن است . واژه گزینی قرآن بی بدیل و شگفت انگیز است و ظرافتهای آن عجیب . با این همه واژه های ترادف نمای قرآن تامل برانگیز است که بحثی به عنوان وجود یا عدم ترادف را در قرآن پدید آورده است ، مبحثی که از دیرباز بیان و بنان عالمان زبان عربی را به خود مشغول داشته، آرا مختلفی را در ا...

موضوع این رساله بررسی، آزمون و به کارگیریِ مبانی معناشناسی در حوزه فرهنگ نویسی برای تنظیم و تدوین محتوای یک گنج واژه در زبان فارسی است. هدف اصلی پژوهش، شناسایی نظام معنایی بخشی از واژگان زبان فارسی، از طریق بررسی و تجزیه و تحلیل یک حوزه معنایی، با توجه به نظریه های معناشناختی و با استفاده از داده های گردآوری شده، و سرانجام نمایش اطلاعات معنایی حاصل، به شکل یک گنج واژه مدل است. رساله، پژوهشی نام ...

چکیده: سینما بی شک یکی از مهمترین وسایل رسانه ای تصویری در هدایت قوه ادراک و آگاهی فرد از جهان و خویشتن خویش به شمار می آید. انسان شناسان نیز معتقدند که فرهنگ یک کشور همچنان که در ادبیات، هنر، موسیقی و نقاشی متبلور است در سینمای آن جامعه نیز جلوه گر می شود. بنابراین می توان آن را به عنوان مستندات فرهنگی جامعه مورد بررسی و تحلیل قرار داد. لذا در این تحقیق سعی شده بر اساس 4 فیلم سینمایی (سگ کشی،...

ابهام یکی از فرایندهای مهم و در عین حال کلیدی در شعر معاصر ایران، از جمله شعر شاملو است. شعر او به دلیل مبهم بودن، استعداد تأویل پذیری و معانی متعدد دارد. پژوهش حاضر کوششی است جهت بررسی و شناخت ابعاد ابهام های موجود در شعر شاملو. در این پژوهش این نکته را دریافتیم که ابهام در شعر شاملو دارای ابعاد زبانی، تصویری و معنایی است و بر همین اساس ابهام را در سه حوزه ی معنایی، زبانی و تصویری مورد بررسی ق...

در این پژوهش به بررسی بار معنایی در خصوص بیماران آلزایمری خفیف و متوسط فارسی زبان از دیدگاه عصب شناسی زبان خواهیم پرداخت. هدف اصلی از انجام این تحقیق بررسی اختلالات زبانی ناشی از این بیماری در حافظه معنایی بیماران می باشد. جامعه مورد بررسی شامل 40 فرد فارسی زبان مبتلا به بیماری آلزایمر بوده که از این تعداد 20 نفر را زنان و 20 نفر را مردان تشکیل می دهند. رده سنی همه بیماران بالای 60 سال بوده و م...

سیستم توصیه گر یک فناوری مبتنی بر شبکه است که به شکل فعالی کالا های مورد علاقه کاربران را بر اساس رفتارهای عینی آن ها، یا آن چه صراحتاً به عنوان اولویت خود بیان می کنند، ارائه می کند. یکی از مهم ترین چالش های پیش روی سیستم های توصیه گر، مشکل شروع سرد است. در این تحقیق مدلی ترکیبی ارائه شده است که به کمک تکنیک های معنایی این مشکل را بر طرف می کند.این روش با سایر روش ها مقایسه و برای اعتبارسنجی از...

چکیده اشتراک لفظی در کنار ترادف و اضداد، از جمله مباحث معناشناسی است که زبان‌شناسان پیشین بدان پرداخته­اند و تعریف­هایی نیز از آن ارائه داده­اند. زبان­شناسان معاصر بر این باورند که در بررسی اشتراک لفظی باید میان دو اصطلاح «چند معنایی» و «اشتراک لفظی» تفاوت گذاشت. در اشتراک لفظی، دو واژه­ قاموسی از روی تصادف، ساختار صرفی واحدی پیدا می­کنند و هر یک با حفظ معنای خود، هم­آوا و هم نویس می‌شوند و در...

در متن نهج البلاغه واژگانی وجود دارد که تنها یک­بار به کاررفته است، ازاین رو می­توان آن­ها را متفرد نامید، برخی از این واژگان در حوزه­ی معنایی خود مترادف دارند، ولی هیچ یک از این واژگان مترادف، نمی­تواند در محور همنشینی کلام، جایگزین واژه­ی متفرد شود؛ چرا که واژگان متفرد در عین اشتراکات معنایی گاه در بافت کلام بار معنایی و مفهومی منحصربه فردی هستند که سایر واژگانِ همان حوزه معنایی این ویژگی را ن...