چکیده مهاجرت یکی از پدیده های مهم اجتماعی ـ جمعیتی است که بتدریج از قرن هفدهم در کشورهای صنعتی، و در ایران از دوره صفویه با دادن القاب به اصناف شهری و تحقیر جامعه روستایی آغاز شده است؛ و هم اکنون به یکی از پدیده های عام تغییرات اجتماعی ـ اقتصادی تبدیل شده که این مسئله موجب بروز پیامدهای متفاوتی گردیده است. در این پژوهش سعی شده است به دنبال این مسئله باشد که مهاجرت فصلی خانوارهای روستایی چه پیا...

امروزه در اطلاق صفت «فرسودگی» به بخش‌هایی از کالبد شهر، بین کارشناسان اختلاف‌ نظر وجود دارد و برخی صاحب‌نظران اعتقاد دارند که واژه «فرسوده» به درستی گویای وضعیت این محدوده‌ها نیست. برخی اسناد اخیر عبارت‌هایی از قبیل «نابسامان» یا «نیازمند مداخله» را پیشنهاد می‌کنند. اما فارغ از عنوان مسئله، می‌توان شکل‌گیری بافت‌های فرسوده شهری در ایران را تحت تأثیر چند عامل بررسی کرد :  شکل‌گیری بافت‌های فرسو...

یکی از جلوه­های زندگی صنعتی رشد فزاینده شهر نشینی بوده که مشکلات عدیده­ای از جمله کمبود مسکن را ایجاد و تشدید نموده است. سکونت تعداد فزاینده­ای از مردم در زاغه­ها و حاشیه شهرها به خصوص شهرهای کشورهای در حال توسعه یکی از نشانه­های وسعت و حدت مساله مسکن شهری است. ایران نیز به عنوان یک کشور در حال گذار از اقتصاد کشاورزی و جامعه سنتی به اقتصاد صنعتی و جامعه شهری از دهه 1340 شاهد پیدایش مشکلات شهری ...

مقدمه : کاهش شکاف شهری و روستایی یکی از عمده ترین مسائل توسعه پایدار، برای جلوگیری از مهاجرت روستاییان به شهرهاست. یکی از راه هایی که منجر به کاهش شکاف شهری و روستایی و حتی کاهش فاصله طبقاتی در شهرها و روستاها می شود تخصیص بهینه یارانه هاست. سؤال این است که یک خانوار شهری و روستایی به چه میزان از یارانه های غیرمستقیم برق برخوردار می شوند؟ تغییرات رفاهی خانوارها در قبال تغییرات تدریجی قیمت برق چ...

بیشتر کشورهای جهان با گسترش پدیدة شهرنشینی مواجه‎اند. در طول زمان، تغییر شیوه‎های تولید و بهبود فناوری سبب مهاجرت مردم از روستاها به شهرها شده است. شهرهای موجود بزرگ‎تر شده و شهرهای جدیدی نیز شکل گرفته‎اند. در ادبیات اقتصاد شهری، این پدیده با عنوان توسعة شهری مورد بررسی قرار می‎گیرد. شهرها به دلیل صرفه‎جویی‎های‎ ناشی از مقیاس در تولید و مصرف، شکل می‎گیرند. در هر سیستم شهری، شهرهایی با اندازه‎ها...

نظام شهری و شهرنشینی در ایران متاثر از صنعتی شدن غرب و رواج الگوی توسعه برون زا و همزمان با از میان رفتن نظام مبتنی بر زمین و کشاورزی دچار تحول و دگرگونی عمیقی شد. ویژگی بارز این تحول  توسعه متمرکز بر شهرها، مهاجرت فزاینده سلسله مراتبی از روستاها و شهرها کوچک به شهرهای بزرگ بود که دگرگونی تدریجی الگوی سنتی سلسله مراتب سکونتگاه ها و به هم خوردن توزیع جمعیتی در کشور شد. منطقه زاگرس با پنج استان د...

وجود مشکلات ناشی از رشد شهرهای بزرگ، تراکم جمعیت و همچنین مهاجرت روستائیان به این شهرها موجب توجه و تاکید برنامه ریزان به تقویت و رشد شهرهای کوچک گردید. این اعتقاد وجود دارد که با تقویت شهرهای کوچک می توان مسیر مهاجرت های روستائیان به شهرهای بزرگ تر را تغییر داده و بسیاری از مشکلات موجود در نواحی روستایی را که ناشی از عدم دسترسی مناسب روستائیان به مراکز خدماتی است برطرف نمود. در ایران با اجرای ...

شهر ایلام تجربه ی شهری شدن سریع را پشت سر گذاشته و دارای بافت حاشیه قابل توجهی است. اغلب مطالعات مرتبط با حاشیه ها که حجم قابل توجهی را در دهه های گذشته به خود اختصاص داده است، به مسائل عام این مناطق و اغلب از دید مردان یا مردانه پرداخته اند. این پژوهش به بررسی نگرش­ها و رفتارهای اجتماعی زنان حاشیه نشین شهر ایلام نسبت به زندگی شهری و مسائل محلات خود می پردازد. مطالعه بر مبنای رهیافت جامعه شناخت...

شهر به عنوان یک سیستم پویا، به طور مداوم در حال تغییر و تحول است. در برهه هایی از تاریخ، جریان­هایی به عنوان نقطه عطف، باعث ایجاد تغییرات ناگهانی سریع و غیر منتظره در کالبد و ساختار فضایی شهرها می­شوند. در این میان، اصلاحات ارضی نقش اساسی را در رشد سریع شهرها داشت. و باعث مهاجرت های بی رویه روستائیان به شهرها شد. مقاله حاضر، ریشه­های اقتصادی این مسأله را براساس بینش­های پایداری شهری مورد ارزیاب...

در دهه­های گذشته، تحولات اقتصادی و اجتماعی حاکم بر کشور از یک­سو و آگاهی جمعیت از سوی دیگر سبب حرکات شدید مهاجرتی گردیده که این جابه‌جایی در بعضی مناطق کشور با شدت بیشتری همراه بوده است. مطالعات فراوانی در زمینه علل و پیامدهای مهاجرت روستاییان به شهر صورت­گرفته، ولی مطالعات کمتری در زمینه عوامل تعدیل مهاجرت روستاییان انجام گرفته است. این پژوهش به­منظور بررسی نقش و اهمیت بخش کشاورزی سنتی در پاید...