حماسه عظیم امام حسین (ع) در ادبیّات عربی و فارسی، بازتابی بس گسترده دارد. این حماسه به دلیل ماهیت عزّت­مدار و ظلم­ستیز خود، به عنوان الگویی ممتاز در برابر ادیبان و سخنوران قرار گرفت. بسیاری از آن­ها با الگوگیری از این حماسه، نوای پایداری، آزادی و بیداری را در جامعه نواختند. می توان این سروده­ها را در گستره ادبیّات تطبیقی، بررسی و تحلیل کرد تا ضمن نقد، نشانه­های پیوند و اختلاف آن­ها روشن گردد.     ...

در نمایشنامهﻫﺎی اکبر رادی، مفاهیم مربوط به بحث روشنفکری از جایگاه ویژهﺍی برخوردار است. در بیشتر آثار نمایشی او، ﻣﻰتوانیم چهرهﻫﺎی روشنفکر و دیدگاهﻫﺎی مربوط به روشنفکری را مشاهده کنیم. او در نمایشنامۀ ملودی شهر بارانی (۱۳۷۶) به آسیب­شناسی مفهوم روشنفکری در دهۀ ۱۳۲۰ ﻣﻰپردازد و در تلاش است دلایل سرگردانی روشنفکران این دهه را برای مخاطبان خود واکاوی نماید. با این همه، رادی تنها به بازتاب کژفهمی­های ...

چکیده نزار قبانی و فروغ فرّخزاد از شاعران برجسته و معاصر ادبیّات عربی و فارسی هستند که تحوّلات فکری و شرایط سیاسی - اجتماعی جامعه باعث شده تا از مکتب رمانتیسم، روی­گردان و به مکتب سمبلیسم اجتماعی نزدیک شوند. قبانی در شعر «بانتظار غودو» و فرّخزاد در شعر «کسی که مثل هیچ‌کس نیست» تحت تأثیر نمایشنامة معروف ساموئل بکت، نویسندۀ ایرلندی، به مفهوم منجی پرداخته­اند. در این جستار، بر آنیم تا با توجّه به اهمّیّ...

فراداستان تاریخ‌نگارانه از مباحث مهم و شایستة تأمل در پسامدرنیسم است. فراداستان، نتیجة گذار از ادبیات کلاسیک، رئالیسم و مدرن است؛ متنی پست‌مدرنیستی است که فاصله و تفاوت داستان و غیرداستان را در هم می‌شکند و گونه‌ای نو و متناسب با جهان‌بینی پسامدرن را خلق می‌کند. نه‌تنها تعریف جوهرة ذاتی پست‌مدرنیسم دشوار است، بلکه تشخیص خاستگاه تاریخی آن نیز مبهم است. نظریه‌پردازان بسیاری معتقدند که پست‌مدرنیسم...

ترجمة نمایشنامه همواره کاری دشوار قلمداد شده است. این واقعیت که نمایشنامه به منظور اجرای بر صحنه نگاشته می‏شود، موجب خواهد شد مترجم علاوه بر وفاداری و صحت ترجمة متن اصلی، نکات مهم دیگری را نیز در نظر داشته باشد. مهمترین این نکات، کنش دراماتیک است که اگر مترجم تنها درصدد ترجمة ادبی متن باشد، به کلی از میان می‏رود. در پژوهش حاضر دو ترجمة متفاوت از نمایشنامة غرب حقیقی نوشتة سم شپرد مورد بررسی قرار...

بما أنّ فی رثاءِالحسین(ع) تأثیراتٍ للتطوّر الروحی و الصّمود أمامَ الظالمینَ فَقُمتُ بهذه الدراسه فی شرحِ تخمیس السید حسین الطباطبائی(1221-1306ق) لمراثی جدّه بحرالعلوم (1155-1212ق)، عدد أبیات هذه الدراسه 150 بیتًا (60مخمّسًا) قائمه علی شرح المفردات باللغه االعربیه راکزه علی القواعد الصرفیه و ترجمتها إلی اللّغتَینِ العربیّه و الفارسیّه و قدطُرِحت أیضًا بعض المباحث النحویه و البلاغیه، مضمون هذه الأشعار رثاءُ الإمام حسین(...

تفسیر "الدرالمنثور فی التفسیر بالمأثور" سیوطی از جامع ترین تفاسیر اثری اهل تسنن در قرن دهم هجری قمری است. سیوطی در این تفسیر روایات فراوانی از رسول خدا (ص)، صحابه، تابعین و تابعین تابعین نقل کرده است، که در این میان شماری از روایات تفسیری، به امیرالمومنین (ع)، حسنین (ع)، امام سجاد (ع)و صادقین (ع)اسناد داده شده است. سیوطی تنها به نقل روایات اکتفا کرده و ذیل روایات، هیچ گونه نظری از خود، ارائه ن...

نویسنده ی کتاب جناب آقای احمد جاسم الحسین کتاب خود را به چند بخش تقسیم نموده است؛ نخست به مینیاتور نمایشنامه ی عرب می پردازد، در بخش بعد وارد حیات نمایشنامه ی سوریه شده و سیر نمایشنامه در این سرزمین را از زمان ابوخلیل قبانی تا زمان حاضر بررسی می نماید. نویسنده در بخش بعدی کتاب به موضوع ریشه یابی نمایشنامه ی عرب پرداخته و در پی این نکته است که آیا نمایشنامه ها در این زبان آثاری ترجمه شده از دیگر...

چکیده برخلاف اوایل قرن بیستم که غالب نظریات، ریشه­های نمایش را تنها در آیین­های اولیه می­جستند و برپایة همین استدلال سعی در تحلیل متون و اتفاقات صحنه­ای داشتند، امروزه پدیدة نمایش در توازی با دیگر ژانرهای اجرایی- از جمله بازی- و براساس ارتباطشان با هم مورد بازنگری قرار می­گیرد و نظریات مبتنی بر خاستگاه برای آن، کمابیش اعتبار اولیة خود را از دست داده­اند. آزمودن نمایش و متون نمایشی در سایة بازی،...

سبک را می‎توان شیوة بیان و ویژگی‎های زبانی هر متن دانست که موجب تمایز آن و صاحبش از دیگر متون و افراد می‎شود. با وجود اختلافات سبکی، گاه این ویژگی‎های زبانی فراتر از فرد و در تناسب با معنا، ساختار و مشخّصات زبانی واحدی را در آثار ادبی ایجاد می‎کند که چه‌بسا بتوان آن را در آثار یک ژانر ادبی از چند زبان نیز ملاحظه کرد؛ بنابراین فرضیه، پژوهش حاضر می‌کوشد تا بر مبنای روش توصیفی - تحلیلی و با مطالعة ...