نقوش گچبری های دور? ساسانی را باید به عنوان مهمترین منبع الهام نقوش گچبری های اسلامی در نظر گرفت. این نقوش در دوره ساسانی با الهام از محیط طبیعی اطراف خود، ارتباطی نه صدرصد ولی نزدیک برقرار می کنند و به راحتی می توان، نمونه ها و گونه های آن ها را شناسایی کرد. این امر نشان می دهد، مباحث انتزاعی کمتر در این نقوش بکار رفته و هنرمند گرایش کمتری به این سمت نشان داده است. چرا که در اندیشه های اساطیری...

باجلان‌ها در دورۀ قاجار از سوی حکومت مرکزی مامور حراست از راه‌ها و مرزهای غربی بودند؛ این کارکرد در کنار گرایش ایل مزبور به ایران و در تابعیت ماندن حکومت مرکزی، برآیند بررسی اسناد و مکاتباتی است که مابین مجیدخان سالارالسلطان سرکردۀ ایل باجلان و حکومت و کاربدستان ایران در کشاکش جنگ جهانی اول رد و بدل شده است. این پژوهش در پی نشان دادن صدمات جنگ جهانی اول و نقش تغییر و تحولات مرزی بر زندگی سیاسی...

زیلو یکی از پرکاربرد ترین دستبافته ها در روزگاری نه چندان دور در کشور ما بوده که علی رغم پیشینه ی درخشان آن متأسفانه رفته رفته جایگاه اولیه ی خود را از دست داده است. این هنر در شهرستان میبد از جمله هنرهایی است که زبانزد خاص و عام می باشد و به دلیل اهمیّت اقتصادی قابل توجّه و قدمتی که داشته، یکی از عرصه های نمود ذوقی و هنری مردمان میبد بوده و نگاره هایی را شامل می شده که مبیّن فکر، اندیشه، شرایط فر...

در پاییز سال 1347 نگارنده برای اولین بار به همراهی گروه پژوهشی دشت لوت از منطقه ده بکری دیدن نمود وکلیات طبیعی و انسانی منطق را مورد مطالع قرار داد. در تابستان سا ل 1352 به اتفاق دانشجوی ممتاز خود اقای حسن مازاراتابکی که اهل بم بود برای دومین بار به منطقه رفت و این بار مسائل منطقه ای را بادیدی دقیقتر بررسی نمود. مطالبی که به نظر خوانندگان ارجمند می رسد حاصل این دو سفر پژوهشی است. ظهر روز 20/4/...

سنگ نگاره ها یا هنر صخره ای، یکی از کهن ترین آثار تاریخی و هنری به جای مانده از بشر هستند. این نقوش از جمله هنرهایی هستند که در نقاط مختلف ایران پراکنده اند و هر یک نشانی از دنیای باستان دارند. این پژوهش، به بررسی و مطالعه سنگ نگاره های آسو پرداخته است. سنگ نگاره های نویافته آسو در ناحیه ای کوهستانی به فاصله 300 متری در جنوب روستای آسو در شهرستان بیرجند، در استان خراسان جنوبی قرار دارد. روش برر...

سقاتالارها نمونه ای از معماری بومی و به مثابه شاخص هویت فرهنگ و تاریخ مازندران هستند. مازندران از معدود سرزمین هایی است که هم در جهان اساطیری شأن و نشان ویژه ای دارد و هم در جهان واقعیت از نام و اعتبار برخوردار است. این بناهای مذهبی یادمانی آیینی و تاریخی بوده اند که در دوره قاجار تصویرگری شده اند. مقاله با تمرکز بر جنبه های هنری و فرهنگی این نقوش در دو سقانفار « شیاده » و « کُردکُلا » و با تطبیق...

سفالینه های نیشابور و نقوش آنها می توانند حلقه ی رابطی میان دو دوره از شکوفاترین دوره‎های تاریخ هنر ایران -پیش و پس از اسلام- محسوب شوند. حمایتِ حاکمان سامانی از هنر و هنرمندان، از مواردی بود که رشد سفالگری در نیشابور طی قرون سوم و چهارم هجری قمری، را موجب شد. همه ی نقوش نیشابور؛ کتیبه‎ای، هندسی و جاندار از پیشینه ی ارزشمندی در تاریخ هنر ایران برخوردار هستند و از زیباترین جلوه‎های خلاقیّت انسان د...

دو ایل بهمئی و بختیاری از نظر جمعیت، دامنه­ی کوچ و جابجایی، شهرهای محل اسکان و مشارکت در اقتصاد ملی از گروه­های قومی عمده­ی مستقر در مناطق جنوب غربی ایران­اند. اگر چه اجرای سیاست­های اسکان اجباری و تخته قاپو ایلات در دوران پهلوی اول و تغییرات اجتماعی و تحولات تاریخی متأثر از گسترش مدرنیزاسیون، سبک و شیوه­ی زندگی این عشایر را دگرگون کرده است؛ با این وجود می­توان فرایندهای اساسی اسکان، تغییر نظام...

European tapestries and Persian kilims are the most useful types of flat and non-pile textiles in both regions bearing differences in terms of appearance such as: design, motif and color and texture and also in terms of specific functions which have been assigned to them. This study, therefore, has been conducted with the aim of identifying and comparing these valuable handmade textiles so that...

ادب محلّی منطقۀ بویراحمد، یکی از غنی‌ترین گنجینه‌های فرهنگ مردمی فرهنگ ایران است. ترانه­های پژوهش حاضر از لابه‌لای سروده­های محلّی مکتوب و شفاهی استخراج شده است. ترانه­ها و سروده­های بویراحمدی نشان حضور پررنگ زنان در در مراسم و اعیاد و اجرای بخش اعظم مراسم توسط ایشان بوده­است. زنان خود آفرینندۀ بخش اعظمی از ترانه‌های لری بویراحمدی بوده‌اند. زن در این ترانه‌ها، دارای چهره‌ای ارزشمند و صاحب منزلت ا...