در رساله حاضر سعی شد به تأثیر عرفان اسلامی بر گرافیک معاصر ایران پرداخته شود، چراکه مسأله ی عرفان در سال های اخیر و به خصوص بعد از انقلاب اسلامی بیشتر مطرح شد. از آن جایی که عرفان ما ریشه ی عمیقی در اسلام دارد، تلاش در جهت یافتن میزان تأثیرات عرفان اسلامی را در هنر معاصر و بالاخص گرافیک شد. به جهت زندگی در یک جامعه اسلامی و سعی در برقراری ارتباط میان زندگی و دینمان و ارتباط عمیق هنر اسلامی با ع...

صور خیال جان مایه ی آثار ادبی است. گویندگان و شاعران همواره اندیشه ها و درون مایه های گونا گون خود را به کمک عناصر خیال انگیز مانند: تشبیه، نماد، استعاره، تشخیص و... بیان کرده اند. شعرا در آفرینش تصاویر از تجربیات حسی و عقلی استفاده می کنند. تصاویری که در شعر خلق می شود، از بینش و وسعت فکر و دید ژرف شاعر سرچشمه می گیرد. صور خیال ملاک ارزیابی آفرینش های ادبی به شمار می آید. این مولّفه که مبیّن اس...

یکی از داستان های مشهور و رازناک شاهنامه، داستان ضحاک است. از این داستان تحلیل های مختلفی صورت گرفته است که بیشتر جنبة سیاسی و اجتماعی دارند. با توجه به رمزی بودن این داستان، در این مقاله کوشیده شده است از منظر عرفانی به نبرد فریدون و ضحاک (نیکی و بدی) که دو روی یک سکه اند، پرداخته شود. فریدون (ثری تنین = سه اژدها، تنین به معنی مار و اژدها و ثری به معنی عدد سه است) ـ مردی که سه پسر دارد ـ با ضح...

چکیده این رساله با هدف بررسی، تحلیل و تأویل نمادهای پرندگان در شعر پنج شاعر برجسته ی معاصر (نیما یوشیج، مهدی اخوان ثالث، احمد شاملو، سهراب سپهری و فروغ فرخزاد) نوشته شده است. نگارنده نخست به ذکر مقدماتی پیرامون مبحث نماد چون تعریف آن در لغت و اصطلاح، انواع نماد، پیوند نماد با دیگر صور خیال و شیوه ی فهم نماد پرداخته است. سپس، انگیزه ها و عواملی که منجر به شکل گیری نماد در شعر شاعران معاصر شده م...

بسیاری از مسائل بازشناخت نماد متضمن مسئله طبقه بندی نماد میباشد. بعبارت دیگر نماد داده شده را می بایست به یکی از چند طبقهء از قبل مشخص ، منسوب نمود . مسئلهء طبقه بندی در واقع بخش بخش کردن فضای ویژگیهاست بطوریکه هر ناحیه به یک طبقهء خاص اختصاص یابد. در فصول اول تا چهارم روشهای تعیین مرزهای نواحی یا به عبارت دیگر نحوه ساختمان طبقه بندی کننده ها شرح داده میشود. در فصول پنجم و ششم ابتدا روش طیف سنج...

در دوران معاصر و به دلیل دگرگونی های فراوان در آفرینش های هنری، تعداد اندکی از هنرمندان هستند که به بازتولید برخی از نمادهای خاص اهتمام دارند. از مهم ترین این هنرمندان، ژازه طباطبایی ـ نقاش و مجسمه ساز ـ است که به شیوه خاص خود برخی از نمادهای مهم و کهن ایرانی را بازمی آفریند؛ مانند شیروخورشید، اسب و مرغ ـ آدم ها و غیره . در این مقاله چگونگی بهره گیری ژازه از این نمادها بررسی می-شود؛ این نمادها ...

جامعة کرد بر اساس خاک به عنوان نماد قلمرو و خون نماد عشیره پدرتبار استقرار یافتهاست . ازاینرو شیوة زیست ایلی و روستایی عشیره ای در جامعة کرد، استیلا داشته است،بی شک تفوق این شیوة زیست سبب ناکامی توسعه ی شهر و شهرنشینی در جامعة کردگردیده است . مقالة حاضر بر آن است تا ضمن بررسی مفهوم شهر به صورت عام بهانکشاف مفهوم شهر و شهرنشینی در مناطق کردنشین به طور خاص دست یابد تا از اینطریق زمینه ها و علل و ...

بررسی و تحقیق در شعر عطار نشان می‌دهد که رمز و نماد در بیان مفاهیم، آموزه‌ها و افکار عرفانی بسیار مورد توجه او بوده است. ساختار برخی از آثار عطار از جمله الهی‌نامه و منطق‌الطیر نمادین است، اما گاهی نیز رمز و نماد در قالب الفاظ و کلمات پدیدار می‌شود که در این مورد تنها واژگان در معنای فرا واقعی خود به کار می‌روند. یکی از این واژگان، دریاست که در تقابل با واژگانی چون قطره، شبنم، موج، ماهی، گوهر و...

 خیال از عناصراساسی شکل گیری یک اثرهنری است. صورت‌های خیالی که هنرمندان برای بیان مقاصد واندیشه‌های خود به کار می‌گیرند عموماً ریشه درباورهای اساطیری وفرهنگی دارد. ازاین رو میان صورت‌های خیالی هنرهای مختلف، نوعی قرابت وخویشاوندی برقرار است و غالباً هنرهای مختلف در به کارگیری صورت‌های خیالی، تحت تاثیر یکدیگر هستند. ادبیات ونگارگری از دیرباز در خدمت یکدیگر بوده‌اند. در حاشیه‌ی نسخ خطی، برای بیان رو...

شاعران با کمک نماد، به بیان مفاهیم انتزاعی و ذهنی خود می‌پردازند. به‌طور معمول مفاهیمی که بیان آن‌‌ها دشوار و گاه غیرممکن است، در قالب نمادها، قابل بیان می‌‌گردند، از این رو، نماد مقوله‌‌ای ملموس و عینی است که می‌‌تواند مباحث ذهنی و غیرملموس را قابل درک کند. ظهیر فاریابی از زمره شاعرانی است که در شعر خود از نمادهای متعدد- که دارای خاستگاه‌های متنوع هستند- برای بیان مفاهیم ذهنی خود سود جسته است....