دوگانگی دیدگاه ابن سینا در رد یا قبول اتحاد عاقل و معقول در آثار مختلف ابن سینا به چشم می خورد؛ و همین امر باعث اعتقاد برخی به وجود تعارض و ناسازگاری در آراء او شده است. چرا که از سویی، در کتاب شفاء و اشارات به مخالفت با آن می پردازد و از سوی دیگر، در کتاب مبدأ و معاد از نظریه اتحاد عاقل و معقول دفاع و آن را اثبات می کند. این که این تعارض ناشی از چیست و آیا حقیقتاً تعارضی وجود دارد یا خیر، مسئله...

مسأله سعادت از مسائل بنیادی اخلاق و فلسفه اخلاق از دیر زمان تاکنون است و مورد توجه اندیشمندان و مکاتب مختلف اخلاقی بوده است. فارابی آن را به دو قسم حقیقی و غیر حقیقی تقسیم می کند و در نگرش او سعادت حقیقی امری بسیط نیست، بلکه مفهوم مرکب است و غایة الغایات، خیر لذاته، خیر مطلق، خیر غایت تام است و لذت آن از نوع لذت معقول و دراز مدت است. اراده به معنای اختیار، قوه ناطقه نظری و فطرت مشترک شرط لازم س...

نوشتار حاضر با توجه به بحران ‌معنوی و خلأ وجودی انسان‌ معاصر عوامل زمینه‌ساز معنا در آرای ابوالحسین ‌نوری و ویکتور‌ فرانکل را بررسی می‌کند. این پژوهش با روش توصیفی ـ مقایسه­ای نگاشته شده است و نتایج حاصل از آن نشان‌ می‌دهد فرانکل با طرح نظریۀ ‌ارادۀ معطوف به معنا، بر نقش‌ محوری معنا در سلامت ‌روان تأکید می‌کند و از روان‌شناسی‌ تقلیل‌گرا فاصله ‌می‌گیرد. او انسان را موجودی ‌روحانی و نیازمند معنا ...

اهمیت نوع نگرش به انسان و ویژگی های اودر مطالعات علوم انسانی و اجتماعی تاحدی است که به عنوان مبنایی در کنار سایر مبانی چون هستی شناسی، معرفت شناسی و روش شناسی، ارکان نظریات آن حوزه را شکل داده است. هدف این پژوهش تبیین ابعاد و ویژگی های انسان مبتنی بر دیدگاه های علامه طباطبایی(ره) است. دراین تحقیق، غالب آثار فلسفی و تفسیری ایشان با روش تحلیل مضمون به عنوان روشی برای شناخت، تحلیل و گزارش الگوهای ...

هدف از این پژوهش بررسی رابطة بین شیوههای والدگری و تبلور وجودی با واسطهگری پایداری روانی بود. شرکتکنندگان 355 نفر از دانشجویان کارشناسیارشد دانشگاه شیراز بودند که بر اساس روش نمونهبرداری تصادفی خوشهای چندمرحلهای انتخاب شدند و پرسشنامههای شیوههای والدگری (بری، 1991 )، پایداریروانی (کلاف و دیگران، 2002 ) و مقیاس تبلور وجودی (داینر و دیگران، 2010 ) را در محل کلاسهای عادی خود تکمیل کردند. یافتهها ب...

چکیده در این نوشتار نگارنده می کوشد تا نگرش سارتر درباره ی دیگری را که در آثار فلسفی و ادبی گوناگونش مخصوصاً هستی ونیستی به آن پرداخته است، بررسی کند و جنبه های وجودی و اخلاقی آن را بکاود. براین اساس، در ابتدا انسان و وجود لنفسه و لغیره ی او نزد سارتر تشریح می شود و سپس مواجهه و رابطه ی انسان با دیگری با تکیه بر دو مفهوم کلیدی نگاه و شرم مورد بررسی قرار می گیرد. در ادامه شیء شدگی و جایگاه و ...

این مقاله با روش تحلیل عقلی در صدد معرفی پارادایم متخذ از حکمت اسلامی درباره فلسفه محیط زیست است. یافته‏های مقاله نشان می‏دهد علاوه بر حیوانات، نباتات نیز از درجات و مراتب تجرد برخوردارند. بر این اساس در فلسفه محیط زیست اسلامی علاوه بر ارزش ذاتی محیط زیست باید از ارزش قدسی و الهی آن سخن گفته، تعامل انسان با نبات و حیوان را از حد تعامل با ابژه مادی به تعامل با موجودی که متعلق نفخه الهی است، ملاح...

وجود انسان ترکیبی از نفس (وجودی غیرمادی) و بدن (وجودی مادی) است، بنابر دیدگاه ملاصدرا نفس اصیل است و حاکم بر بدن، مشخصه نفس انسان به عقل اوست، لذا هم قوام نفس به اوست و هم او عامل تمییز انسان از دیگر موجودات شده است. کارکرد عقل، شناخت و فهم است؛ انسان با داشتن عقل عملی، بدن را تدبیر و کنترل کرده تا زمینه مناسب برای ارتباط عقل نظری با عالم غیر مادی و ملکوت فراهم شود، حاصل این حرکت عقل، «حریت و آ...

فرگه با تشبیه گزاره‌های وجودی به گزاره‌های عددی به این نتیجه می‌رسد که وجود محمولی درجة دوم و صرفاً قابل حمل بر مفاهیم است، نه اشیاء. استدلال وی، با ابتنای بر ثبوت شیء لشیء بودن گزاره‌های وجودی، این است که اگر وجود بر اشخاص به‌منزلة یک محمول و ویژگی درجة اول حمل شود، گزاره‌های وجودی موجبه، همان‌گو و سالبة آن‌ها خودشکن خواهد شد. بر این اساس، وی گزاره‌هایی همچون «سقراط وجود دارد» را درست ـ ساخت نم...

در تاریخ فلسفه، کمتر استدلالی است که همچون برهان وجودی نظر متفکران را به خود جلب کرده باشد. گراهام اُپی، فیلسوف دین معاصر استرالیایی، خداناباوری است که با بررسی انواع برهان‌های وجودی، کوشیده است نقاط ضعف آنها را بنمایاند. در این پژوهش، در پیِ پاسخ به این پرسش‌‌ هستیم که اُپی چگونه برهان وجودی را صورت‌‌بندی کرده است و انتقادهای وی بر هر یک از این صورت بندی‌ها چیست؟ هدف این نوشتار آن است که با روشی ...