این مقاله به توصیف تاریخی دو رویکرد علمی می پردازد که بنیان های مطالعات ارتباطات و توسعه را در ایران نهاده اند. رویکرد نخست که ملا نظر دکتر مجید تهرانیان بود و پیش از پیروزی انقلاب اسلامی نقطه عطفی در پژوهشی و برنامه ریزی ارتباطات و توسعه به شمار می آید، عمدتاً بر تبیین مفهومی نو در توسعه ملی مبتنی است. رویکرد دوم که دکتر کاظم معتمد نژاد بر آن تکیه دارد و به تحولی در آموزش و سیاستگذاری ارتباطی پ...

این مقاله، با هدف بررسی نقش مطبوعات بویژه روزنامه ها در روشنگری جامعه معاصر ایران، نگاهی گذرا و تاریخی به چاپ و انتشار و ممیزی مطبوعات در دوران قاجار دارد. روزنامه مجلس به عنوان اولین روزنامه ملی که در دوران پس از مشروطیت و از طرف دوره اول مجلس شورای ملی منتشر می شده است، معرفی می شود. اهمیت این روزنامه در انعکاس تحولات مجلس پس از به توپ بسته شدن آن، فرمان مظفرالدین شاه مبنی بر تاسیس روزنامه، ز...

مهم‌ترین موضوعی که در بررسی و ارزیابی زندگی هنری محمدباقر یا آقاباقر، نقاش قرن دوازدهم هجری، مطمح‌نظر نگارنده است، اثبات زنجیرۀ پدر- فرزندی او با محمدعلی بیک نقاش‌باشی است. برای این منظور، اسناد و مدارک موجود، به‌ویژه بعضی از آثار خود محمدباقر که در ساری اجرا شده است، ارزیابی و تحلیل شد. محمدباقر در بعضی از آثار خود به بازنمایی و بازسازی برخی از آثار جدش، علی‌قلی بیک جبادار، پرداخته است. از جمل...

مولفه­های موثر بر سیاست خارجی عربستان در قبال ایران از ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۷ رضا نجابت[1]- محمدصادق کوشکی[2] تاریخ دریافت:25/9/1396- تاریخ پذیرش:228/1/1397   چکیده: عربستان سعودی به عنوان یکی از مهمترین کشورهای منطقه خلیج فارس از دیرباز مورد توجه پژوهشگران حوزه بین­الملل بوده است. جایگاه مهم و نفوذ عمیق عربستان سعودی بر منطقه و جهان از دلایل گوناگونی ریشه می­گیرد. از آن جمله می­توان به منابع نفت و گاز س...

مهم‌ترین فرضیه‌ای که نگارنده را وادار به نگارش مقالهٔ حاضر کرد، این بود که میرزا محمدهادی، نقاش و مذهب سده دوازدهم هجری، برخلاف تصور برخی از هنرپژوهان که او را دو تن فرض کرده‌اند یک‌تن بیشتر نبوده و تنها در مقایسه با همسالانش اندکی بیشتر عمر یافته و بیش از نود سال زیسته است. نگارنده با این فرضیه و اثبات آن، از سه اشاره منابع مکتوب و تصویری بهره گرفته است تا سه دوره از زندگی او یعنی دوران جوانی، ...

بحثِ اسما و صفات الهی، از مباحث کهن در تاریخ عقاید اسلامی است. در سدۀ نخستین، مسئله تشبیه و تنزیه در کنار مسائلی چون جبر و اختیار و امامت، از پرسش‌های اعتقادی بود که اختلافات فراوانی را برانگیخت و مسلمانان را به فرقه‌ها و گروه‌های گوناگون تقسیم کرد. در بین عرفا نیز اسما و صفات خداوند، جایگاهی بس والا دارد. عارف سالک نه تنها مبنای پیدایش و تجلّی عالم را اسما و صفات خداوندی می‌داند، بلکه از طریق آن...

طرح اندیشۀ تفکیک بین دین و فلسفه در سال‌های اخیر از سوی حوزۀ معارف خراسان، چهرۀ جدیدی از مکتب اخباریگری و نصگرایی به نمایش گذاشته و بار دیگر توجه محقّقان عرصۀ دین‌پژوهی را به مسئلۀ نسبت عقل و دین از دیدگاه عقلگرایان و نصگرایان معطوف کرده است. در این میان، چگونگی رویارویی ملا محسن فیض کاشانی(اندیشمند قرن یازدهم) با این مسئله همواره با ابهام همراه بوده است. برخی او را به اخباری یاد میکنند و برخی د...

تفسیر صافی اثر ارزشمند ملا محسن فیض کاشانی، از تفاسیر مهم و مشهور روایی شیعه است که با استفاده از احادیث و روایات معصومین(ع)، در قرن یازدهم هجری نگارش یافته است. در این نوشتار، دربارۀ روش تفسیری فیض کاشانی در تفسیر صافی و چگونگی استفادۀ وی از روایات معصومین(ع) در شرح و تبیین آیات قرآن کریم، سخن به میان آمده و این مطلب به اثبات رسیده است که با وجود روایی بودن این تفسیر، روش تفسیری فیض در این تفس...

تفسیر صافی اثر ارزشمند محمدمحسن ابن مرتضی مشهور به ملا محسن فیض کاشانی، از تفاسیر مهم و معروف شیعه در قرن یازدهم هجری است. فیض در این اثر، به بیان احادیث معصومان در ذیل آیات پرداخته، به هنگام نیاز آنها را شرح داده و در جایی که حدیثی در خور بیان ندیده، از تفسیر بیضاوی بهره برده است. وی در آغاز کتاب، نکات بسیاری را در باب احادیث تفسیری و مبانی و روش تفسیری خود آورده است. با توجه به مقدمه و متن کت...

»مکتب تفکیک« از جمله مکاتبى است که امروزه در مجامع علمى جامعه شیعى ایران، مطالب بسیارى درباره آن گفته مى‏شود. در این مقاله سیر تاریخى و تطور اندیشه‏هاى تفکیکیان و نیز مسأله معاد از دیدگاه ملا صدرا و بهره‏بردارى آنان از این دیدگاه بررسى شده است. آیا مى‏توان میان موج اخبارى‏گرى با دغدغه‏هاى فکرى صاحبان مکتب تفکیک، ارتباطى برقرار نمود؟ آیا این دو مکتب در ارائه اندیشه‏هاى خود موفق بوده‏اند؟ آیا پای...