قرآن کریم به عنوان یک متن ادبی، در شیوه بیان، تمام اسلوب های زبان ادبی را به کار گرفته که یکی از این ابزارهای بیانی قرآن، تصویرسازی هنری با استفاده از تشبیه، مجاز و استعاره است مقاله حاضر به مهمترین مشخّصه ها و ویژگی های تصویرپردازی در این کتاب هدایتگر می پردازد. مراد از تصویر هنری و بیانی، تابلوهای هنری و زیبایی است که قرآن با بهره گیری از خیال و کاربردهای مجازی الفاظ، ترسیم می-کند. بخشی از این...

در آثار کلاسیک مربوط به زبان، استعاره به عنوان ابزار زیبایی آفرینی تنها محدود به ادبیات و بویژه شعر بود. ظهور زبان شناسی شناختی و بویژه نظریه ی استعاره ی مفهومی جورج لیکاف دریچه ی نوینی به روی مطالعه ی استعاره گشود. امروزه بررسی استعاره در حوزه های مختلف زبان توجه بسیاری را به خود جلب کرده است و بی تردید احساس یکی از مهم ترین این حوزه هاست. احساس پدیده ای انتزاعی است که به واسطه ی نگاشتی استعار...

جامعه مفهومی انتزاعی است و غالباً از طریق چیزی ملموس و عینی درک می‌شود. در این باره، یکی از حوزه‌های عینی که در شکل‌گیری استعاره از آن کمک گرفته می‌شود، اندام‌های بدن است.  هدف این مقاله تبیین استعاره‌ها در بینش جامعه‌شناختی دورکیم بر اساس نظریه معاصر استعاره‌ی لیکاف است. روش پژوهش به‌صورت توصیفی- تحلیلی و  جمع‌آوری اطلاعات کتابخانه‌ای است. از یک‌سو استعاره‌ها در تکوین نظریه جامعه-شناختی دورکیم ...

زبان شناسی شناختی رویکردی است که به زبان به عنوان وسیله ای برای کشف ساختار نظام شناختی انسان می نگرد. زبان شناسان شناختی معتقدند که استعاره پدیده ای است شناختی و آنچه در زبان ظاهر می شود، تنها نمود این پدیده شناختی است. هدف اصلی این پژوهش، نشان دادن نقش انسان شناختی و روان شناختی «استعاره های مفهومی» مربوط به خودرو، کامپیوتر، تلفن و موبایل در زبان محاوره فارسی است؛ بدین منظور با در کنار هم قرار...

در باب استعاره و صورت های گوناگون آن، در کتب بلاغت بحث ها و نکته ها آورده اند و از دیدگاههای مختلف استعاره را تقسیم بندی کرده اند. یکی از بحث انگیزترین مباحث، موضوع استعاره تمثیلیه است که گاهی با عنوان های استعاره مرکب و مجاز مرکّب بالکنایه نیز تعریف شده است. در بسیاری از این کتاب ها، این سه موضوع تحت عنوان یک تعریف آمده و شواهد مشترکی برای آن ذکر کرده اند؛ امّا با غور در این کتاب ها و با دقّت نظر...

استعاره از مهمترین ابزار انتقال زبان از کاربرد حقیقی به کاربرد مجازی و ادبی آن است و بیش از عناصر دیگر شعر در نوآوری و ایجاد سبک شخصی نقش دارد. خاقانی از نظر آفرینش استعارات بدیع و تازه در شمار خلّاق ترین شعرای فارسی گوی قرار دارد. وی که از همه خلاقیت هنری و دانسته های خود در جهت ایجاد شیوه ای تازه و دیریاب ساختن شعر استفاده کرده، از استعاره های تازه و دیریاب در این راستا بهره زیادی برده است. بر...

پدیده استعاره و ویژگی های فرهنگی آن یکی از مشکلات اساسی فراروی نظریات ترجمه است. ترجمه پذیری استعاره همیشه نسبتی معکوس با فرهنگ داشته است. هدف این پژوهش بررسی رابطه استعاره و الگوهای فرهنگی در فرایند ترجمه استعاره است. در این راستا سه رباعی خیام را انتخاب کردیم و ترجمه­های انگلیسی و کردی آن ها را بررسی کردیم. نتایج پژوهش نشان می­دهد که مترجمان بیشتر در ترجمه استعاره­های وابسته به الگوهای فرهنگی...

نظریه استعاره های مفهومی درطول دو دهه اخیر توجه فزاینده محققان را به خود جلب کرده است. این نظره مبتنی بر این انگاره است که استعاره ها تنها ارایه های ادبی نیستند بلکه نقش بنیادینی در ادراک ما و چگونگی دیدگاه ما نسبت به جهان اطراف دارند (لیکاف 2003). به منظور دسترسی به الگوهای فکری زیربنایی که توسط انها اجتماعات کلامی جهان را استنباط میکنند استعاره ها و عوامل موثر بر ساخت انها از جنبه های گوناگون...

استعاره تبعیّه برای نخستین بار در اواخر سده دوم یا اوایل سده سوم ه.ق به حوزه علم بلاغت راه یافت. صاحب نظران علم بلاغت استعاره را به اعتبار لفظ مستعار(به عاریت گرفته شده)، به «اصلیّه» و «تبعیّه» تقسیم کرده اند. در زبان فارسی، استعاره در اسم را استعاره اصلیّه و استعاره در فعل و صفت را استعاره تبعیّه می نامند. برخلاف اسناد مجازی ـ که فعل را به فاعل غیر حقیقی نسبت می دهیم ـ در استعاره تبعیّه، فاعل را حقی...