دولت در جامعه اسلامی، همانند دیگر جوامع بشری، نه تنها بیانگر وجود مجموعه ‏ای از نهادهاست، بلکه حاکی از وجود نگرش‏ها و شیوه‏ های خاصی از اعمال و رفتار است که مدنیت اسلامی خوانده می‏ شود؛ اما فهم کامل شکل و ساخت دولت عمدتا نیازمند درک نظریه ‏های کلانی است که هدف آنها تعریف، توصیف و توضیح واقعیت دولت است. هر یک از آنها طرحی هستند که ماهیت دولت را در جهان اسلام معنا می ‏کنند و احتمالاً نیز طریقی برا...

واقع‏گرایی و نوواقع‏گرایی به عنوان رهیافت مسلط بر مطالعات روابط بین‏الملل و سیاست خارجی با تأکید بر دولت‏گرایی و غلبه دادن عنصر ساختار به جای بازیگران در نظام بین‏الملل نقشی برای تأثیرگذاری قومیت و گروه های قومی بر سیاست خارجی دولت ها قائل نمی‏شود. در حالی که با پایان جنگ سرد شاهد گسترش تأثیرگذاری متغیر گروه های قومی بر ترتیبات امنیتی سیستم‏های تابع و نظم‏های منطقه‏ای به ویژه در خاورمیانه هستیم...

روش مقایسه‏ای جایگاهی مهم در اغلب رشته‏های علوم اجتماعی دارد و کاربرد این روش در مطالعات سیاسی نیز نقش مؤثری در درک و تبیین صحیح‏تر مسائل سیاسی داشته است. با وجود این، نظریه‏های رایج در سیاست مقایسه‏ای، به دلیل تقلیل‏گرایی یا کل‏گرایی، نتوانسته‏اند دقت و فراگیری را در کنار یکدیگر داشته باشند. نظریه‏های رایج در ادبیات سیاست مقایسه‏ای، در هر دو پارادایم اثبات‏گرایی و تاریخ‏گرایی، که شامل پنج محور...

ایده‏پردازی و سیاست‏گذاری در خصوص منبع و شیوه برقراری امنیت و تأمین آن، از جمله عناصر هر نظریه امنیتی و یا راهبرد امنیت ملی است و راهبرد امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران نیز از این قاعده مستثنی نیست.مقاله حاضر در این چارچوب، به درک منابع و شیوه‏های تأمین امنیت در اندیشه امام خمینی(ره) به عنوان رهبر انقلاب و جمهوری اسلامی ایران می‏پردازد و سعی در تبیین رویکرد ایشان در این حوزه دارد. بر این اساس، نو...

نظریه استیلایی قدرت در ایران پس از اسلام، در دوره‌هایی که مذهب تسنن رواج داشته و کارآمدی و مصلحت‌نگری را جزء اصلی اندیشه‌های سیاسی خویش قرار داده، نمود بیشتری داشته است. بدین ترتیب، در دوره‌ی استیلای ترکان غزنوی و سلجوقی که بر مذهب‌تسنن بوده‌اند، تئوری استیلایی بازتاب وسیعتری یافت. از دیگر سوی، آنچه مطمح‌نظر ماکیاولی، متفکر بزرگ سیاسی سده‌های پانزدهم و شانزدهم ایتالیا بوده است، این مهم بود که چ...

چهار کشور جمهوری اسلامی ایران، عراق، سوریه و لبنان در منطقه غرب آسیا دارای دغدغه های امنیتی مشترکی هستند. برخی از این نگرانی ها معطوف به تمهیدات لازم جهت بازدارندگی در مقابل تهدیدات مشترک در این منطقه می باشد. جمهوری اسلامی ایران منطقه غرب آسیا را منطقه امنیتی خود می داند و نمی تواند نسبت به تنش های سیاسی، قومی، نژادی، مذهبی و تحولات سیاسی آن بی تفاوت باشد. لذا اتحاد ژئوپولیتیک ایران، عراق، سور...

ابرپروژه راه ابریشم جدید برای اولین بار در سال 2013 توسط شی جنیگ پین رهبر جمهوری چین طی سخنرانی در دانشگاه نظربایف قزاقستان مطرح شد. کمربند اقتصادی جاده ابریشم جدید صرفا یک جاده نیست، طرحی اقتصادی، سیاسی، امنیتی و ژئوپولیتیکی با فرآیندی باز و چندقطبی است که تقریبا تمامی کشورهای موجود در مسیر را در بر می‏گیرد. قرار است تحقق این طرح عاملی برای رشد و شکوفایی کشورهای فعال در پروژه شود. با این حال ت...

با توجه به این واقعیت که همه علوم و معارف بشری همواره برداشتی کلی از مفهوم امنیت دارند، موضوع این مقاله بحث درباره مفهوم امنیت در حوزه مدیریت فرهنگی است. از این رو ابتدا مفهوم امنیتِ فرهنگ، با رویکردی ترکیبی و استفاده از نظریه های فرهنگی و نظریه های امنیتی، بررسی و سپس روابط و نسبت های میان فرهنگ، هویت، و امنیت با رویکردی تحلیلی تبیین شده است و درنهایت به یک سؤال اصلی، مبنی بر این که راهبردهای ا...

هنجارهای امنیتی بخش اجتناب‌ناپذیری از فرآیند نهادگرایی و گسترش رژیم‌های بین‌المللی در نظام جهانی محسوب می‌شود. کشورهایی که از قابلیت لازم برای اثرگذاری در محیط منطقه‌ای و بین‌المللی برخوردارند، عموماً تلاش می‌کنند تا اهداف راهبردی خود را از طریق هنجارهای امنیتی، خلع سلاح و کنترل تسلیحات پیگیری کنند. این امر بیانگر آن است که جهانی‌شدن می‌تواند فرایندهای سیاسی، اقتصاد و راهبردی یکسان و اثرگذار در ...