نسخه خطی "رضوان "نوشته میرزا آقاخان کرمانی، نویسنده دوره بازگشت ادبی است که به سبک "گلستان سعدی "در قالب حکایت و به نثرمسجع و توأم با نکات ادبی، و اخلاقی در قرن 13 به رشته تحریر درآمده است. حاوی 351 حکایت منظوم و منثور بوده و نخستین اثر میرزا آقاخان کرمانی ادیب عصر قاجار است که برای شناخت اوضاع سیاسی و اجتماعی و فرهنگی ایران در قرن سیزدهم هجری بسیار سودمند است. - مولف در نگارش و نثر کتاب خود ...

برخی از آثار تاریخی هستند که مواد خام فراوانی برای تدوین تاریخ اجتماعی در اختیار پژوهشگر قرار می دهند و از این لحاظ دارای محتوای مناسبی می باشند که پژوهشگران با بررسی این منابع می توانند به نگارش تاریخ اجتماعی دست یابند. یکی از این نوع آثار، تاریخ های محلی می باشند. تاریخ های محلی دسته ای از منابع هستند که نویسنده ی آن ها به تاریخ یک شهر یا منطقه، محل و به طور کلی به یک منطقه جغرافیایی خاص و تع...

این پژوهش با بررسی تاریخ قاجار در دوران ناصرالدین شاه آغاز شده است. در ادامه به خواستگاه مدرنیته درایران پرداخته و سپس شرح مختصری از کتاب هزار و یکشب اشاره شده و دو هنرمند برجسته ی آن دوره، "ابوالحسن غفاری (صنیع الملک)" در مقام نقاش دربار، و " میرزا علی قلی خوئی " هنرمند آزاد آن عصر معرفی شده است. اصل این پژوهش، بررسی و تطبیق دوازده مجلس از نقاشی های صنیع الملک (نسخه ی 1269 ه.ق) ، با دوازده مجل...

روند نوگرایی علمی، اجتماعی، و فرهنگی در دورۀ قاجار با تاسیس مدارس ویژه‌ای مانند دارالفنون و مجمع‌الصنایع همراه است. در مورد دارالفنون کم و بیش مطالب درخوری در دست است، اما در مورد مدرسۀ مجمع‌الصنایع، اطلاعات زیادی وجود ندارد. این مدرسه، در دورۀ میرزا تقی‌خان امیرکبیر و بر اساس الگوی کهن تولید خرده کالایی در بیوتات سلطنتی برپا شد تا مانند موسسه‌ای پیشگام در راه‌اندازی برخی رشته‌های جدید تولیدی و...

اردلان ها از خاندان های حکومتگر محلی ایرانی بودند که ازنیمه ی دوم قرن هفتم ه.ق تا قرن سیزدهم بر کردستان فعلی و نواحی از پیرامون آن حکم می راندند. خوانین اردلان از دوره ی شاه عباس اول صفوی روابط گسترده تری بادولت مرکزی یافتندو با الهام ازساختارها وتشکیلات سیاسی- اداری، صفویان به طراحی سیستم نوینی در قلمرو خود دست زدند که در رأس آن خان اردلان باعنوان ولقب والی قرارداشت. با تداوم حکمرانی اردلان ها...

بزرگترین بخش نوسازی‌های منسوب به عباس‌میرزا نایب‌السلطنه که در آغاز تمرکزی نظامی داشت و به مرور زمان جنبه‌های مالی، اداری و دیوانی، قضایی، بهداشتی و اجتماعی، و فرهنگی نیز یافت، به ولایت زیر فرمان ولیعهد ـ یعنی آذربایجان ـ محدود ماند. نوسازی‌های مالی و عمرانی که پس از اصلاحات نظامی بزرگترین بخش از نوسازی‌ها را در برمی‌گرفت، از ضرورت‌های تداوم "تنظیمات" عباس‌میرزا بود. رونق اقتصادی و بازرگانی منا...

0

میرزا یوسف مشیر دیوان یکی از رجال سرشناس و وزرای ایالت کردستان در زمان قاجار بوده ، وی از افراد ذی نفوذ شهر سنندج و ایالت کردستان محسوب می شده است. برای چنین موقعیت ویژه ای نیاز به بنایی باشکوه و در خور توجه احساس می شد و همین مسئله موجب گردید تا ساختمانی برای امور حکومتی و همچنین زندگی خصوصی ایشان ساخته شود.قدمت اثر مزبوط به اوائل قاجار با مساحتی حدود 4500 متر می باشد.عمارت مشیر دیوان در بافت ...

میرزاآقا تبریزی، نخستین نویسنده فارسی زبان ایران است که دست به نگارش نمایشنامه می زند. تبریزی به عنوان یک روشنفکر عصر قاجار، همچون سایر روشنفکران حوزه های دیگر، برای ارتباط بهتر با مردم ناآگاه، و معرفی پدیده ایی مدرن، دست به تلفیق دو عنصر سنت و مدرنیته می زند. بدین ترتیب تبریزی در نوشتن نخستین نمایشنامه های فارسی از یک استراتژی برخوردار است که شامل تلفیق تکنیکهایی از نمایش ایرانی با تاتر غربی ا...