حضور هنرمندانی چون کمال الدین بهزاد (942-865هـ . ق)، در عرصه ی هنر نگارگری اواخر قرن نهم و اوایل قرن دهم، تحولاتی شگرف را در مکاتب هنری آن زمان ( هرات و در پی آن مکتب تبریز) موجب شد که هم آمیزی معماری با ادبیات فارسی ازدستاوردهای بارز آن بود. علی رغم استفاده ی مکرر بهزاد از بناهای معماری و به ویژه تزیینات وابسته به آن در آثار خود، نگاره های وی اغلب از دیدگاه زیبایی شناختی هنرهای تجسمی مورد برر...

هویت گرافیک هر کشور وابسته به عناصر فرهنگی، تاریخی و هنری آن است و خلأ بزرگِ آثارِ بسیاری از طراحان، عدم رجعت به پشتوانه تصویری بازمانده از ادوار گذشته محسوب می شود. این تصاویر همواره زینت بخش بسیاری از لوازم روزمره آدمی از کوچک ترین اشیا تا بزرگ ترین بناها بوده است؛ خوشبختانه بخشی از این آثار، از تلاطم امواج مخرب زمانه در امان مانده و تبدیل به میراث گذشتگان برای معاصرین گردیده است. یکی از منابع ...

نگارگری یکی از درخشان ترین هنرهای ایران محسوب می شود و دوره های متعددی را به خود دیده است؛ بنابراین نگاره ها به منزله ی اسنادی تصویری هستند که ویژگی های سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و هنری ادوار مختلف را نمایان می سازند . تیمور به رغم خرابی ها و ویرانی ها، درصدد تجدید حیات فرهنگی در ماورا النهر و شرق ایران برآمد و شاهزادگان هنرپرور تیموری نیز از حیات هنری و فرهنگی در ایران عمیقاً حمایت کردند، دوره ...

نگارگری ایرانی در حقیقت بازخوانی نقاشانه مفاهیم پیچیده و گسترده ، در لایه های فرهنگی اجتماعی ایران اسلامی است.این هنر در کنار بازنمایی متن ادبی خود،شرایط فرهنگی،اجتماعی زمانه و روح حاکم بر جامعه اسلامی ایران زمان خود را عیان می سازد و در لوای فضای مثالی- خیالیِ حاکم بر سنت تصویر خود، سعی در خلق فرم ناب و بی مانند ی دارد که هر بیننده ای را مسحور خود می سازد. نقاشی ایرانی در تقسیم بندی های کلی خو...

پژوهش حاضر درباره تأتیر نقوش تزئینی معماری در نگاره های ایرانی (دوره صفویه) است. به همین منظور از 15 بنای شاخص شهر اصفهان متعلق به دوره صفویه توسط محقق عکس برداری شد و تصاویر نگاره ها نیز از کتب مختلف اسکن گردید. از آن جایی که در مورد منشأ نقوش تزئینی که همواره زینت بخش بناها و نگاره های ایرانی در دوره های مختلف بوده نمی توان نظر قطعی داد و گفت که کدام یک متأثر از دیگری بوده است، لذا هدف این پژ...

یکی از داستان‌های مشهور شاهنامه رفتن رستم به مازندران برای رهایی کاووس و سپاهیانش است که با کشته‌شدن دیو سپید، رهایی کاووس از بند او و واگذاری مازندران به اولاد پایان می‌یابد. این داستان، که به «هفت‌خان رستم» نیز اشتهار دارد، نفوذ بسیاری در شماری از منظومه‌های پهلوانی، طومارهای نقالی و روایت‌های شفاهی/مردمی شاهنامه داشته است. اثرپذیری این دسته آثار از روایت نبرد رستم با دیوان مازندران به دوگونه...

نمادگرایی در تفکرات و رؤیاهای نژادهای مختلف بشری وجود دارد و انسان را به گسترة تفکر بدون گفتار رهنمون می‌کند. شاهنامه از دیرباز مورد توجه مردم ایران‌زمین بوده‌است که با توجه به بافت داستانی این اثر، ارتباط نزدیکی با آن برقرار می‌کردند. در دورة صفویه، نقالان در قهوه‌خانه‌ها، داستان‌های شاهنامه را با پرده‌خوانی و آرایش صحنه‌ها برای سرگرمی شرح می‌دادند. این پژوهش به بررسی و رمزگشایی نمادها در نگار...

موضوع این پژوهش «نشانه شناسی نگاره های نجوم(قرن های 8 و 9هـ .ق)» می باشد که در آن به مفاهیم و نظریات اصلی در علم نشانه شناسی، از جمله نظریه های «فردینان دوسوسور» و «چارلز سندرس پیرس» و دیدگاه نشانه شناسان متأخر اشاره شده است. در این پژوهش، به مفاهیم کلیدی نشانه شناسی همچون رابطه ی بین دال و مدلول و انواع نشانه های نمادین، شمایلی، نمایه ای و همینطور انواع دلالت های ضمنی و صریح و محورهای هم نشینی...

داستان رستم و سهراب که در زمرة داستان های پهلوانی و تراژیک شاهنامه است به نوعی تجلیگاه اندیشه و کردار رستم است و رستم در این داستان به خود مجال بروز نفس را نمی دهد، او مظهر مردی و کرامت انسانی است و فضاهایی که شاعر برای محقق شدن رویدادهای خود برگزیده است مملو از صوفیانگی است. در این داستان اسطوره و پهلوانی، با عرفان به سختی با یکدیگر درآمیخته اند؛ و رستم با سختی هایی که در جریان کشتن نفس و مجاه...