از روش‌های متداول فقهای شیعه هنگام مواجهه با روایات متعارض، حمل روایات بر تقیه بوده است؛ امّا ضوابط این حمل، در دوره‎های مختلف، تغییرات مهمی کرده است. از جمله مهم‌ترین دوره‎ها، دورۀ شیخ طوسی در قرن پنجم است که برای نخستین بار انبوهی از روایات، بر تقیه حمل شدند. این پژوهش به بررسی نسبت این دوره‎ با دورۀ فقهای متقدم قبل از قرن پنجم می‌پردازد و در صدد کشف علت اصلی تفاوت میان این دو دوره و چرایی پیش...

قرآن کریم محوری‌ترین دعوت خود را دعوت به تسلیم در مقابل خدا قرار داده است. همچنین در آیین هندو به طور عام، و در برخی مکاتب آن به طور خاص، این اصل، جایگاهی به برجستگی جایگاه تسلیم در اسلام دارد. از طرفی، تسلیم در مقابل حقیقت را می‌توان جامع‌ترین اصل اخلاقی دانست. از این رو، بررسی تطبیقی این مفهوم می‌تواند مبنایی جهانی برای اخلاق فراهم کند که قرآن نیز آن را می‌پذیرد و بر آن تأکید دارد. این پژوهش ...

قانون به­ عنوان یکی از ابزارهای اساسی برای تنظیم رفتار افراد در جامعه، در صورتی می­تواند موفق و کارآمد باشد که ابتدا ادله­ قانع­کننده­ای برای لزوم تبعیت از آن وجود داشته باشد. قانون به لحاظ جایگاه اجتماعی خود در میانه­ دو جریان قرار دارد: از یک ­سو با پیروان و تابعین خود، و از جنبه­ دیگر با وضع­کنندگان و تصویب‌کنندگان قانون در ارتباط است. یکی از موضوع‌های مبنایی فلسفه­ حقوق، تحلیل و تبیین رابطه...

نخست به تعریف و بررسی اجمالی رویکردهای تقلیدی و بومی به نظریات اقتصادی رایج از دیدگاه اقتصاد اسلامی می‌پردازیم و سپس مفاهیم بومی و بومی‌سازی را از دیدگاه حضرت امام خمینی(ره) و مقام معظم رهبری به اجمال مرور می‌کنیم. رویکرد بومی را به دو رویکرد تطبیقی و مبنایی تقسیم کرده و نشان داده‌ایم که در رویکرد تطبیقی، نقد فروض پایه‌ای در نظریات اقتصادی و تبیین کاستی‌های منطق انتزاع در نظریه‌پردازی‌های اقتصا...

علم غیب مسئله‌ای کلامی و فرامذهبی است و نقش زیرساختی نسبت به دیگر مباحث کلامی دارد. متفکران اسلامی از جمله متکلمان معتزله واشاعره با توجه به پیشینه قرآنی ـ روایی آن و اهمیت و جایگاه حساسی که در نظام اعتقادات اسلامی دارد، از دیرباز تا کنون با عنایت ویژه و با مبانی و رویکردهای متفاوت بر آن نظر انداخته‌اند. این جستار بر آن است، از رهگذر نمایاندن آرا و اندیشه‌های معرفت‌شناسانه دو چهره شاخص به نماین...

نوشتار پیش‌رو در وهله اول معاد جسمانی از دیدگاه ملاصدرا و سپس جایگاه مبنایی اصل تشکیک در وجود را مورد مداقه فلسفی قرار می‌دهد. از این رهگذر به‌دست می‌آید که اصل تشکیک در وجود، در همه ارکان معاد جسمانی که عبارت از نفس، بدن مثالی، قوه خیال و امور لذت‌بخش و دردآور می‌باشند، جایگاه مبنایی را ایفا می‌کند؛ به‌گونه‌ای که بدون در نظر گرفتن این اصل، معاد جسمانی مورد‌نظر ملاصدرا تثبیت نخواهد شد. در پایان...

نقض کارآمد یکی از بحث‌برانگیزترین مفاهیم تحلیل اقتصادی حقوق قراردادها است. به موجب این نظریه اگر نقض قرارداد و جبران خسارت طرف مقابل از اجرای قرارداد کارآمدتر باشد، متعهد باید قرارداد را نقض کرده و خسارات وارد بر طرف مقابل را جبران کند. می‎توان ادعا کرد مهم‏ترین مانع پذیرش نقض کارآمد در حقوق ایران، اصل لزوم و حق متعهد دربارة الزام متعهد به «اجرای عین تعهد» است. در این مقاله بحث خواهد شد که اجرا...

آزادانگاری 3 نظریهای است که از یک سو ارادهی آزاد را ناسازگار با موجبیتگرایی میداند و از سویدیگر معتقد به وجود ارادهی آزاد و امکان تحقق آن در شرایط ناموجبیتی است. با تعریف فوقچالشهای آزادانگاری، ابتدا نشان دادن ناسازگارگرایی ارادهی آزاد با موجبیتگرایی و سپس توضیحچگونگی معقولیت و وجود ارادهی آزاد در شرایط ناموجبیتی است. چالش دوم آزادانگاران بسیاردشوارتر از چالش اول آنها است. زیرا در شرایط ناموجبی...

شالوده های شمعی در بستر سازه ها ازاهمیت و حساسیت ویژه ای برخوردار می باشند و اهمیت ویژه اندرکنش شمع با محیط خاکی بهدلیل امکان لغزش جداره ی شمع با خاک و ایجاد تنش هایی که در خاک و شمع در جوار هم ایجاد می شود عملکرد مکانیکی شمع را بطور موثر تحت تأثیر قرارداده و شایسته است تا با الگوسنجی مناسب ویژگی های رفتاری خاک و اندرکنش آن بطور دقیق تری ارزیابی شود تا طراحی ایمن و اقتصادی شالوده های شمعی حاصل ...

دوستی و معاشرت با جنس مخالف در قبل از ازدواج ،پدیدهای است که در بین نوجوانان و جوانان ایرانی با سرعت باور نکردنی رو به افزایش است به گونهای که در کشور ما در حال تبدیل شدن به یک امر عرفی و هنجاری می باشد. این تحقیق با عنوان بررسی رابطهی بین استفاده از ماهواره و نگرش به دوستی و معاشرت با جنس مخالف در قبل از ازدواج به دنبال این است بداند که بین میزان استفاده از ماهواره و نوع برنامه های استفاده شده...