در پژوهش حاضر ، به این سوال پاسخ داده می شود که سازوکارهای انتقاد سیاسی در حکومت اسلامی با تأکید بر دیدگاه امام خمینی و آیت الله خامنه ای چیست.در پاسخ،فرضیه ای مطرح شده که برگرفته از متون دینی ، دیدگاهها و بیانات امام خمینی و آیت الله خامنه ای می باشد و آن اینکه انتقاد سیاسی می تواند در قالب های مختلفی چون «امر به معروف و نهی از منکر»و نیز در قالب «نصیحت» و «مشورت» صورت پذیرد.طبیعتا با توجه به ...

یکی از رویکردهای مورد توجه در علوم اجتماعی، کارکردگرایی است که بر اساس آن پدیده های اجتماعی، به ویژه دین، مطالعه می شود. این رویکرد ریشه در اثبات گرایی دارد و مدعی است که هر پدیدة اجتماعی باید در پرتو نقش و وظیفة عینی ای که در یک نظام دارد بررسی شود، البته نقدهایی از سوی مخالفانش بر آن وارد شده است، هدف از این مقاله نقد مبانی و پیش فرض های این رویکرد در مطالعات دینی است، از این رو ضمن بیان خاست...

کتاب فلسفه امروزین علوم اجتماعی تألیف برایان فی با ترجمه خشایار دیهیمی و نیز ترجمه ایاز مرتضی مردیها، مدعی نگاه تازه به این بخش از دانش بشری است. مطالب کتاب، عالمانهو حاصل مطالعه ای دراز مدت و درنتیجه مصون از نقد لحظه ای. با این حال نکات زیرحاصل نگاه تأملی و انتقادی به ایده آن کتاب است. فی با تأکید فراوان و مداوم بر ضرورترفع تمایزات و دوگانه اندیشی ها، درواقع آن را به بهترین نحو باز تولید می کن...

این مقاله کوششی است برای نقد عام گرایی در مبانی معرفت شناختی علوم اجتماعی و کاربرد مفهوم عقلانیت در دوران مدرنیته، به گونه‏ای که این نقد به بازسازی این مبانی در فرآیند فهم استدلال و تولید دانش توسط نسل‏ها، جنسیت ها و ... کمک کند. کاربرد مفهوم عقلانیت به معنای پوزیتیویستی و عام گرایانه‏اش موجب نادیده انگاشتن خصلت‏های عقلانی و منحصر به فرد گروههای اجتماعی متفاوت بویژه زنان شده است و همین غفلت ام...

نظریه­ی مسئولیت اجتماعی شکل گیری خود را مرهون یک اقدام، کمیسیون آزادی مطبوعات آمریکا می­داند. این نظریه، مفهومی فراتر از قانون است و به نقشی مربوط می­شود که سازمان­ها در بهتر شدن جامعه انجام   می­دهند. رسانه­ها امروز تا حدی به تار و پود جامعه مبدل شده و تعاملات دیگر نهادها را هماهنگ می­کنند و بعنوان یک نهاد مسئولیت­پذیر و تا حدی مسئولیت­ساز در رشد اجتماعی مؤثر می­باشند. علاوه بر این رسانه­ها با...

زنان در عصر قاجار همچون دوره های پیشین در چارچوب نظام سنتی محصور بودند و تنها در جایگاه همسر و مادر نقش ایفا می کردند. نظام خانواده، هنجارهای اجتماعی و نظام حقوقی، جهان بسته ای را فراهم ساخته بود که در عمل، امکان بروز فردیت را به زنان نمی داد. زن در این مناسبات، مسیر تعیین شده ای را طی می کرد که به تحقق فردیت او نمی انجامید. خانواده، امور مذهبی و خیریه و در مواردی حضور اجتماعی زنان، همه مسیرهای...

در اوایل قرن بیستم، نقد اجتماعی مجالی برای جولان یافت. یکی از عرصه های نقد اجتماعی در ادبیات معاصر و به طور خاص در رمان تجلی یافته است؛ زیرا رمان به دلیل گستره وسیع و فضای باز خویش، بیش از هر نوع ادبی دیگر، تحت تأثیر شرایط و اوضاع جامعه قرار دارد و می تواند ساختار اجتماعی جامعه را در خود بازتاب دهد.. در ادبیات معاصر عربی و فارسی نیز به ویژه در رمان های نویسندگان برجسته، حقایق جامعه به خوبی ترسی...

به حافظ، خواجه گفته‌اند ازآن‌رو که گاه از شغل دیوانی و وظیفة سلطانی بی‌نصیب نبوده و ازسوی دیگر، بخشی از اشعار او بازتاب اوضاع روزگار خویش است. پس نباید حافظ را از اندیشه، اندرز یا فلسفة سیاسی بی‌بهره دانست هرچند از او چیزی در باب سیاست‌به‌میان نیامده است! بنابراین، جست‌وجوی محورهای اصلی فلسفة سیاسی حافظ، مسئله اساسی پژوهش است (سؤال). به نظر می‌رسد حافظ به سبب قریحة شاعرانه، ترس زمانه و اندیشة م...