هدف اصلی این پژوهش بازشـناسی جایگاه قانونی اسناد طراحی شهری و همچنین فرایند تهیه و انواع اسـناد در نظام برنامه‌ریزی ایران و انگلستان است. در این مقاله تفاوت‌ها و شباهت‌های نهادی و ساختاری و رویه‌ای میان جایگاه این اسناد در نظام برنامه‌ریزی ایران و انگلستان بررسی و مقایسه می‌شود. این پژوهش در حیطه پژوهش‌های کاربردی قرار می‌گیرد و با استفاده از چارچوب تحلیلی عمومیت‌گرایانه و کشف مغایرت و روش تحلی...

عامل پویایی برنامه ریزی در نظام اجتماعی فرهنگ و عامل پایائی فرهنگ، اخلاق می باشد. در راستای تبیین جایگاه جدید برنامه ریزی فرهنگی در نظام برنامه ریزی و توسعه شهری آینده لازم است فرهنگ در متن نظام برنامه ریزی قرار گیرد به عبارتی برنامه ریزی شهری دارای ماهیت و هویت فرهنگی گردد. آینده‏پژوهی دانشی ارزش بنیان می باشد، لذا ارتباطی دوسویه با انسان شناسی، جامعه شناسی و فرهنگ جوامع دارد. از این حیث ریشه ...

عصر اخیر، عصر پیدایش و گسترش شهرها است؛ شهرنشینی و تمایل به سکونت در شهرها در اکثر کشورهای جهان بالأخص کشورهای کمتر توسعه­یافته بیشتر شده است. این افزایش جمعیت بیشتر در شهرهای بزرگ متراکم شده­اند، از ویژگی­های عمدۀ شهرنشینی در کشورهای کمتر توسعه یافته علاوه بر تقدم شهرنشینی بر شهرگرایی و مشکلات اجتماعی- فرهنگی درون شهری، توزیع فضایی نامناسب شهرها در نظام شبکه شهری می­باشد. بطوری­که بروز پدیده­ی...

از مهمترین اصول دستیابی به توسعه پایدار باید به توزیع بهینه جمعیت و استقرار مناسب سکونتگاه‌ها اعم از شهری و روستایی در پهنه سرزمین، نواحی و مناطق در دو قالب توانمندی‌ها و قابلیتها از یک طرف و تنگناها و محدودیتها از طرف دیگر اشاره کرد. تحقق توسعه پایدار نیز در گرو عملیاتی کردن توزیع مناسب جمعیت و فعالیتها در هر محیط جغرافیایی با یک مدیریت خردمندانه است. یکی از مهمترین روشهای عملیاتی کردن توزیع م...

نظام شهری ایران به دلیل تمرکز امکانات و خدمات در شهرهای بزرگ، از الگوی کهکشانی در قبل از سال 1300، به الگوی زنجیره­ای متمایل شده است. این الگو، ضمن بر هم زدن روابط منطقی شهرهای کوچک، میانی و بزرگ با یکدیگر، باعث آشفتگی و عدم تعادل فضایی در نظام شهری - منطقه­ای آن شده است که در غرب کلان­منطقة زاگرس نیز به مقدار بیشتری وجود دارد.  هدف این پژوهش، تحلیل و کاهش عدم تعادل­های شهری - منطقه­ای و فضایی ...

نظارت بر چگونگی گسترش مناطق شهری در مقیاس کلان امری بسیار مهم به منظور برنامه ریزی توسعه شهری و پیشگیری از مشکلات فاجعه بار در مناطق کلان شهری می باشد. با این حال، در اغلب موارد کمبود اطلاعات اولیه در این زمینه به ویژه در کشورهای در حال توسعه یکی از موانع اصلی برای رسیدن به این امر است. بنابراین به منظور بررسی تعادل در نظام شهری ایران از شاخص نخست شهری و رتبه اندازه شهرهای ایران از سال 1335 تا ...

هدف این مقاله معرفی نظریه «شهرنشینی دیفرانسیل» و آزمایش این نظریه با مورد نمونه ایران در طول 50 سال بین 1950 تا 2000 در 10 دوره آماری می باشد. در این مقاله ابتدا نظریه شهرنشینی دیفرانسیل معرفی شده است و سپس به مطالعات موردی که این نظریه را به کار برده اند اشاره شده است. در نهایت این نظریه را برای بررسی نظام شهری ایران به کار گرفتهایم. آزمایش این نظریه در مورد ایران نشان می دهد که نظام شهری ایر...

بعد از انقلاب صنعتی بود که به دلیل هجوم شتابان جمعیت به سمت شهرها به جهت اشتغال در بخش صنعت، مشکلات عدیده ای در زمینه مسکن، محیط زیست، بهداشت، ترافیک شهری و ... برای شهرها به وجود آمد و لزوم برنامه ریزی و ارائه روش ها و مدل هایی در جهت انتظام شبکه شهری و ایجاد نظام سلسله مراتبی برای کاهش و ساماندهی مشکلات نوظهور، بیش از پیش احساس شد. کشور ایران نیز به تدریج و متأثر از این رخداد جهانی دچار مشکل...

با توجه به اهمیت و جایگاه نظام اسکان در آمایش سرزمین و توسعة نواحی، هدف مقالة حاضر بررسی وضعیت تعادل و تناسب در نظام شهری استان نوظهور قم است. تحقیق حاضر به لحاظ هدف از نوع تحقیقات توسعه‌ای، و به لحاظ ماهیت توصیفی- تحلیلی است. به منظور گردآوری اطلاعات روش اسنادی به‌کار گرفته شد و تحلیل نظام شهری استان قم نیز با به‌کارگیری 12 شاخص (نخست‌شهری، دو شهر، مهتا، موما و الوصابی، کینزبرگ، ضریب پراکندگی...

چکیده هدف این رساله تعیین آستانه های پایداری سازمان فضایی استان اردبیل با تأکید بر تعادل بخشی در نظام شهری است. در این مطالعه از روش تحقیق توصیفی ـ تبیینی و کمّی بهره گرفته شده و 21 نقطه شهری در سال 1385 به عنوان جامعه آماری بررسی و انتخاب شده است برای همین سازمان فضایی استان اردبیل را به چهار ناحیه مرکزی، شمالی، غربی و جنوبی با توجه به شاخص های ناحیه بندی تقسیم نموده و هر ناحیه را براساس معیا...