از منظر قرآن عبادت و نیل به رحمت، اغراض اصلی خداوند از خلقت انسان است؛ اما مسیر طغیان و عذاب که اکثریت انسان‌ها طی می‌کنند، به‌ویژه مسئله خلود عذاب، موهم نقض غرض الهی است. این تحقیق نشان می‌دهد که رفع ابهام فوق، منوط به تحلیل درست مسئله عذاب و خلود است به این معنا که عذاب را بایستی واجد جنبه تربیتی دانست و خلود را به معنای مدت طویل نه جاودانه؛ چراکه معنای جاودانگی عذاب، مخالف قواعد عقلانی توحید...

هم در قرآن و هم در «عهدجدید» به کیفیت آفرینش عیسی (ع) اشاره شده ‌است و در هر دو، انعقاد نطفة عیسی مسیح از مریم و روح‌القدس ممکن شمرده می‌شود، اما شیوة وقوع این امر و آفرینش عیسی در این دو کتاب اندکی متفاوت است. در عهدجدید نهایی‌ترین توضیح، سایه افکندن قوّت حضرت اعلی، پس از آمدن روح‌القدس بر مریم است و به این ترتیب، خدا به‌عنوان پدر عیسی معرفی می‌شود. در انجیل یوحنا نیز عیسی کلمه، و البته کلمه خد...

حکیم ترمذی، عارف نامدار ماوراء النهر، از عارفانی است که دربارۀ انسان شناسی سخنان درخور توجهی دارد و مسئلۀ اصلی در این مقاله، چیستی انسان، ابعاد و ساحات وجودیِ او، و اهداف و مسیرش در زندگی از منظر اوست. روش پژوهش در این مقاله، نظام دهی داده بنیاد آموزه ها با رویکردی تحلیلی، در مسیر بازخوانی اندیشۀ این حکیم است. بخش مهمی از منظومۀ فکری حکیم ترمذی دربارۀ انسان، به مطالعۀ خلقت و ابعاد سرشتی او بازمی...

این مقاله به مطالعه سواد رسانه‌ای انتقادی فعالان سایبر زن در ایران و هدفمندی آن‌ها پرداخته است. هدف اصلی دست‌یابی به سطح سواد رسانه‌ای انتقادی چه در بخش مصرف و چه در بخش تولید فعالان سایبر زن است؛ سواد رسانه‌ای این توانایی را به زنان می‌دهد تا بتوانند در مقابل عرضه‌شدگی رسانه‌ها هر آن‌چه که به او عرضه می‌شود را‌ مدیریت و کنترل کند و همچنین آن‌ها  را در استفاده از اینترنت به نفع خود و رساندن صدا...

روش کار به صورت کتابخانه ای و تحلیل و مقایسه ی موضوع آفرینش در کشف الأسرار و مرصادالعباد است. در هر دو اثر موضوع آفرینش و جنبه های گوناگون آن مطرح شده است. دیدگاه هردو عارف در بسیاری از جنبه ها عمدتاً یکسان است و اگر تفاوتی هم مشاهده می شود بسیار جزئی است. در نزد هر دو عارف، تحقّق آفرینش مطابق علم و اراده ی ازلی الهی و بر مبنای عشق خالق یکتا به ذات خویش، توصیف می شود و برای نظام آفرینش به دو بعد ...

دکارت در نوشته‌های کلامی خود، دو فرضیه‌ی گیج‌کنندۀ به ‌هم ‌پیوسته را به ‌پیش می‌برد: فرضیۀ1) خداوند آزادانه حقایق ازلی را می‌آفریند (یعنی آموزۀ خلقت)؛ فرضیۀ2) حقایق ازلی بالضروره صادق­اند. بنا به فرضیۀ نخست، خداوند آزادانه برمی‌گزیند که کدام قضایا ضروری باشد، کدام محتمل و کدام ممکن. اما آموزۀ خلقت دکارت قبول فرضیۀ دوم را دشوار می‌سازد، زیرا مستلزم آن است که خداوند می‌توانسته است ‌ــ با ایجاد مج...

تبیین رابطه علم و دین نزد بسیاری از اندیشمندان از اهمیت خاصی برخوردار است؛ گرچه بسیاری از نزاع‌ها فقط دامنگیر مسیحیت است، ولی پاره‌ای از دستاوردهای علمی باورهای مشترک سایر ادیان را نیز به چالش خوانده است. مانند مدعیات داروین درباره خلقت انسان که منشأ او را نه از خاک، بلکه از حیوان انسان‌نما می‌داند و تقریباً فرایند خلقت را کاملاً به شکلی دیگر تقسیر می‌نماید می‌تواند چالشی برای ادیان آسما...

چکیده: مسأله غایتمندی عالم از مهم ترین مباحثی است که در آثار ارسطو وابن سینا مطرح است. نگاه کلی به جهان بینی ارسطو نشان می دهد که وی علت غایی را در دو جهان فرازین و فرودین مطرح می سازد. از این رو ارسطو تفسیرهای غایی را نه تنها در موجودات زنده بلکه در مورد حرکات اشیاء بی جان لازم می داند. علت غایی در فلسفه ارسطو در پاسخ به پرسش چرایی مطرح است و نظریه منطقی یا معرفت شناختی است. براساس چنین تلقی ...

عدد در اندیشه اخوان الصّفا فاطمه دوست‌قرین* چکیده خلقت موجودات از دید اخوان الصفا، بر پایه نظام عدد استوار است؛ یعنی نظام خلقت موجودات عالم ماده از مصدر احدیّت در نظام اعداد رخ می‌نماید که پیوستگی، انسجام و سلسله مراتب ویژه‌ای دارد. انسجام و پیوستگی مراتب عالم روح نیز در این نظام عددی نمایان است. این مقاله صورتی را از منظومه فکری این گروه درباره «نظریه عدد»، استخراج و تفسیر می‌کند.   * دکتری ت...

از دیرباز پیشرفت تحصیلی مهم­ترین شاخص موفقیت فرد و نظام­های آموزشی محسوب شده است. از این رو، مطالعه پیش­بینی­کننده­های آن جزو مهم­ترین اولویت­های پژوهشی حوزه روانشناسی و تعلیم و تربیت به­شمار می­آید. بنایراین، هدف مطالعه حاضر تعیین نقش متغیرهای آخرت­نگری، امید، هدفمندی در زندگی و انگیزش تحصیلی در پیش­بینی عملکرد تحصیلی دانشجویان دوره کارشناسی بود. برای رسیدن به این مهم، 370 نفر از دانشجویان سال...