مسئلۀ اصلی این پژوهش، مبانی، شرایط حجیت ظواهر قرآن و گسترۀ استناد به آن در نظریۀ اصولی شیخ مرتضی انصاری (ره) است. این تحقیق به روش تحلیلی - انتقادی نظریۀ شیخ را تقریر و ارزیابی می کند. ایشان ضمن پذیرش حجیت ظواهر قرآن در مبانی اصولی خود، از آن در استنباط احکام شرعی از گزاره های قرآنی و روایی و نقد فتاوای فقیهان به ویژه اخباریان بهره برده است. عرفی بودن معنای ظاهری، عدم مخالفت معنای ظاهری آیه با ...

تعارض علم و دین، یکی از موضوعات همچنان بحث برانگیز، در میان پژوهشگران عرصۀ دین است. مقصود از علم، علم تجربی و مقصود از دین، مجموعه معارفی است که پیامبر خدا با یافت حضوری به آن دست یافته است و ما با عقل یا نقل، در پی فهم آن هستیم. در نظریۀ آیت الله جوادی آملی، با اثبات الهی و دینی بودن (به معنای عام) تمام داده های تجربی (داده های یقینی یا اطمینان آور) و اثبات دینی بودن (به معنای خاص) داده های تج...

بیشتر شهرت عبدالقاهر جرجانی (د 471ق)، نظریه پرداز ادبی مشهور، به سبب نظریۀ نظم او ست؛ نظریه ای که وی در پرتو آن توانسته است از منظری متفاوت به اعجاز قرآن کریم بنگرد. بنا ست که در مطالعۀ پیش رو، با تقریر این دیدگاه، عوامل نظری و عملی مؤثر بر نفوذ و گسترش این نظریه را بکاویم و شواهد اقبال و توجه بدان را در آثار عالمان متأخرتر دنبال کنیم. چنان که خواهیم دید، آرای بلاغی عالمان و نظریه پردازانی بزرگ...

شرکتهای بازار بیمه زمانی می توانند در رقابت موفق تر عمل کنند که برای تعیین استراتژی مناسب برای افزایش سهم بیمه در کل فعالیتهای اقتصادی، علاوه بر درنظرگرفتن توانمندیهای داخلی، رفتارهای متقابل و استراتژیهای رقبا را نیز به دقت در نظر داشته باشند. یک رویکرد کارا برای تحلیل رفتار متقابل رقبا و تصمیم گیری بر مبنای آن، نظریۀ بازی است. در این پژوهش به کمک نظریۀ بازی به مدل سازی بازار صنعت بیمه با هدف ا...

چکیده نظریۀ وابستگی از جمله نظریاتی است که طی دو دهه تأثیری شگرف بر اندیشه های اجتماعی و سیاسی و نظریه های توسعه و نیز نگرش های جامعه شناختی در نیمۀ دوم قرن بیستم گذارده. نه فقط صاحب نظران بلکه اهل سیاست و مدیران نیز در بسیاری از کشورهای در حال توسعه تحت تأثیر نظریۀ وابستگی قرار گرفته بودند و ضمن آن که علت اصلی توسعه نیافتگی را به خارج از مرزهای کشورهای عقب مانده نسبت می دادند، راه رشد و پیشرفت...

وجود انواع شرور در جهان هستی همواره دستمایۀ ملحدین برای نقد عقلانیت خداباوری بوده است. در میان پاسخ­های مختلفی که از سوی خداباوران به مسألۀ شر داده شده است، نظریۀ عدل الاهی غایت­شناسانۀ سوئین­برن، فیلسوف دین معاصر انگلیسی، از اهمیت خاصی برخوردار است. وی در این نظریۀ عدل الاهی ادّعا دارد که نظریه­اش نه تنها می‌تواند به اِشکال شرّ اخلاقی پاسخ دهد، بلکه اِشکال شرّ طبیعی را نیز می‌تواند از میان بردارد. ...

از اوایل طرح نظریۀ انتخاب طبیعی در اواسط قرن نوزدهم، ازخودگذشتگی تکاملی مسئله­ای جدی برای آن بود. نظریۀ انتخاب گروه تا دهۀ 1960 حل مسئله شمرده می­شد. اما در آن زمان با انتقاداتی روبرو شد که دیگر قابل استناد نبود. از آن به بعد نظریاتی مطرح شده­اند تا از راههای انتخاب فرد و/یا ژن مسئله را حل کنند. انتخاب خویشاوند، ازخودگذشتگی متقابل، بازی تکاملی، ژن خودخواه و جبران غیر مستقیم، مهم­ترین این دسته ن...

موضوع مقالۀ حاضر بررسی و نقد نظریۀ اصلاح نژاد فرانسیس گالتُن است. گالتُن، پسر عموی چارلز داروین، با انجام مطالعات آماری بر روی افراد برجستۀ علمی، ادبی، ورزشی، و نظامی انگلستان در طول چندین نسل مدعی شد که هوش و قابلیت های طبیعی در انسان ها امری ارثی است. بر این اساس، وی نظریۀ اصلاح نژاد را مطرح ساخت که در جهت عکس نظریۀ داروین و بر مبنای انتخاب مصنوعی بود. هدف گالتُن از طرح نظریۀ اصلاح نژاد بهبود و ...

امروزه در پرتو مطالعات میان­رشته­ای می­توان به درک و خوانش متفاوتی از متون ادبی دست یافت و از آنها لذتی دوچندان برد. مقالۀ حاضر با بهره­گیری از چنین رویکردی، با استفاده از نظریۀ جُرم­شناسانۀ «پنجرۀ شکسته»، برخی حکایت­ها و ضرب­المثل­های ادبیات فارسی را بازخوانی کرده است. این نظریه می­گوید: اگر جلوی ناهنجاری­ها و جرم­های کوچک گرفته نشود، جرم­های بزرگ به وقوع خواهد پیوست. در مقدمه نحوۀ شکل­گیری این...

ارتباط ذهنها با هم فقط به صورت غیرمستقیم عملی می شود. هر اندیشه ای باید ابتدا از طریق معانی و آنگاه از طریق نشانه ها راهی برای بیان خود بگشاید. مهم ترین و پرکاربردترین این نشانه ها، زبان و کلمات آن است. اندیشه هم خود به وسیلۀ انگیزه ها یعنی تمایلات و نیازها و رغبتها و هیجانهایی برانگیخته می شود که همواره درک صحیح آن از مسائل پیچیده و گاه غامض برای انسان بوده است؛ خاصه آن گاه که فقط با متنی نوشت...