آنچه در این مقاله مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است، کیفیت و چگونگی دو سفرنامة جهان آخریت یا معراج نامة زرتشتی و یهودی است. ضمن بررسیارداویرافنامه و نیز رؤیای خنوخ، این دو اثر با هم مقایسه شده و نکات مشترک و افتراقات آن دو بیان شده است. شخصیت های اصلی ـ ویراف و خنوخ ـ در هر دو اثر از بزرگان قوم زمان خود هستند که قدم به این سفر روحانی می گذارند و از بهشت و دوزخ دیدار می کنند؛ با خالق جهان همپرسه...

توجّه به مسئلۀ زندگی پس از مرگ، از مواردی است که در قالب تمثیل روایی سفر به بهشت و جهنّم در آثار ادبی و هنری ملّت‎های گوناگون در طول تاریخ و با توجّه به عوامل فرهنگی، اجتماعی و مذهبی هر جامعه، خلق شده و آمال و آلام حیات انسان در دنیای دیگر را به نمایش گذاشته است. ارداویراف‎نامه (نظم و نثر) از ادبیات ایرانی و فیلم «چه رؤیاهایی که می‎آیند» محص...

اعتقاد به معاد و رستاخیز از بن مایه¬ های جهان بینی ایرانیان باستان است. زیرا بدون باور به غایتی برای جهان، آفرینش نخستین نیز کامل نگردیده وبه امری بی¬ هدف تبدیل می¬شود. در هر دو دین اسلام و زرتشت، هر انسانی باز¬تاب اعمال خود در این جهان را به صورت پاداش و جزا در جهان دیگر خواهد دید.گناه¬کاران به دوزخ می¬ روند و پرهیزکاران در بهشت جای می¬¬گیرند. بنابر اعتقادات زرتشتیان، دوزخ ابدی نیست و گناه¬کار...

از میان اموری که به رابطه خدا و انسان مربوط می شود سه مساله به طور مشترک در آثار امام خمینی و کی یر کگارد مورد توجه ویژه قرار گرفته است که یکی از آنها هبوط آدم است که منجر به ورود اولین انسان به جهان طبیعت شد امام خمینی معتقد است که این واقعه کلید باب برکات خدا و عامل بسط رحمت او بر جهان بشری است ولی کی یرکگارد با اشاره به نافرمانی آدم ع و خوردن از درخت ممنوعه هبوط را مجازات یک گناه می داند از ...

رضا قلی خان هدایت از نامداران جامع‌الاطراف عصر قاجار است که بیش از سی اثر از او به یادگار مانده است و در سه حوزه ادبیات، تاریخ و عرفان صاحب تألیفات ارزشمندی است. او در کنار پژوهش و سرایش، از رجال درباری نیز بود و در تربیت شاهزادگان قاجاری طرف اعتماد پادشاهان قاجار به شمار می‌رفت. هدایت با طبع روان و پختۀ شاعری خود به مرتبه «امیرالشعرایی» دربار نیز نائل آمد. حجم انبوهی از آثار منظوم از او به یاد...

قصیده عینیّه، منظومه علمی سرشار از عناصر شعری و ظرایف ذوقی در بیان احوال نفس است که نمودی برجسته از فلسفه باطنی ابن‏سینا به شمار می‏رود. وی با دستمایه‏ای از معرفت شهودی و اشراقی و حکمت ذوقی، به آفرینش این چکامۀ شگرف همّت گمارد تا مگر نفس را پس از هبوط، از وضع رقّت‏بار زمینی رهایی بخشد و به جایگاه بلند آسمانی‏اش بازگرداند، مشروط بر اینکه به زیور علم و عمل آراسته شده باشد. نویسنده در این مقاله می‏کو...

قصیده عینیّه، منظومه علمی سرشار از عناصر شعری و ظرایف ذوقی در بیان احوال نفس است که نمودی برجسته از فلسفه باطنی ابن‏سینا به شمار می‏رود. وی با دستمایه‏ای از معرفت شهودی و اشراقی و حکمت ذوقی، به آفرینش این چکامۀ شگرف همّت گمارد تا مگر نفس را پس از هبوط، از وضع رقّت‏بار زمینی رهایی بخشد و به جایگاه بلند آسمانی‏اش بازگرداند، مشروط بر اینکه به زیور علم و عمل آراسته شده باشد. نویسنده در این مقاله می‏کو...