محمد ابراهیم بن محمدعلی سبزواری خراسانی ملقب به ((وثوق الحکماء)) متوفای حدود1358 ه یکی از شاگردان حاج ملا هادی سبزواری و آقا میرزا محمد امجد سبزواری است و از صاحب جواهر و شیخ نوح نجفی اجازه اجتهاد گرفته است. آثار((وثوق الحکماء)) عبارتند از شرح صحیفه سجادیه‘شرح دعای کمیل‘شرح دعای عدیله و شرح گلشن راز شیخ محمد شبستری. شارح‘شرح گلشن راز را به درخواست یکی از دوستان خود نوشته و در آن از مطالب مورد...

از نظر عرفا هدف از آفرینش انسان عشق بوده و نهایت مرتبه وجودی انسان نیز عشق می¬باشد. پس بحث از عشق مهم¬ترین بحث هستی است. رساله¬ی حاضر، پژوهشی کتابخانه¬ای با روش توصیفی ـ تحلیلی، که هدف آن بررسی مقایسه¬ای مفهوم، لوازم و آثار عشق از دیدگاه ابن سینا و مولاناست. از یک سو مولانا با اقتباس از قرآن و روایات در باب عشق سخنانی بی¬بدیل دارد. وی جذبه عشق و کشش عاشقی و معشوق را در سراسر عالم وجود، جاری و س...

در این تحقیق پس از کاوشی درباره شخصیت احمد بن محمد بن خالد برقی و پدر وی محمد بن خالد در کتب رجال و فهرست و همچنین بررسی اسناد بخش بر جای مانده از کتاب المحاسن در مقایسه با اسناد الکافی نتیجه گرفته می شود که برقی پسر از جمله ثقات و معتمدین در امر حدیث بوده است و نقل زیاد او از ضعفاء حداقل در بخش برجای مانده از المحاسن بازتاب چندانی ندارد. همچنین مجموعه کتب المحاسن در زمره منابع معتبر حدیثی بوده...

درک متون عرفانی مستلزم روشنی مطالب و مباحث عمده و کلیدی عرفان و تصوف است. این رساله که از یک مقدمه و سه بخش تشکیل شده، پژوهشی است در تعریف و تبیین علمی و منطقی بخشی از آن مطالب و مباحث که در آن مطالعه و تحقیق در "نفس" بر پایه مثنوی های سنایی، عطلر و مولوی (11مثوی) صورت گرفته است. در مقدمه نفس از دیدگاه قرآن و با استفاده از دو تفسیر معتبر و کهن فارسی (میبدی و سورآبادی)، همچنین در فلسفه قبل و بع...

انسان به عنوان اشرف مخلوقات دارای نفس ناطقه است؛ نفس ناطقه از دو قوه نظری و عملی برخوردار است. ماهیت، مراتب و کارکردهای این دو قوه از دیر باز در اندیشه حکمای مسلمان جایگاه خاصی را به خود اختصاص داده است. ابن سینا، قطب الدین رازی و ملاصدرا از جمله فیلسوفان مسلمانی هستند، که به این مسأله پرداخته اند. از آنجا که موضوع اصلی این رساله تحلیل و بررسی آرای این سه حکیم در مورد عقل نظری و عقل عملی است؛ پ...

عرفان و تصوّف از لحاظ تنوع آبشخورهای فکری، ذوقی و معنوی بسیار غنی است. در بطن عرفان و تصوّف، از علوم مختلف و همچنین فرهنگ¬ها و زبان¬های دیگر نشانه¬ها و تأثیرات زیادی دیده می¬شود. یکی از این علوم که با رگ و ریشه¬های عرفان و تصوّف پیوند خورده است، علم کلام اسلامی است. اندیشه¬های کلامی در داخل متون عرفانی گاه یکسان و گاه متفاوت وارد شده¬اند. صوفیّه اندیشه¬های کلامی را با زبانی هنری و عرفانی بیان داشته...

مرگ، جایگاهی اساسی در دستگاه اندیشه ی بشری دارد و چیستی و حقیقت آن از دیرباز دغدغه ی ذهنی انسانها بوده و هست . اندیشمندان اسلامی با استناد به آموزه های دین، مرگ را امری وجودی دانسته اند و آن را حیات دیگر تعریف کرده اند در این نوشتار نوعی خاص از مرگ، با عنوان مرگ اختیاری مورد مداقه واقع گردیده است. صاحب نظرانی چون ابن عربی، شیخ اشراق و ملاصدرا نام ولادت ثانیه بر آن نهاده اند و اهلیت آن را به شای...

یکی از مهم ترین وجوه تراژیک زندگی و یکی از بزرگ ترین چالش ها و دغدغه های هر انسان در طولِ تاریخ، در کنار مرگ، تنهایی و درد و رنج و...، مسئله گناه و هبوط و مجموع? اضطراب های حاصل آن است که در متون ادبی- عرفانی به انحای مختلف آمده است. این مفهوم، یکی از مضامین مهم و مکرر ادبیات عرفانی است که در موارد متعدد به بیان اقسام، انواع و نتایج این مفهوم پرداخته است. در این میان در متون فارسی عرفانی، به ویژ...

چکیده ندارد.

چکیده: نوشتار حاضر به بررسی احوال سه صوفی همنام یعنی کمال الدین حسین بن حسن خوارزمی، کمال الدین حسین بن شهاب­الدین خوارزمی و تاج­الدین حسین خوارزمی تبادکانی که احوال آن­ها در منابع خلط شده، می­پردازد. اصلی­ترین مسئلۀ این مقاله بررسی قطبیت سلسلۀ کبرویه پس از حاجی محمد خبوشانی، براثر اختلاط احوال دو صوفی به نام کمال­الدین حسین خوارزمی و تاج الدین حسین تبادکانی است، که اولی قطب سلسله حسینیه همدانی...